Dolar/TL Perşembe sabahı Asya’da 8.20’den kote edilirken, Erdoğan-Macron gerginliği yüzünden AB’nin ticari yaptırımları değerlendirmeye aldığı rapor edildi. Kıbrıs İktisat Bankası’na nazaran, ABD seçimlerine 8 gün kala, Biden’ın seçilme ihtimalinin neredeyse kesin görünmesi de, TL üzerinde ek bir satış baskısı yarattığının da altını çizmek gerekiyor.
Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi öğretim üyesi Prof. Dr. Yalçın Karatepe Cumhuriyet’e verdiği demeçte “Söz konusu siyasetler devam ederse iktisadın düze çıkma mümkünlüğü yok. Kur arttıkça toplumun geniş bir kesiti yoksullaşıyor” dedi.
Kıbrıs İktisat Bankası Raporu’na nazaran, TCMB’nin siyaset faizini artırmaması sonrasında TL üzerinde yaşanan paha kaybı baskısı yeni haftaya daha da şiddetli bir halde taşındı. İçerideki bozuk havaya dışarısı da eklenince, satış baskısı her yerde kendisini gösterdi. Yeni hadise sayılarında yaşanan artış ve alınan tedbirlerin ekonomik aktiviteyi tekrar yavaşlatacağı beklentisine ilaveten, ABD mali teşvik paketine yönelik belirsizlik de risk iştahını tabir caizse baltaladı.
İçeride ise, hafta sonundan sarkan S-400 testlerinin yapıldığının teyidine ilaveten, Ermeni – Azeri sorunu ile tırmanan jeopolitik risklere, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fransa’ya boykot davetinde bulunması ile tırmanan diplomatik riskler de eklenince, Türk mali piyasaları dün kırmızılara boyandı.
ABD seçimlerine 8 gün kala, Biden’ın seçilme ihtimalinin neredeyse kesin görünmesi de, TL üzerinde ek bir satış baskısı yarattığının da altını çizmek gerekiyor.
Prof Karatepe: YABANCI KAÇIYOR
Ekonomistler, somut iktisat siyasetlerine gereksinim varken, “yönetimin hamasi söylemlerinin” var olan telaşları körüklediğini, bunun da yatırımcıları kaçırdığına dikkat çekiyor.
Örneğin Berat Albayrak’ın dün Citibank tarafından düzenlenen yatırımcı görüşmelerinde, dünyanın en değerli global şirketlerine “bu periyotta global şirketlerin Türkiye üzere yabancı şirketlere karşı tarafsız, şoklara dirençli, emniyetli, dinamik ortaklara muhtaçlığı var” bildirisi vermesi bunlardan biri. Ekonomistlere nazaran, hem yerli hem yabancı yatırımcılar Albayrak’ın kelamlarını destekleyecek ekonomik gösterge bulamadığı için bu telaffuzlara inanmıyor ve Türkiye’den çıkmaya devam ediyor.
Yatırımcıyı kaçıran etkenlerden biri de geçen hafta Merkez Bankası’nın PPK toplantısı sonrası yaşanmıştı. Piyasada, siyaset faizinin 175 baz puan artması halinde ağır bir beklenti varken, Merkez politik faizini değiştirmedi. Bankacılar Türkiye’den aralıksız çıkış yapan yabancı yatırımcıların PPK sonrasında beklenen faiz artışıyla, ülkedeki durumlarını tekrar gözden geçirebileceğini düşünüyorlardı. Lakin faizin sabit kalması sonrası bunun tam aksi oldu. Yabancı yatırımcılar TCMB’nin siyasetleri ve piyasa beklentilerini yönetebilme kabiliyeti sorguluyor.
TCMB’den bildiri bekleniyor
TCMB bugün yılın son enflasyon raporunu sunacak. TCMB’nin yüklü ortalama fonlama maliyeti dün prestijiyle %12.92 düzeyinde. Temmuz ortasından beri 500 baz puanın üzerinde sıkılaştırmaya gidildi. Fakat süreç TL’de bariz bir iyimserlik yaratamadı.
TCMB bugün yenilenmiş enflasyon maksatları açıklayacak. Bunların gözlenen gerçeklerle dengeli olması kıymetli, ancak daha kıymetlisi Murat Uysal’ın faiz artırım iletisi vermesi.
Çarşamba günü yabancı yatırımcılara sanal konferans veren Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın “rekabatçi kurun” yararlı olduğunu açıklaması TCMB’nin yakın vakitte faiz artırımına gitmeyeceğinin bir sinyali olabilir. Öte yanda, şayet Joe Biden ABD lideri seçilirse, TCMB harikulâde toplantıyla mali sıkılaşmaya gidebilir.
Şayet TL’nin bedel kaybı sürerse, yerleşiklerin döviz mevduatlarını bankalardan çekmeleri yahut TL mevduatı dövize dönmeleri riski yükselir. Esasen ciro yaratmakta zahmet çeken özel bölümün de dış ve FX kredi borçlarını ödemekte zorluk çekmesi mümkün.
Son olarak da, devaluasyon yılın son ayından itibaren enflasyona sıçrayarak tüketicinin satın alma gücünü aşındıracak.
Hükümetin kur istikrarsızlığı ve FX borç ödeme külfetlerine karşı bir planı varsa, bunu şimdi halkla paylaşmadı.
FÖŞ sordu: Dünya ve Türkiye Biden Başkanlığına Hazır mı?
(YENİLEME: Görüntü linki çalışıyor) Güldem Atabay ve Semih Sakallı: Yaşanan faiz artışının deva olamayacağı yeni bir çeşit kur krizi
Rezervlerdeki azalışla Türk lirası eriyor
Mahfi Eğilmez: Merkez Bankası Rezervleri ve USD/TL Kurundaki Yükseliş
Para Tahlil
