Hükümet her gün bir evvelkini tutmayan ve uzun vadeli hedeflere hizmet etmeyen icraatları ile iktisadın genel istikrarını bozuyor. Hükümet ve iktisada itimat her ankette bir tık daha düşüyor. Ancak, bu tahlil sosyo-politik üzerine değil. Yatırım üzerine. Özeti de şu: Muhafazakar, yani temkinli tasarruf sahibine yalnızca 3 alan bırakıldı. Bunlar döviz, altın ve Borsa. Anlatayım.
Bugün 1 Haziran 2021. Şimdi 31 Mayıs’ta sona eren mevduatta stopaj muafiyeti uzatılmadı. Tahminen, gece yarısı Başkanlık Kararnamesi ile geriye dönük olarak yanılgı düzeltilir. Lakin, stopaj başlarsa, mevduatın net getirisinden takriben 2 puan araklanacak. Vatandaş aslında TÜFE’nin %17 olduğuna inanmıyor. Bankaların ortalama mevduat faizi de %17 civarında. Yani, stopaj da kesilirse, GERÇEK mevduat getirisi eksiye dönecek. Sonuçta, vatandaş daha az mevduat tutacak.
Aslında stopaj muafiyeti uzatılsa da, enflasyonun düşeceği yok. Sene sonunda TÜFE %15-16’nin altına gerilemez. Vatandaş dövizde fevkalade bir oynaklık varken, parasını niçin düşük getirili TL’de tutsun?
DİBS ismini verdiğimiz devlet tahvilleri %18 civarında getiri ile mevduata nazaran biraz daha randımanlı, ancak vade riski var. Bir vakitler yüksek gelirli kişisel yatırımcının çok tercih ettiği bu menkul değer artık yalnızca fonların elinde kaldı. Talep niyet, Hazine de daha yüksek faize mahkum edildi ancak dedim ya, dengeli icraat Saray’ın kaygısı değil. Tek emel bu günü de krizsiz atlatmak.
Süratli para kazanmayı seven tasarruf sahibi için bir yatırım alanı kripto-paralar. Velakin, devlet kirli ve haris parmaklarını “düzenleme” mazeretiyle oraya da attı:
Ekoayrıntı.com’a nazaran, Bakan Elvan yaptığı açıklamalarla artık verginin kesin bir halde geleceğinin sinyallerini verdi. Kripto paralarla ilgili de soruları yanıtlayan Bakan şimdi tasarıyı Cumhurbaşkanı’na sunmadı. Hazine ve Maliye Bakanının yaptığı açıklamalara bakılırsa düzenlemelerin sonuna gelinmiş.
Cumhurbaşkanı’na Sunulacak
Öncelikle kripto para borsalarına sermaye kaidesi getirilecek. SPK, Gelir Yönetimi, BDDK ve Merkez Bankası ahenk içinde kendilerine biçilen misyonları yerine getirecek. Tüketicinin korunması için soğuk cüzdan kaideleri ve teminat ölçüsü üzere kural setleri büyük ölçüde ortaya çıktı. Kripto para borsaları dünyadaki standartlara Türkiye’de de uymak zorunda olacak.
Şirketler elde ettikleri kurul geliri üzerinden tertipli olarak vergi ödeyecek. Kripto varlıklar gruplandırılacak ve hepsi için başka mevzuatlar hazırlanacak. NFT, Stabil Coin yahut Kripto Paralar farklı kümeler altında isimlendirilecek.
Borsalarda süreç yapan kullanıcılar yakından takip edilecek bilhassa 10 bin liranın üzerinde süreç yapan kullanıcılar MASAK tarafından incelenebilecek. Türkiye’de çok fazla olmasa da kripto paralara yatırım yapan şirketler bulunuyor, bunlarla ilgili vergilendirmeler farklı bir başlıkta ele alınacak.
Haberde eksik olan, kripto-para karlarının da vergi beyannmesine dahil edilmesi. Bu durumda, bu piyasaya ilgi iyice azalacak.
Konut fiyatları almış başını gidiyor, birnic el taşıt da ha keza. Geriye ne kaldı? Borsa, altın ve döviz. Temkinli yatırımcı altın ve dövize yönelecek. Dolarizasyon tekrar azarken, Türkiye’nin altın ithalatı da coşup cari istikrar hesaplarını bozacak.
Borsa ucuz ve 6 ay – 1 yıl vadeyi gözeterek yatırım yapmak yüksek getiri sağlayabilir. Ancak, Türk yatırımcısı bu kadar sabırlı ve serinkanlı olabilir mi? Halka arzlardan kolay para kazanma hırsı beni korkutuyor. İkinci tercih ise sığ tahtalı, geçmişi ve idare kalitesi hakkında çok az bilgi olan düşük piyasa kapitilizasyonlu senetler. Bunlar da manipülasyona açık.
Hükümetin yanlış adımlarının 2 değerli sonucu var. 1Ç’de başlayan özel kesim sabit sermaye yatırımları atağının sürmesi için, şirketlerin uzun vadeli krediye gereksinimi var. Mevduatın yavaş büyümesi sabit yatırımları da örseleyebilir. Yani, iktisadın kıt kaynakları verimsiz alanlara yönelir. İkincisi, yatırım alanlarını daralttıkça, kalanlarında biriken yüzer-gezer para mali paniklerin de yolunu hazırlar.
Enflasyonla çaba ve esaslı bir yapısal ıslahat programı ile birikimleri artırmak ve sermaye piyasalarına yönlendirmek tek akılcı tahlil. Ancak Saray’da “akılcı çözüm” artık hakaret manası taşıyor.
FÖŞ
Cemre Yoldaş yazdı: BORSADA YATIRIMCIYI ÖLDÜREN DÖNGÜ
Erol Taşdelen: İŞBANK, GARANTİ BBVA, YAPI KREDİ ve AKBANK birinci çeyrekte ne yaptı?
YKB Yatırım Strateji Notu: Yıldız ve Kartal
Para Tahlil
