Köşemde 3 Mayıs 2021’de “Çeklerin ödenmesi kimler için durduruldu?” başlıklı yazımı okumuştunuz.
Devletin vatandaştan olan alacakları ile ilgili rastgele bir erteleme yapılmaz iken, Meclis’te son dakikada özel hukuk münasebetine müdahale edilerek, çek alacaklılarının çek bedellerini tahsil etmesi, çekin bankaya ibrazı yasaklanarak engellendi. 7813 sayılı Kanun’un 15. hususu ile yapılan düzenlemeyle; Covid19 salgın hastalığıyla uğraş kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak, hak kayıplarının önlenmesi hedefiyle çek ibrazına yasak getirildi.
Kanunun Resmî Gazete’de yayımı ile birlikte 30 Nisan 2021 sabahı güne başlayan piyasalarda fevkalade bir panik başladı.
Yapılan büyük yanılgı fark edildi lakin artık iş işten geçmişti. Ticaret Bakanlığı evvel bir basın açıklaması yaptı, sonra da yinelenmiş sayılı Resmî Gazete’de bir genel bildirim yayımladı. Kanuna büsbütün ters kararlar içeren ve kanun ile yapılan düzenlemeyi genel bildiri ile düzeltmeye (!) çalışan genel bildirimde, “Çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla, çek bedelinin ödenmesi gerekmektedir” düzenlemesi yapıldı.
Yapılan bildiri düzenlemesinin kanun ortada iken hiçbir manasının olmadığını, normlar hiyerarşisine ters bir durum olduğunu, bu konunun yasa ile tekrar düzeltilmesi gerektiğini söz ederek yazımda iktidara birçok soru sormuştum.
ÇEKTE YANLIŞTAN DÖNÜLÜYOR ANCAK ÇOK GEÇ
İktidar, sigortacılık ile öbür birtakım alanlara ait kanunlarda ve bir kanun kararında kararnamede değişiklik yapılmasına dair kanun teklifini 10 Mayıs 2021’de Meclis’e sundu.
Kanun teklifinde kaos yaratan düzenlemeye ait tahlil aşağıdaki biçimde bulunmuş (!)
1) İbraz müddetinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri ortasına isabet eden yahut ibraz müddeti bu tarihler ortasında başlayan çeklerin ibraz müddeti 31/2021 (bu tarih dahil) tarihine kadar durur. Bu çeklerin belirtilen tarihler ortasında ibraz edilmesi ve çek karşılığının büsbütün bulunması halinde ödeme yapılır, çek karşılığının bulunmaması yahut kısmen bulunması halinde ise “karşılıksızdır” süreci yapılmaz. Belirtilen tarihler ortasında ibraz edilmeyen yahut ibraz edildiği halde “karşılıksızdır” süreci yapılmayan çekler 1/6/2021 tarihine itibaren kalan ibraz müddetleri içinde ibraz edilebilir.
2) Bu fıkrayı ihdas eden kanunun yürürlüğe girdiği tarihten evvel birinci fıkranın (a) bendi kapsamındaki çekler bakımından yapılan ibraz, ödeme ve başka süreçler sebebiyle ilgililerin tüzel, idari, mali ve cezai sorumluluğu doğmaz.
Üstteki düzenleme, kanun Resmi Gazete’de yayımlandığında yürürlüğe girecek.
SIKINTILARI ÇÖZEMEDİĞİNİZE İKNA OLDUK,GÖLGE ETMEYİN
Ülkenin hiçbir problemini çözeme, birilerine sevimli gözükmek için piyasaya müdahale et. Piyasanın tokatını ye. Bilmediğinizi bahislere son dakikada müdahale edip, piyasada nakit akışını durdurdunuz. Şirketler tahsilat yapamayınca; bankalara olan kredi borçlarını, tedarikçilerine olan borçlarını ve tam bayram öncesine denk gelen işçi maaşlarını da ödeyemediler.
Piyasanın basireti, çeklerin %60’nın çeşitli metotlarla, bu garabet yasaya karşın ödenmesini sağladı.
Meclis kapalı, 17 Mayıs‘ta açılacak. bu yasa teklifi evvel kurulda sonra Meclis Genel Kurulu’nda kabul edilecek ve Cumhurbaşkanı’nın onayından sonra Resmi Gazete’de yayımlanacak. Bu en erken 24 Mayıs’ta olabilir diye iddia ediyorum.
Çeklerle ilgili ibraz yasağı 1 Haziran ‘da kalkıyor. Siz mühletin bitimine 1 hafta kala düzeltme yapıyorsunuz. El-insaf.
Müellifin SÖZCÜ’de yayınlanan makalesinden alıntıdır, linki burada
Sıkıntı İktisat: Sistem daima kriz üretiyor: Çek krizi & içki yasağı bilmecesi | Güldem Atabay
Erol Taşdelen Yazdı: Bankacılıkta ’30 Nisan Çek Vakası’, o gün neler yaşandı?
Pazar yerleri genelgesi, eserlerini çöpe atmak zorunda kalan çiftçiyi rahatlatır mı?
Para Tahlil
