Perşembe sabahı yükselen küresel risk iştahından takviye alan TL dolara karşı 7.16’ya güçlendi. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, likiditeyi daha fazla sıkılaştıracak adımlar attı. TCMB, Resmi Gazete’de yayımlanan kararında, TL zarurî karşılık oranlarının her vadede 200 baz puan artırıldığı belirtildi. Ekonomistlere nazaran, piyasalara 600 milyar TL veren TCMB, para siyasetinde sıkılığın dozunu artırmak için piyasadan biraz daha TL çekmek istemiş olabilir. TL cinsi karşılıklar 25 milyar TL artacak ki bu da TL’ye takviye verir.
$67/varile tırmanan Brent ham petrol ve getirisi %1.4’a yükselen ABD 10 yıllık devlet tahvili getirileri TL’yi zorlamaya devam edecek. Ama, yatırımcılar ve yerleşikler açısından en önemli soru işareti Erdoğan-Berat Albayrak bağlantısının nasıl şekilleneceği. Dün kulislerde Albayrak’ın Güç yahut Dışişleri Bakanı olarak kabine’ye geri döneceği duyumları da dövizde çalkantı yaratmıştı. Reuters/Refinitif bu konuda yeni bilgilere ulaştı:
Rezerv tartışmaları ile gündeme gelen Hazine ve Maliye eski Bakanı Berat Albayrak’ın tekrar kabinede vazife alma muhtemelliğine ait söylentiler piyasada baskı oluşturmaya başlarken, AKP kaynakları görevlendirmenin gündemde olduğunu lakin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın kararında temkinli olacağını, şayet atayacaksa da iktisat dışında vazife alabileceğini söylüyorlar.
Erdoğan, Albayrak’ın bakanlığı periyodunda TCMB’de yaşanan rezerv kayıpları ile ilgili muhalefetten gelen tenkitlere karşılık Albayrak’ı savunan açıklamalar yapmıştı.
Erdoğan’ın Albayrak’ı savunmasının akabinde, bu durum yatırımcılarda Albayrak’ın tekrar kabineye mi gireceği konusunda soru işaretleri yarattı.
Birtakım kaynaklar Erdoğan’ın Albayrak’a tekrar misyon vereceğini düşünmediklerini söylüyorlar.
AKP’ye yakın üst seviye bir kaynak, “Cumhurbaşkanı geçenlerde yaptığı açıklamada Albayrak’ın damat vasfının yaptığı işlerinin önüne geçtiğini söyledi. Bu tavrıyla artık tekrar damat vasfıyla bir misyon vermesini beklemek gerçekçi değil. Evet Ankara’da bu konuşuluyor lakin bu türlü bir beklentinin ayakları yere basmıyor” diye konuştu.
Erdoğan geçtiğimiz günlerde, “Berat Bey’i evvel güçte akabinde iktisatta ifa ettiği misyonlardaki en büyük talihsizliği, damat sıfatın bu alanlardaki birikimi ve muvaffakiyetinin önüne geçirilmesi olmasıdır. Bir siyasetçi olarak bu işleri yapsaydı, değerlendirmeler daha objektif yapılabilirdi diye düşünüyorum” demişti.
Öte yandan uzun müddettir gündemde olan kabine değişikliği söylentilerini yorumlayan AKP’ye yakın öteki bir kaynak bunu “bazı yorulan bakanların değişimi” olarak doğrularken, Güç Bakanlığı’na Albayrak’ın gelebileceğini belirtti.
Birebir kaynak, “Son iki haftadır Albayrak’ın partide üst seviye bir vazifede yer alması ya da Güç Bakanı olarak kabinede yer alması üzere bir gündem konuşuluyor, çok da tabanı yok denilemez” dedi.
