ABD’de Donald Trump’ın başkanlık seçimi Kamala Harris’i dünyada akabinde desteklemeyi reddetti ve Türkiye’de yaşanabilecek ekonomik testler merakla araştırılıyor. Pekin Trump’ın zaferi sonrasında nasıl bir süreç başlayacak? Türkiye’de neler değişir? Uzmanlar bu sorulara yanıt verdi. İşte ayrıntılar…
ABD’de resmi olmayan kişiler, Cumhuriyetçilerin adayı Donald Kozülkenin yeni başkanı oldu. Trump’ın seçimi, piyasa ilişkileri, bundan sonraki süreçte neler yaşanacağı merakla takip ediliyor. Pekala, Trump’ın başkanlığını dünya çapında ve Türkiye’yi nasıl tesirler? Hangi bölüm nasıl reaksiyon verir? Borsalardaki müspet tesir devam eder mi? Hangi finansal araçla alışveriş imkanı olabilir? İşte ayrıntılar…
Trump’ın seçimYarışta bir kişinin kopmasının akabinde piyasalarda volatilite arttı. Dolar güçlenirken küresel, borsa endeksleri ve kredi faizleri üst bilgileri hareket etti. Euro/dolar paritesi sert geriledi; Altın, gümüş ve petrol fiyatlarında hızlı düşüşler yaşandı. Bitcoin rekoru kırıldı. Borsa İstanbul olumlu bir reaksiyon gösteriyor; TL olumlu ayrıştı.
EkonomiM’den Şenay Zeren, Trump’ın seçilmesinin mümkün olup olmadığını sordu. İşte beklentilerin beklentileri….
BORSALARDAKİ MÜSPET REAKSİYON YILSONUNA KADAR SÜREBİLİR?
ERAL KARAYAZICI – INVEO PORTFÖY FON İDARE MÜDÜRÜ
Borsa endeksleri seçim sonrasında birinci gün, ABD’nin küçük organizasyonlarında yüzde 5,5 artış yaşayan Russell paha kazandı. Zafer konuşmasında Trump’ın Çin konusuna değinmeyişi, vergi indirimi vaadinin olmamasını kaçırması ve savaşları bitireceklerini tabir etmesi en tesirli başlıklar. Seçimin bir kaosa neden olmadan geride kalması da, bence göz arkası beklenen bir olumlu faktör.
BIST’in güçlü formda katıldığı bu küresel hareketin, günü birlik bir tepki olarak katılmanı; taban yılsonuna kadar süreceğini düşünüyorum.
TRUMP’IN KAZANMASI HANGİ DALI NASIL TEŞİRLER?
YUSUF DOĞAN – İNFO YATIRIM KÜRESEL PİYASALAR ARAŞTIRMA MÜDÜRÜ
Trump yönetimi muhtemelen deregülasyonu ve enerji bağımsızlığı konusunda daha agresif bir durmayı destekleyebilir, bu da güç kaynağına fayda sağlayabilir. Azalan düzenli baskılarda bu durumda olumlu katkı yapabilir. Yurtiçi sondaj desteklerinden daha küçük ürün ürünleri ve hizmet şirketleri de müspet etkilenebilir.
Savunma harcamalarının artması, bilhassa askeri modernizasyon konusunda daha güçlü bir şekilde ortaya çıkmanın devamı bu bölümde canlandırılabilir.
Azaltılan dönemde, bilhassa kredi ve yatırım dallarında finansal hizmet katkılı bir fayda sağlayabilir.
Yeni altyapı harcamaları ve yerli üretim teşvikleri potansiyel fayda sağlayabilir.
GELİŞMEKTE OLAN ÜLKELERE MÜHTEMEL ETKİLERİ
Doların güçlenmesi nedeniyle daha yüksek borçlanma maliyetlerini gözlemleyebiliriz. Trump’ın ticaret siyasetlerine en hassas para birimlerinde ise tazminat kaybı devam edebilir.
Dolardaki hareketler ve ABD’nin dış ve ticaret siyasetlerindeki değişimler, emtia fiyatları ortaya çıkabilir; bu da emtiaya bağımlı olan değişken para birimi testi yapılabilir.
ABD seçimlerinin küresel sermaye zenginliklerini ve risk duyarlılığını tekrar şekillendireceği tarih analizleri, oldukça yüksek bir olasılık olarak ortaya çıkıyor. Tarihsel örnekler, ABD’nin ticaret, faiz oranları ve mali harcamalara ait siyasetlerinin zengin olan ülkelerinin değerlerinin arttığını gösteriyor. Bu ekonomik seçimlerden güçlenerek çıkan Trump’ın daha agresif bir başkanlık periyodunda geçeceği bölümde piyasalarda volatiletinin büyümesine neden olabilir.
