TSİ 20:00’de New York’da dolar/TL 7.84-85 bandında süreç görüyor. Gün içinde dövizde hareketi Investing.com özetledi: Güne yükselişle başlayan USD/TRY kuru 8,02’yi aşmasının akabinde günün devamında 7,88’e geriledi. EUR/TRY kuru da 9,73’ten 9,56’ya gerilerken BİST 100 de yine olumlu bölgeye geçti.
Siyasi ve jeopolitik risklerle bu hafta yükseliş atakları gösteren döviz kurları, haftanın son süreç gününde de oynaklık gösterdi, fakat son saatlerde TL, kayıplarını azalttı ve kur tarafında da açılış düzeyine düşüş yaşanıyor.
Döviz niçin yatıştı? Evvel uzmanlara kulak verelim, sonra kendi yorumumuzu yapalım. DUNYA Gazetesi uzmanlara dövizi sordu:
Marbaş Menkul Genel Müdür Yardımcısı Soner Kuru: Yaptırımlar alt perdeden gelirse gevşeme sürer
Bugün yaşanan gelişmeleri kıymetlendiren Kuru, “TL varlıklar açısından hem AB başkanlar doruğundaki Türkiye gündemi, hem de ABD’de caatsa yaptırımlarının tıpkı günlere denk geldiği kritik bir devirdeyiz. Haber akışı çok süratli tahminen kalıcı bir yorum yapmak için erken lakin AB başkanlar doruğundan Avrupa Türkiye ekonomik bağlantılarını zedeleyecek kadar güçlü bir yaptırım gelmeyecek üzere görünüyor” tabirlerini kullandı.
ABD tarafında AB’ye kıyasla belirsizliğin biraz daha fazla olduğu istikametinde görüş veren Kuru, “Trump’ın caatsa yaptırımlarına yönelik bir kararı imzaladığı spekülasyonları olsa da bu hususla ilgili görüşleri evvelce bilindiği için mümkün bir karar gelse bile bunun düşük perdeden bir adım olması daha yüksek ihtimal görünüyor. ABD – Türkiye münasebetleri ve bunun TL varlıklara yansımasıyla ilgili asıl belirsizlik Biden’ın misyonu devralmasının akabinde Türkiye siyasetlerine ait izleyeceği tavır netleştikten sonra ortadan kalkacak üzere görünüyor, piyasalar şuan bu hususla ilgili kötüyü fiyatlamıyor diyebiliriz.”
“Dolar için 7,60 düzeyini önemsiyoruz”
Yaptırımlara yönelik haber akışının piyasaya tesirlerini pahalandıran Kuru, yaptırım risklerinin alt perdeden sonuçlanması durumunda dolar/TL kurunda bir ölçü daha gevşeme yaşabileceğini ve bu senaryoda 7,60’ların kritik düzeyler olarak ön plana çıkabileceği görüşünde. Kuru’nu değerlendirmeleri şöyle:
“Özetle yaptırımlar gündemde lakin hem AB hem ABD tarafında güçlü bir adım şimdilik beklenmiyor lakin meseleler masada olmaya devam edecek. Borsa tarafında son periyotta atılan olağanlaşma adımları ve iktisat siyasetlerindeki değişikliğin bankacılık ve sanayi payları üzerinden piyasayı taşımaya devam ettiğini görüyoruz. Kur tarafında ise %15 faize ve atılan olağanlaşma adımlarına karşın 7,90 ortalamalardaki düzey bize tansiyonun yüksek olduğunu gösteriyor. Jeopolitik risklerin yüklü fiyatlandığı piyasa burası üzere görünüyor. Şimdilik olduğu üzere yaptırım bahisleri alt perdeden sonuçlanırsa Dolar/TL tarafında bir ölçü daha gevşeme bekleyeceğiz. Teknik olarak 7,60 düzeyini önemsiyoruz, buranın altında kalıcılık sağlanmadığı sürece tansiyonu yüksek görmeye devam edeceğiz.”
Deniz Yatırm Stratejisti Orkun Gödek: Ek negatif başlık olmadıkça TL lehine durumlar devam eder
Deniz Yatırm Stratejisti Orkun Gödek’in ise sabah notunda değerlendirmesi şöyle: Türk lirası Asya seansı süreçlerinde 7.88-7.90 aralığında süreç görüyor ki hatırlatalım, geride kalan günün ikinci yarısında küresel risk iştahındaki dalgalanma ile mevcut düzeylere haber öncesinde hareketlenme göstermişti. Gelişmelerin önemli ölçekte negatif tesir yaratmasını şu basamakta beklemiyoruz. USDTRY paritesi süreçlerinde azalan ülke risk primi ve atılan olağanlaşma adımlarının tesirli olmasının akabinde ek negatif yeni bir başlık doğmadıkça Türk lirası lehine pozisyonlanmanın devam etmesini bekliyoruz. Teknik açıdan 7.85-7.76 dayanak, 7.93/94 ise direnç olarak izlenebilir.
Reuters ve Bloomberg’e konuşan 2 yabancı araştırmacı ise yaptırımların sembolik niteliğinin dövizde tepkiyi azalttığını kaydetti. Lider Erdoğan’ın gün sonuna hakikat “Müzakere ve diyalogla halledilemeyecek sorun yoktur” ve “Mart’ta AB’den yaptırım çıkmaz” açıklamaları da yatırımcıları sakinleştirmiş olabilir.
TAHLİL: Piyasa 24 Aralık’ta reaksiyon verecek
Yatırımcılar ABD-AB’nin Türkiye’yi uyarmakla yetineceği niyetinde, lakin günler içinde Brüksel ve Biden Kampı’ndan gelecek sert açıklamalar dövizin ateşini bir defa daha yükseltebilir.
Geçen hafta yerleşiklerin $3 milyardan fazla döviz aldığını gördük, Ekim Ödemeler Dengesi’nde ise banka ve özel dal net-net dış borç ödemeye devam etti. Brent petrol $50/varilde. Tüm bunlar yaptırımlar olmasa dahi, Türkiye’den daima döviz çıkacağının göstergesi. TL’de kalıcı paha kazanımı çok güç.
Hasebiyle, yatırımcıların beklediği TCMB’nin 24 Aralık’ta alacağı faiz kararı ve Lider Erdoğan’ın uzun vakittir vaat ettiği ıslahatlar. TCMB’den en az 200 baz puan faiz artırım kararı, yanında da samimi ve kapsamlı ıslahat planları seneyi rahat kapatmamızı sağlar.
Nihayetinde, Türkiye ya Batı’yla ortasındaki meseleleri çözecek ve kur istikrarsızlığı geçmişte kalacak, ya da Batı’dan kopacak ve ödemeler istikrarı krizini göze alacak. Bu tercih Lider Erdoğan’a ilişkin ve onun 2-3 aydan evvel son kararını vermesini beklemiyorum. Bu mühlet zarfında top iktisat kadrosunda. Türkiye’ye taze para cezbedecek, ya da yerleşiklerin dövize kaçmasını engelleyecek bir dizi ek adım gerekli.
FÖŞ
Yaptırımlardan sonra piyasalar: Artunç Kocabalkan-FÖŞ
Yaptırımlar ABD-Türkiye ilgilerine ziyan verir
Bakan Elvan: İktisadın garantisi hukuktur
Ekim’de aylık cari açık daraldı
Para Tahlil