Şubat ayında, Fed’in ABD seçim sonrası mali teşvik ve aşı kampanyasına reaksiyon olarak para siyasetini beklenenden daha erken sıkılaştırmaya başlayacağı tasaları gelişmekte olan piyasa (EM) varlıklarında genel bir zayıflığa neden oldu. Birçok yatırımcı, varlık sınıfının EM tahvilleri ve para ünitelerinin satılmasına neden olan 2013 ‘Taper Tantrum’un tekrarı olduğu konusunda kaygılıydı.
Bu telaşlar, 41 gelişmekte olan ve hudut pazarlarında yer lan ülkeler için potansiyel yeni taper tantrum periyoduna karşı savunmasızlığı ölçmek için bir karne oluşturmamıza neden oldu.
O periyotta, cari açıkların küçüklüğü ve yerleşik olmayanların tuttuğu devlet borçlarının büyük ve sistemik EM’nin kırılganlığını azalttığını düşünmüştük. Tekrar de en savunmasız ülkelerin Brezilya, Hindistan, Endonezya, Güney Afrika ve Türkiye’den oluşan yepyeni ‘kırılgan beşliden’ yeni ‘kırılgan hudut ülkelere kaydığını gördük: Jamaika, Tunus, Ekvador, Sri Lanka, Belarus, Etiyopya, Laos, Bahreyn ve Umman.
Takip eden aylarda ABD’de kurlar büyük ölçüde istikrar kazandı. Geçen Ağustos ayındaki %0,5’lik düşük düzeyden Mart ayında %1,75’e yükseldikten sonra, 10y ABD Hazinesi (UST) getirisi %1,5’e yerleşti. Lakin, Çekirdek PCE’nin (Fed’in tercih ettiği enflasyon ölçüsü) Şubat ayındaki %1,4’ten Mayıs’ta %3,4’e (Aralık 1991’den bu yana en yüksek ve Fed’in %2 ortalama amacının üzerinde) ve TÜFE’nin tıpkı periyotta %1,7’den %5’e yükselmesiyle (Temmuz 2008’den bu yana en yüksek ve %4,7 Bloomberg anket beklentisinin de üzerinde), enflasyon sürprizleri Fed’de şahin bir değişime yol açmış görünüyor.
Fed, artışın süreksiz olduğunu düşünse ve enflasyondaki artış büyük ölçüde Covid sonrası yavaşlamadan kaynaklanan baz tesirlerden kaynaklansa da, piyasalar, enflasyonun beklenenden daha yapışkan olduğu kanıtlanırsa, aylık 120 milyar ABD doları fiyatındaki varlık alımlarını azaltmak ve/veya faiz oranlarını beklenenden daha erken yükseltmek zorunda kalacağından giderek daha fazla tasa duyuyor. Bu, 15-16 Haziran’daki FOMC toplantısında, 2022’de bir faiz artışı bekleyen komite üyelerinin sayısının Mart ayındaki dörtten yediye yükselmesi ve 2023 sonuna kadar bir evvelki toplantıda sıfır olan faiz artışı beklentisinin iki faiz artışına dönüşmesi durumu karmaşık bir hale soktu. Piyasalar, Fed’in Ağustos ayı sonundaki Jackson Hole sempozyumunda daha net bir siyaset sinyalinin ortaya çıkmasını bekliyor.
Dolar üzerindeki tesiri, DXY endeksinin 10 Haziran’dan (TÜFE bilgilerinin açıklanacağı) 18 Haziran’a % 2,4 yükselmesiyle sert oldu. EM para ünitelerine yansıyan tesiri de %2,85’lik düşüştü. Sene başından bu yana dolar endeksi %1,7 yükselirken, JP Morgan EM Döviz Endeksi %0,85 geriledi.
Tahvil getirileri üzerindeki tesiri göz gerisi edilebilir düzeyde kaldı. 10 yıllık ABD tahvilleri Mart ayındaki yaklaşık % 1,75’lik tepeden daima olarak geriledi ve %1,40’ın da altına indi. Piyasaların yakın vadede daha fazla faiz artışı mümkünlüğünü fiyatlamasının yanında uzun vadede enflasyon beklentilerinin bozulmamış olması randıman eğrisinin bir ölçü düzleşmesine neden oluyor.
Birebir vakitte, EM tahvilleri istikrarlı kaldı. JP Morgan EMBI spreadleri 10 Haziran’dan bu yana yalnızca 5bps yükseldi. Birtakım hafif döviz zayıflığına karşın, EM varlıkları taper tantrum tasalarının taze dalgasını çok fazla tesiri olmadan atlatmış görünüyordu.
ABD Hazine’sinin 2020’deki ağır ihraçlardan sonra 2Ç’de büyük nakit bakiyelerini aşağı çekmesinşn yarattığı hudutlu arz, ABD tahvil getirilerinin yatay kalmasındaki en değerli neden. Fed’in aylık 80 milyar ABD doları alımları hesaba katıldığında Nisan-Mayıs ayları ortasında net ihraç negatif 145 milyar dolar oldu ve bu yılki toplam net ihracı yalnızca 15 milyar dolara taşıdı. Lakin, daha düşük nakit bakiyeleri nedeniyle ihraçlar büyük olasılıkla 2. yarıda artırılmak zorunda kalacak ve bu da randımanlar üzerinde yine üst istikametli baskıya neden olacaktır.
ABD’deki faizler üzerinde yenilenen üst taraflı baskı potansiyeli göz önüne alındığında, yükselen oranların EM para üniteleri ve tahviller için ne manaya gelebileceğini; hangi ülkelerin en savunmasız olduğunu anlamak için yaptığımız çalışmada en savunmasız ülkeler Arjantin, Belarus, Dominik Cumhuriyeti, Jamaika, Laos, Moğolistan, Sri Lanka, Tunus ve Türkiye ön planda.
Tellimer
Para Tahlil