Hazine dün başlattığı 3 yıl vadeli, 6 ayda bir %1,87 kupon ödemeli ABD Doları Cinsi Devlet Tahvili ihracından $3 milyar topladı. Böylelikle Hazine’nin sene başından bu yana yurtiçinde dolar cinsinden borç ihracı $17 milyarı buldu. Ayrıyeten $8 milyar da yurtdışında Euro-tahvil ihraç edildi.
QNB Finansbank raporuna nazaran: Hazine dün düzenlediği 4 yıl vadeli sabit kuponlu tahvil ihalesinde %14.07 bileşik faiz ile toplam 3.7 milyar TL, 7 yıllık FRN ihalesi ile de 2.4 milyar TL borçlandı. Toplam 6.0 milyar TL’lik ihracın 3.1 milyar TL’si kamu kurumlarınaydı. Böylelikle Ağustos ayındaki toplam TL cinsi ihraç 13.4 milyar TL düzeyine çıktı ki bunun 4.4 milyar TL’si kamu kurumlarına satışlardı.
Hazine bugün de 4 yıl vadeli kira sertifikası satışı gerçekleştirecek. Aylık borçlanma programında bu tahvilden 1.2 milyar TL’lik satış hedefleniyor. Satış bu doğrultuda olursa aylık toplam TL cinsi borçlanma 14.6 milyar TL ile hedeflenen 19 milyar TL’nin altına kalacak. Öbür taraftan Hazine bu ay içerisinde, aylık borçlanma programında olmayan 3 milyar dolarlık farklı bir ihraç gerçekleştirmişti.
Hazine’nin Ağustos toplam borçlanması takriben TL57 milyarı buldu. Birtakım yabancı uzmanlara nazaran, borçlanma TCMB’ye ek FX rezervi yaratmak için kullanılacak. TCMB’nin kamu bankaları vasıtasıyla döviz satarak TL’nin paha kaybını hudutlu tutmaya çalıştığı biliniyor.
Hazine’nin piyasada dolaşan serseri parayı 3 vadeyle emmesi spekülatif furyaların yatışması manasında olumlu bir gelişme. Öte yanda, Hazine’nin borç stoğu her türlü projeksiyondan süratli büyüyor. Sene sonunda kamu borcu/GSYİH %30’lardan %40 civarına yükselebilir. GSYİH şimdi katılaşmadığı için kestirimler de takribi.
Hazine borçlarının GSYIH’nin %50’ne ulaşması memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşları için bir not indirim katalisti olabilir. Ancak, bütçe finansmanı açısından tehlike daha büyük. Hazine’nin borç kompozisyonunda yabancı para ünitesinde ve esnek faizli senetlerin yükselmesi, bütçeyi devaluasyon ve TCMB’nin faiz artırımlarına karşı eskiye göre çok daha hassas kılıyor.
Hazine’nin bütçe içinde finansman masraflarının hissesini düşürmesi için gelecek yıl Türkiye’nin %4-5 büyüme patikasına dönmesi koşul oldu. Bir çok kurum da bu tarafta iddialar yapıyor. Ancak, bu kestirimlerde Türkiye’nin büyüme için rahatlıkla iç ve dış finansman bulacağı varsayımı kapalı. Halbuki, bankalar ve finans-dışı özel bölüm artık vadesi gelen dış borcun ortalamada %75-80’ni yine borçlanırken, bankalardaki likidite de yaz başından bu yana süren kredi furyasında eridi. Türkiye sene başından bu yana $15 milyar sıcak para kaçırırken, Yabancı Direkt Yatırımlar da gözle görülür ölçüde yavaşladı. Zati bunların ödemeler istikrarı finansmanında hissesi çok düşük.
Ayrıyeten kurda patlama korkusu ile TCMB de artık rahat para basamıyor. “Türkiye nasıl büyüyecek?” sorusuna yanıt bulunamazken, Hazine’nin dev borçlanmaları 2021 bütçesinde yatırımlar ve toplumsal yardım harcamalarında kesinti tehlikesi arzediyor.
FÖŞ sordu: Türkiye İç ve Dış Borcunu Ödeyebilecek mi?
Çetin Ünsalan Yazdı: ‘Gazsal dönüşüm’
Yoksulluk ekseninde Dünya Bankası Türkiye Raporu
Yenileme – Fitch, not görünümünü negatife çevirmesinin münasebetleri açıkladı
Para Tahlil
