Biden tahvilcilere yaramadı, zayıf dolar oyununu da istemeden bozdu. 20 Ocak’da misyonu devralacak Başkan’ın “trilyonlarca dolar harcama yapma” beyanatı üzerine ABD gösterge 10 yıllık devlet tahvilinde getiri %1.125’a yükseldi. Gelişmekte Olan Piyasalar’da (GOP, Ülkeler = GOÜ) borsalar ABD’den gelecek ek talebin kıvancıyla ABD gelişmlerien direniyor. Ancak, TL ve Güney Afrika randı başta GOÜ FX bedel yitiriyor. TSİ 18:30’da dolar/TL kritik 7.50 direncinin bir tık altında seyrediyor.
Danske Bank GOÜ araştırmaları yöneticisi Jakob Christensen Reuters’e GOÜ FX’de gerilemenin nedeninin çok kapsamlı bir harcama paketinin büyüme ve enflasyon üstünde muhtemel tesirleri olduğunu tabir etti. Fed bu durumda aylık tahvil alımlarını kısmak zorunda kalabilir.
Investing müellifi Necdet Erginsoy dövizdeki bugünkü harketi şöyle yorumladı: 20 Ocak’ta misyonu devralacak olan Biden, trilyon dolarlık teşvik paketiyle ekonomiyi desteklemeye devam edeceklerini ve paketin ayrıntılarını Perşembe günü açıklayacaklarını söyledi. İstihdamın son 8 ayın en düşük düzeyine gerilediği bu periyotta gelen açıklamalar ABD iktisadını desteklemek için genişlemeci siyasetlerin devam edeceğini gösterirken bu siyasetlerle da ABD iktisadında iyileşmenin de sürat kazanacağı beklentisini yarattı.
ABD’de büyüme ve enflasyon beklentilerinin tahvil faizlerini yükseltmesine bağlı dolar yeni haftaya yükselişle başladı. ABD Dolar Endeksi 90,65 düzeyine çıkarken tüm gelişen ülke paraları da dolar karşısında paha kaybetti.
ABD seansıyla bir arada dolardaki gün içi yükselişin artmasıyla paritelerdeki hareketlilik de arttı. Ruble, rand ve realin %1,5’e yakın kıymet kaybettiği bugün TL’nin kaybı ise %2 oldu. Gün başında 7,49’a yükselen USD/TRY kuru son saatte 7,52’ye yükselerek 25 Aralık sonrası kayıplarını sildi.
Gelişen ülke piyasaları ve Avrupa’daki satışların tesiriyle BİST 100 de düşüşe geçti. Gün içinde 1.557 puan ile rekor tazeleyen endeks son saatte 1.537 puana gerilerken BİST Bankalar kaybı %2’yi aştı.
ABD dolarının ani yükselişi Türkiye üzere yüklü ölçüde dış borç ödemesi yapacak ve döviz rezervleri düşük ülkeler için büyük tehlike arzediyor. Bugün açıklanan ödemeler istikrarı dataları de yıllıklandırılmış cari açığın $37 milyarı bulduğunu gösterirken, beklentiyi de hafif aştı. TL’nin öteki GOÜ FX’e oranla daha fazla kıymet kaybetmesinin nedeni cari açık dataları olabilir.
Sene başında tüm stratejistler ve fon yöneticileri dolar’da şort durum almıştı, yani açığa satmıştı. Dolarda alım dalgası büyük ölçüde bu durumların kapatılması ile ilgili, yani süreksiz. Ek olarak ABD DİBS geitirilerinin yükselmesi de hudutlu kalacak, zira dünyada $18 trilyon kıymetinde negatif getirili devlet tahvili ve Eurobond stoğu var. ABD faizi yükselince, para o tahvillerden çıkıp ABD’ye akar. Lakin, bu sürecin eşliğinde doların GOÜ FX’e karşı prim yapması yüksek mümkünlük.
ABD faizleri ve dolarda bu ani sıçramalar yeni yılın birinci süprizleri, akabinde yenileri de gelecek, lakin GOP ve emtia sevgisinin azalacağını düşünmüyoruz. Türkiye’ye sıcak para girişleri bu çalkantıya karşın devam eder, zira küresel fonların Türkiye durumları olağanın altında. Fakat, dolarda üst hareket yerleşiklerin döviz bozdurmasını engelleyecek.
Maksadımız hala Mart’tan evvel dolar/TL’de 7.00’ın sınanması. Ancak, siyaset yeninde kayganlaşan tabanda çok dikkattli davranmak zorunda. Türkiye’nin carry trade avantajı Bahçeli’nin HDP’nin kapatılmasında israrı ve Lider Erdoğan’ın Kemal Kılıçdaroğlu’na açtığı TL1 milyonluk dava yüzünden politik risklere yenik düşebilir.
Öte yanda, bugün dolar/TL’de gözlenen üst hareket Erdoğan’ı Islahat Paketi’ni daha erken açıklamaya yahut kapsamını yabancı yatırımcıları tatmin edecek boyutta geniş tutmasına da neden olabilir.
Özetle, dolar/TL’de kalıc yükseliş için kâfi münasebet göremiyoruz, zira riskler simetrik.
FÖŞ
Piyasa ve Döviz Haberleri- Dolar: Bahisler Kapalı
Bitcoin fiyatları çökerken $170 milyar dolar piyasadan silindi
Akbank Ekonomik Araştırmalar: 2021 yılında dünya ve Türkiye piyasaları ne tarafa gidecek?
Atilla Yeşilada: Mart’a kadar dolar ve borsa
Para Tahlil
