Sanayi üretiminde ivme kaybının ana tetikleyicisi ihracattaki düşüş
Ağustos ayı öncü dataları sanayi üretiminde evvelki aya nazaran ivme kaybına işaret ediyordu. TÜİK datalarına nazaran, takvim ve mevsimsellikten arındırılmış sanayi üretim endeksi Temmuz ayında kaydettiği aylık %8,48 büyümenin akabinde Ağustos ayında %3,4 büyüme kaydetti. Bu yavaşlamada en büyük etken, ihracat pazarında değerli bir yere sahip olan Güçlü Tüketim Malı İmalatında evvelki aya nazaran %4,63 daralma olması.
Ağustos ayında ihracat hacminde yaşanan %17’lik daralma sanayi üretimindeki ivme kaybını açıklıyor. TİM datalarına nazaran sanayi ihracatı Ağustos ayında evvelki aya nazaran %18 gerilemişti. Bunda ihracatın en büyük hissesini oluşturan Taşıt Araçları ve Yan Sanayi ihracatında %30’luk, Demir ve Çelik Eserleri ihracatında %16’lık gerileme tesirli oldu. Tekrar ihracatın kıymetli kalemlerinden dokumacılık ve kimyevi unsur ihracatındaki gerilemeler de dayanıksız tüketim malı imalatındaki ivme kaybını açıklıyor.
Perakende satışlar, sanayi üretimini sonlu da olsa destekledi
TÜİK datalarına nazaran, takvim ve mevsimsellikten arındırılmış perakende satış hacmi Ağustos ayında bir evvelki aya nazaran %1,4 arttı. Besin dışı satışlar (otomotiv yakıtı hariç) evvelki aya nazaran %4,5 artarken besin, içecek ve tütün satışları %3,7 daraldı. İndirim döneminin tesiriyle dokuma, giyim ve ayakkabı satışları %12,7’lik artış kaydetti. Öte yandan elektrikli eşya ve mobilya satışları evvelki aya nazaran %4,8’lik daraldı. Kelam konusu daralmada gereksinim kredileri faiz oranlarının Temmuz ayındaki %13’lü düzeylerden Ağustos ayında %17’li düzeylere yükselmesi tesirli oldu.
Kaynak: TÜİK
Eylül ayında sanayi üretimi daha iyi bir performans gösterebilir
Takvim ve mevsimsellikten arındırılmış SAMEKS Üretim Endeksi Eylül ayında evvelki aya nazaran hafif geriledi. Misal gerileme İSO İmalat Sanayi Eylül ayı raporunda da görüldü. TİM Eylül ayı dataları ise ihracatta evvelki aya nazaran artışa işaret etti. Birlikte değerlendirildiğinde Eylül ayında sanayi üretiminde Ağustos ayına nazaran daha iyi bir performans görme ihtimali yüksek.
Ağustos ayında istihdamı sanayi kesimi destekleyecek, Eylül ayı görünümü olumsuz
Temmuz periyodu işgücü bilgileri işgücü ve istihdamda evvelki aya nazaran iyileşmeye işaret etmiş mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %13,6 düzeyine gerilemişti.
Kaynak: TÜİK
Ağustos ayı perakende satış dataları ve SAMEKS Hizmet Endeksi bilgileri dikkate alındığında hizmet kesimi istihdamı iyimser bir tablo ortaya koymazken Eylül ayı SAMEKS Hizmet Endeksi istihdamda bozulmanın sürdüğüne işaret etti.
Ağustos ayında, ihracatta artış ve SAMEKS Sanayi Endeksi verisinde işe alımlardaki hızlanma dikkate alındığında Ağustos ayı sanayi istihdamında iyimser bir tablo ortaya çıkıyor. Öte yandan, Eylül ayı SAMEKS Sanayi Endeksi verisine nazaran sanayi bölümü istihdamında bozulma var.
Dr. Fulya Gürbüz
Merkez Bankası Faaliyetlerinin İktisada Tesiri -Dr. FULYA GÜRBÜZ – 4 Haftalık Online Seminer Paketi
Dr Gürbüz: Cari süreçler açığının ilacı Türk lirasına inançta
Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Rafa mal tehlikesi’
Covid pandemisi sonrası global ekonomik iyileşme kırılgan ve sistemsiz
Para Tahlil