Albayrak’ın tekrar vazifeye gelmesinin bir yandan Cumhurbaşkanı Erdoğan için de güç bir durum olduğunun altını çizen tıpkı kaynak, “Albayrak teammüllere bile uygun olmayan biçimde vazifesini bıraktı. Bir bakan olarak gidiş formu Erdoğan için badire yaratacak formdaydı. Bu atama reaksiyon de çekebilir. Bunu kabul ediyorum. Sonuçta buna cumhurbaşkanı karar verecek” diye konuştu.
Global gelişmelerle zati baskı altında olan TL’de Albayrak’ın yine misyona gelme mümkünlüğünün kaygıları artırmasının akabinde paha kaybı barizleşti. TL Kasım ayındaki iktisat idaresindeki değişim sonrası dolar karşısında yaklaşık %20 kıymet kazanmış ve misal para ünitelerinden açık orta daha iyi bir performans göstermişti. Fakat son 2 günde bu müspet ayrışma yerini negatif ayrışma ve paha kaybına bıraktı.
Bluebay Asset Management’ten Timothy Ash, “Albayrak’ın geri dönüyor üzere gözükmesiyle birlikte TL bu hafta iyi bir performans göstermiyor. Piyasalar büyük ihtimalle kendisinin iktisat siyasetlerine yakın bir pozisyona gelmeyeceğini umuyor” dedi.
Bir diğer ekonomist de “Albayrak’ın geri dönüş mümkünlüğünün piyasayı neden huzursuz ettiği” sorusuna, “Kasım’dan beri uygulanan iktisat siyasetlerde bir değişiklik olup olmayacağı endişesi” diye cevap verdi.
“YORGUN BAKANLARIN DEĞİŞİMİ”
Bir öteki AKP’li yetkili de kabine değişikliğinin bir müddettir gündeme olduğunu hatırlatarak, “Kongre öncesi Cumhurbaşkanı kabine değişikliği yapacaktır. Uzun müddettir Mart başı üzere bir beklenti var esasen. Yorulan bakanlar var, Performansı düşük kimi bakanlar var, vazifeye gelebilecek uzman diğer isimler var. Bir kan değişikliği vakti ve yenilenme olarak görülebilir. Kabine değişikliği derken, kimi bakanların değişmesi üzere düşünün” dedi.
“Albayrak’ın geri gelebileceği kelamları son günlerde tekrar gündemde” diyen tıpkı kaynak Güç Bakanlığı ile ilgili bir atama varsayım edildiğini söyledi.
Albayrak’ın iktisat tarafında bir vazife almasını beklemediğini söyleyen tıpkı kaynak şöyle konuştu:
“Çünkü iktisat tarafı anketlerde en çok şikayet edilen alan. Damat olmanın getirdiği kimi tenkitler de var. Tekrar iktisat bakanı olmasının bir seçenek olduğunu düşünmüyorum. Elvan-Ağbal ahengi sonuç verdi. Kongre ile süreç şekillenir. Kabine ya da partide vazife alabilir. Lakin birçok hassas istikrar var. Erdoğan için de kolay bir karar değil.”
Albayrak’ın misyondan ayrıldığı Kasım 2020 öncesinde uygulanan alışılagelmişin dışındaki siyasetlerle TCMB kendine ilişkin rezervlerinin büyük kısmını kaybetmişti. Bankacıların hesaplamasına nazaran TCMB ilgili iki yılda yaklaşık 128 milyar dolar rezerv kaybı yaşadı. TCMB’nin rezervlerindeki kayıp lokal bankalarla gerçekleştirilen swaplar nedeniyle brüt rezervlere tıpkı ölçüde yansımadı.
Kaynak: Refinitiv
Erdoğan’dan yeni rezerv ve faiz açıklamaları…TL’ye yaramadı
Sıkıntı İktisat FÖŞ’e sordu: İktisat yeni dış şoklara dayanabilir mi? & Artan ‘Joe Biden’ riski!
Yeniden yine Berat Albayrak
Ehil Report: AK Parti’nin Berat Albayrak açmazı
Para Tahlil
