Merkez Bankası’nın açıkladığı Aralık ayı ödemeler istikrarı bilgileri yılın son ayında Türkiye iktisadının 3.2 milyar dolar açık verdiğini ve böylelikle tüm yıl için cari açığın 36.7 milyar dolar olduğunu açıkladı. Bu da sene sonu GSMH cari açık düzeyinin yaklaşık %5,3 düzeyinde olduğunu gösteriyor. Yılın ayında yabancı sermaye girişleri olduğunu ve bunun da faiz artışlarıyla doğal olarak portföy yatırımlarına (hisse senedi ve tahvil) yöneldiğini görmekteyiz. Dış borçlanma ve portföy yatırımları sayesinde bankanın döviz rezervleri kıymetli ölçüde kaynak elde etmiş durumda. Fakat 2020 sonunda net-net (swaptan arındırılmış) fx rezervleri yaklaşık 40 milyar dolar üzere değerli ölçüde eksi düzeyde.
Banka’nın açıklamaları aşağıda:
- Cari süreçler açığı, 2019 yılının Aralık ayına nazaran 473 milyon ABD doları artarak 3.210 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir. Bunun sonucunda 2020 yılı cari süreçler açığı 36.724 milyon ABD doları olmuştur.
- Bu gelişmede, hizmetler istikrarı kaynaklı net girişlerin 1.163 milyon ABD doları azalarak 644 milyon ABD dolarına ve ikincil gelir istikrarı kaynaklı net girişlerin 168 milyon ABD doları azalarak 80 milyon ABD dolarına gerilemesi tesirli olmuştur.
- Altın ve güç hariç cari süreçler hesabı 2019 yılının Aralık ayında 1.579 milyon ABD doları fazla vermişken bu ayda 940 milyon ABD doları fazla vermiştir.
- Ödemeler istikrarı tarifli dış ticaret açığı, 2019 yılının tıpkı ayına nazaran 329 milyon ABD doları azalarak 3.344 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
- Hizmetler istikrarı altında seyahat kaleminden kaynaklanan net gelirler, 2019 yılının birebir ayına nazaran 495 milyon ABD doları fiyatında azalarak 617 milyon ABD dolarına gerilemiştir.
- Birincil gelir istikrarı kaynaklı net çıkışlar, 2019 yılının birebir ayına nazaran 529 milyon ABD doları azalarak 590 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
Finans Hesabı
- Direkt yatırımlardan kaynaklanan net girişler 836 milyon ABD doları olarak gerçekleşmiştir.
- Portföy yatırımları 5.209 milyon ABD doları meblağında net giriş kaydetmiştir. Alt kalemler prestijiyle incelendiğinde, yurt dışı yerleşiklerin pay senedi piyasasında 269 milyon ABD doları ve devlet iç borçlanma senetleri piyasasında 1.997 milyon ABD doları net alış yaptığı görülmektedir.
- Yurt dışındaki tahvil ihraçlarıyla ilgili olarak, bankalar ve Genel Hükümet sırasıyla 722 milyon ABD doları ve 2.255 milyon ABD doları net borçlanma yapmışken, başka kesimler 5 milyon ABD doları fiyatında net geri ödeme gerçekleştirmiştir.
- Başka yatırımlar altında, yurt içi bankaların yurt dışı muhabirlerindeki efektif ve mevduat varlıkları 3.182 milyon ABD doları net azalış kaydetmişken, yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatları 425 milyon ABD doları net artış kaydetmiştir.
- Yurt dışından sağlanan kredilerle ilgili olarak; bankalar, Genel Hükümet ve öteki dallar sırasıyla 559 milyon ABD doları, 129 milyon ABD doları ve 604 milyon ABD doları net kullanım gerçekleştirmiştir.
- Resmi rezervlerde bu ayda 6.734 milyon ABD doları net artış gözlenmiştir.
Yıl Sonu Güncellemeleri
- “Revizyon Politikası” doğrultusunda yapılan yıl sonu çalışmaları kapsamında, Ödemeler İstikrarı İstatistikleri’nde 2016 yılından itibaren ikincil gelir istikrarı, direkt yatırımlar, portföy yatırımları ve başka yatırımlar kalemleri başta olmak üzere çeşitli güncellemeler yapılmıştır. Güncellemelerin bir kısmı ödemeler istikrarı tablosunda yalnızca sınıflama değişikliğine neden olurken, bir kısmı da “Cari Süreçler Hesabı” ile “Finans Hesabı” kalemlerini ve hasebiyle “Net Yanılgı ve Noksan” kalemini etkilemiştir.
- Yapılan güncellemeler sonucunda Net Yanılgı ve Noksan kalemi, 2016 yılında 181milyon ABD doları, 2017 yılında 71 milyon ABD doları, 2018 yılında 147 milyon ABD doları, 2019 yılında 341 milyon ABD doları ve 2020 yılının Ocak-Kasım devri için 1.152 milyon ABD doları güncellenmiştir.
Para Tahlil
