Kasım ayı Türkiye iktisadı açısından bir dönüm noktası oldu. Değişen yalnızca iktisat idaresi değil, Türkiye’nin sıra dışı iktisat idare usulüdür. Memleketler arası normlara uygun iktisat idaresi, piyasalar üzerinde çabucak müspet tesir gösterdi. Güçlü açıklamaları, TCMB’nin siyaset faizini %4,75 arttırarak fiili fonlama faizi olan %15’e çıkartması takip etti. Aylar sonra Türkiye piyasalarına birinci sefer manalı bir yabancı para girişi oldu. Tarihi ölçüde kıymet kaybeden Türk Lirası bir haftada %10 bedel kazanırken, 10 yıllık tahvil faizi (grafikte) %15’ten %12’nin altına yüzde 3 puandan fazla geriledi.
Bu yaşanan değişiklik bir tercihten fazla bir zorunluluktu. Zira Türkiye’den yalnızca yabancı sıcak ve uzun vadeli yatırımcı çıkmakla kalmadı. İçerde de tasarruf mevduatın %56’sı dövize dönerek hükümetin iktisat idare anlayışına güvenmediğini her hafta beyan etti. Bütçe ve cari istikrarın birlikte bozulması ile dış münasebetlerde daima riske giren idare stili birleşince, Türkiye iktisadı 1990’lı yıllara geri dönmekteydi.
Yeni iktisat idaresi yaklaşımının, hukuk ıslahatı ile desteklenmesi niyeti isabetlidir. Fakat 2002-2007 ortası başarılı yıllara geri dönmek kolay olmayacaktır. AB üyeliği amacı, Türkiye’nin iktisat ve hukuk ıslahatı için inanç yaratacak bir çapa olabilir. Lakin hükümetin içerde ve dışarda ikna etmesi gereken kuşkulu büyük bir kesim bulunuyor. Hükümetin telaffuz ve aksiyon tutarlılığı dikkatle takip edilecek.
Biden’ın Başkanlığı ve Türkiye
ABD’de başkanlığın Biden’a geçmesi ile Türkiye jeopolitik olarak daha dikkatli bir diplomasi takip edebilir. 2021 Şubat’tan itibaren, S400 ve Halkbank konusu masaya gelebilir. Sıkıntıları yapan diplomasi ile çözme niyeti ve uğraşı, tıkanan Türkiye dış siyasetinin önünü açabilir. Bu nedenle, birinci bakışta negatif gözüken ABD başkanlık seçimi sonucu, alakalarda birinci istikrar sağlandıktan sonra, Türkiye açısından olumsuz olmayabilir.
Öbür yandan, Biden’ın global bazda daha makul siyasetler izleyeceği beklentisi ile gelişmekte plan ülkelere sıcak para akışı artmaya başladı. Son yıllarda yabancı yatırımcı inancını büyük oranda kaybeden Türkiye, son değişimlerden sonra, bir ölçü sıcak para cezbedebilir. Hakikaten Türkiye’nin Dolar bazlı Eurobond’ları paha kazanmaya başladı.
AB ile ilgili muhtemel olumlu bir gelişme piyasalara yabancı döviz girişini arttırabilir. Yabancı para girişi devam ederse, Borsa İstanbul’da büyük paylar önderliğinde yükseliş eğilimi kısa vadede devam edebilir. Faizlerde ise enflasyon düşene kadar daha fazla bir gerileme olması sıkıntı. Türk Lirası’nın bedel karı da hudutlu kalabilir zira TCMB’nin yine döviz rezervi biriktirmesi gerekecek.
Mehmet Gerz
Cet Portföy İdaresi
Genel Müdür / CIO
Beş sayfalık raporumuzu ekteki link’ten indirebilirsiniz:
http://www.ataportfoy.com.tr/outside/Ata_Portfoy_Aylik_Rapor_1_Aralik_2020.pdf
Finansoloji: Borsada payın güvenilirliğini nasıl anlarım?
Almanya’da banka krizi kaygısı
Aşı, Gelişmekte Olan Piyasalara Bağışıklık Kazandırır Mı?
2021 yılı GOÜ’ler için ‘Tadından Yenmeyebilir’
Para Tahlil