Dünya iktisadının nabzını ölçen en sık frekanslı gösterge olan JP Morgan- İHS Markit küresel bileşik PMI aralık ayında Kasım’a oranla 0.4 puan gerileyerek 52.7 seviyesinde rapor edildi. Bu manşet sayı imalat sanayi ve hizmetlerin dünya çapında yılı büyüme ya da genişleme sürecinde tamamladığı, fakt ivmenin yavaşladığı manasını taşıyor. İmalat sanayi ve finansal hizmetler epeyce güçlü ama tüketim istikametinde Covid-19 2ci Dalganın hasarı belirginleşiyor.
ABD’de hizmetler PMI yerine geçen ISM’ın düşmek yerine aylık 2 puan kadar yükseldiğini not edelim. Bu veriyi de tahlile eklersek, dünya iktisadının pandemiden şimdi fazla ziyan görmediği sonucuna erişebiliriz.
Küresel PMI anketine nazaran, finansal hizmetler ve orta malları alt-endeksleri Aralık ayında hızlandı. Öte yanda, tüketim malları, yatırım malları ve B2B (şirketlere hizmetler) alt endeksleri yavaşlasalar da büyümeye devam ettiler. Yalnızca tüketiciye hizmetler alt-sektörü darlma kaydetti.
Japonya ve Rusya’da toplam çıktı daralırken, ABD, Çin, Brezilya, Avustralya, İrlanda ve Almanya’da faaliyet hızlandı. Bileşik PMI Türkiye’de hizmet kesiminden bilgi almıyor, ancak MUSIAD SAMEKS bileşik PMI’a nazaran, hizmetler alt endeksi aylık 0.3 puan artışla 50.9’e yükseldi.
Bileşik PMI’ın alt göstergeleri toplam siparişlerin yavaşladığını, ihracat siparişlerinin ise gerilediğini gösterdi. İş dünyası hala gelecek konusunda iyimser, ancak bir evvelki aya nazaran nerdeyse 3 puan bir gerileme gözlendi. 50.7’yle istihdam alt-endeksi duraksama noktasına yakın.
Öte yanda, tedarik zinciri kahırları ve toplumsal aralık tedbirleri nedeniyle, girdi fiyat endeksi 2.5 puan artarken, iç talebin zafiyetine bir kanıt olarak, sonuncu fiyatlar yavaşladı (fakat bir ay öncesine nazaran yükseldi).
JP Morgan İHS Markit bileşik PMI dünya iktisadının 4Ç’de yıllık bazda %3 civarında bir genişleme kaydettiğini anlatıyor. Lakin, hizmetler dalında zafiyet Ocak-Mart devrinde iyice belirginleşecek, zira aşılama kampanyaları çok yavaş ilerlerken, Avrupa’da bir çok ülke yanında salgının denetimden çıktığı ABD’de eyalet ve kentlerde sokğa çıkma yasağı ilan edilmesi riski var.
İstihdam artışlarının iyice yavaşlaması, tüketicinin alım gücünü kaybettiği manasına da gelebilir. Şimdi kesin fiyatlarda tasa verici boyutta bir artış gözlenmiyor. Lakin, Türkiye’de olduğu üzere dünyada da ÜFE TÜFE’den süratli yükseliyor. Şayet aşılar salgının suratını keser de, yaz aylarında dünya süratli toparlanma evresine geçerse, enflasyon sorun olarak karşımııza çıkabilir.
Dr Cüneyt Akman: Amerika çalkalanıyor! Dünya iktisadını ne bekliyor?
ABD istihdam: Aralık’ta 140 bin istihdam kaybı var, Wall Street’in umurunda olmadı
Dr Gürbüz: PMI, dış ticaret, enflasyon
COVID-19 SONRASI DÜNYA: HİÇBİR ŞEY ESKİSİ ÜZERE OLMAYACAK
Para Tahlil