DÜŞÜŞTE ALIM FIRSATI YARATACAK EN ÂLÂ ENSTRÜMAN GRAM ALTIN
MURAT ÖZSOY – BİZ FİNANSAL DANIŞMANLIK KURUCUSU
Piyasalarda global ABD başkanlık seçimlerinin testleri biraz daha uzun süre yayınlanacak diye düşünüyorum. Şu anki fiyat hareketlerinin kalıcı olması beklenmiyor. Seçim sonuçlarının tesirlerini takipte kalmakta fayda var. Bilhassa ABD endekslerinden bünyesinde ve ABD ödemelerini barındıran fonlardan alımlar görülmeden yapılabilir. Asıl kısa sürede sağlanan küresel destek tesirli olacak, perşembe günü Fed toplantısında beklenen 25 baz puanlık indirimin gelmesinin akabinde Fed’in faiz indirim politikasının ne ölçüde devam edeceğine ait tutulmak olacak.
ENFLASYON RAPORU SONRASI YÜKSEK OYNAKLIK YAŞANABİLİR
İçerisinde ise benim açımdan en değerli olan gelişme 8 Kasım Cuma günü açıklanacak enflasyon raporu var. Ben cuma günü enflasyon oranları sırasında ve sonrasında toplanan yüksek seviyedeki oynaklık bekliyorum. Merkez Bankası, enflasyon maksimumlarını üst standartlarda revize edecektir. Bu işlem enflasyonundaki geri çekilmenin beklenen rekabette gerçekleşmeyeceğine bağlarısa, sonuçta de bu listeli günlük faiz indirimi sonuçlarının büsbütün 2025 yıllık sarkmasına ait bir ileti verirse, bilhassa borsada bankacılıkta sert satışlarda görünüyor. Ama türlü olduğu takdirde, TL mevduatların bir mühlet daha cazibesini koruyacağı manası ortaya çıkıyor. Dolar/TL kuruna ait de, Extreme üst işlemlerde bir değişiklik öngörmüyorum. Sene sonunda gelebileceği en üst düzey olarak, 36.50 TL düzeylerini görürüz. Yılsonu 37 TL ve üzeri düzeyler, bugünden iki ayda yüzde 8 ve üzeri büyüme manasına gelir ki bunun gerçekleşmesi olasılığı çok zayıf enerji. ABD seçimleri sonrasında gelen birinci haberlerle, düşüşte alım fırsatı yaratacak en iyi enstrüman 2023 yılının sonlarından bu yana söylediğim üzere gram altın olmaya devam edecek.
TRUMP’IN BAŞKANLIĞI DÜNYAYI VE TÜRKİYE’Yİ NASIL TEŞİRLER?
RIDVAN BAŞTÜRK – BAŞTÜRK DANIŞMANLIK KURUCUSU
Resmi olmayan, ABD’nin 47. Başkanı Donald Trump oldu. Gece saatlerinde sandıklar kapanıp oylar sayılmaya başlandığından bu yana, Trump’ın hakimiyeti ve bunu farkla sürdürdüğü görüldü. Bu süreçte dolar endeksi ve 10 yıllık faiz sertleşirken, vakit borsaları ve kriptolarda da sert yükselişler izledi. Trump’ın seçim boyunca yanında olan Elon Musk’ın da, piyasaların yükselişinde ruhsal açıdan tesirli olduğunu düşünüyorum.
Trump’ın 2016-2020 başkanlık devrinde çok ateşli bir yapısı vardı ve deneyim edinmeyi öngörülemez işlere imza attı. Bu nedenle önümüzdeki 4 yıl boyunca beklenmedik işler yapabilme potansiyeline sahip olduğunu düşünüyorum.
KRİPTO PİYASASININ ÖN PLANA ÇIKMASI MUHTEMEL
Trump, Fed’in bir pozisyonda siyasetine da karışacaktır. Bir önceki başkanlık devrinde bu şekil hareketleri görülüyordu. Bilhassa benzininin adım adım atacağını ve benzin fiyatlarının düşük düşüşünü düşünüyorum. Hem kendisinin hem de arkadaşı diyebileceğimiz Elon Musk’ın da kripto piyasasının ön planının ortaya çıkması bekleniyor.
Trump, önceki dönemde Çin’i ile karşılaşmıştı ve bir ekonomik savaş başlatmıştı. Bu usulle farklı noktalara yönelik hedeflere devam edilmektedir. Vergi konusunda da adımların atılması mümkün. Bilhassa Avrupa’nın da bu süreçteki deneyimlerini yaşamasını tercih eden nesiller.
Türkiye piyasaları bu seçimden rastgele bir biçimde etkilendi. İlerleyen süreçte Trump’ın Ortadoğu ve Türkiye’ye yaklaşması değerli olacaktır. Şimdilik tesirini nötr olarak değerlendiriyorum.
Trump ve Elon Musk önümüzdeki 4 yıl boyunca piyasalar açısından faal bir rol oynayacak. Bilhassa toplumsal medyadan olumlu yahut olumsuz açıklamalar ile piyasaları hareketlendirecektir. Bu süreçte genel olarak yapılanların güçlü kalması, bunun yanında sıradaki varlıkların da müspet olarak saklanması beklenebilir. Muhtemel olumsuz fiyatlamalarda, Trump devreye girerek piyasaları toparlayabilir.
