AKP’nin “hakarete, küfre, medya aracılığıyla yapılan tacizlere son vermeyi amaçlıyoruz” diyerek gündeme getirdiği, MHP’nin dayanağıyla kanunlaşan “Sosyal Medya Yasası” 1 Ekim itibariyle yürürlüğe girdi.
Gazete Duvar’da yer alan habere nazaran, toplumsal ağ sağlayıcılarına, temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüklerini yerine getirmeleri için Bilgi Teknolojileri ve Bağlantı Kurumu (BTK) tarafından verilen müddet dün sona erdi. Bu süreçte yalnızca Rusya’nın Facebook’u olan toplumsal medya platformu VKontakte’nin (VK) yasal temsilci atadığı öğrenildi. Facebook, Twitter ve YouTube üzere devler için temsilci atama mühleti dolarken, kasım ayı içinde birinci idari para cezaları (10 milyon TL) verilmeye başlanacak.
Sabah’ın haberine nazaran ise, Facebook, YouTube, Instagram, Twitter üzere toplumsal ağ sağlayıcılarının bugün yapılacak ABD seçimlerinin sonucu ile CHP’nin yasa tasarısına ait Anayasa Mahkemesi’ne yaptığı müracaat sonucunun neticelenmesini beklemek istediklerini ilettiği öğrenildi.
TOPLUMSAL AĞ SAĞLAYICILARA 5 KADEMELİ YAPTIRIM
Kamuoyunda ağır tartışmalara yol açan düzenleme kapsamında günlük erişimi 1 milyondan fazla olan yurt dışı kaynaklı toplumsal ağ sağlayıcılarının Türkiye’de en az bir temsilci bulundurmaları, bu kişinin de bağlantı bilgilerine direkt erişilebilecek formda internet sitesinde yer verilmesi gerekiyor.
Yasaya nazaran Türkiye’de temsilci bulundurmayan toplumsal ağ sağlayıcılarına 5 evreli yaptırım uygulanacak. Birinci kademede 10 milyon TL, bir ay sonra 30 milyon TL idari para cezaları kesilecek. Üçüncü evrede üç aylık reklam yasağı uygulanacak. Bu süreçte de temsilci atanmazsa toplumsal ağ sağlayıcısının bant genişliği evvel yüzde 50, daha sonra yüzde 90 daraltılacak. Bu durumda kelam konusu ağlara erişim kısıtlanmış olacak.
ÖNÜMÜZDEKİ 6 AY BELİRLEYİCİ OLACAK: GELMEYEBİLİRLER
Facebook, Twitter ve YouTube üzere toplumsal ağ sağlayıcıların Türkiye’de temsilci bulundurma müddetlerinin sona erdiğine dikkat çeken Prof. Dr. Yaman Akdeniz sürece dair şunları söyledi:
“Sosyal ağ sağlayıcıları için temsilcilik açma mühleti doldu. Rus toplumsal medya platformu VK – VKontakte Türkiye’de yasal temsilci atamış. Şimdilik öteki temsilci atayan da yok. Facebook’un temsilci atamayacağını daha evvel açıklamıştım. Şimdi resmi kanallardan Twitter ve Google/YouTube açıklama yapmadı. Misal formda TikTok ve Linkedin üzere platformların da ne yapacağı netleşmedi. Facebook bugün prestiji ile gelmeyecek olabilir, Twitter sessiz kalabilir. Tüm bunlar önümüzdeki 6 aylık süreçte netleşecek. O ortada da doğal ki kıymetli kimi gelişmeler olabilir. CHP’in Anayasa Mahkemesi’ne bu yasanın iptali için başvurduğunu unutmamak gerekir. Kaldı ki, dünya devleri bu yasaya uymazlar ise o vakit hükümet de geri adım atmak zorunda kalabilir.”
FACEBOOK, TWITTER NİÇİN GELSİN?
Türkiye’de temsilci bulundurmak üzere bir kararın toplumsal medya platformlarının bağımsızlığını yok edeceğini, toplumsal ağ sağlayıcıların bu duruma onay vermesinin kolay olmadığını tabir eden Akdeniz, şunları söyledi:
“Hükümetin talepleri ortada: Size gönderilen tüm kararları uygulayacaksınız ve kullanıcı bilgilerini bizimle paylaşacaksınız. VK üzere Türkiye’de temsilci bulundurmaya başlayan platformlar tüm bu karar ve taleplere uymak zorunda kalacak. Bir taraftan sıklıkla siyasi nitelikli erişimin engellenmesi kararları verilirken bir taraftan Anayasa Mahkemesi’nin ihlal kararlarına karşın sendika.org ve siyasihaber.org üzere haber sitelerinin açılmasının geciktiğini görüyoruz. Sulh ceza hakimliklerinin vermiş olduğu kararları, kapı komşusu sulh ceza yargıçlarına şikayet etmekten ve bu itirazlar reddedildikten sonra Anayasa Mahkemesi’ne başvurup 5 sene bekleyip “İnşallah” demekten öbür çarenizin olmadığı bir tertibe Facebook, Twitter neden gelsin?”
‘2021 NİSAN-MAYIS İÇİNDE BANT DARALTMASI UYGULANACAK’
Türkiye’de yasal temsilci atamayan toplumsal ağ sağlayıcılarına karşı kademeli bir ceza ve ikaz sistemi olacağına dikkat çeken Akdeniz, “Belirlenen müddette temsilci atamayan toplumsal ağ sağlayıcıları birinci etapta (kasım ayında) 10 milyon TL para cezası ile karşılaşacak. İdari para cezaları aralık ayında da devam edecek. Ocak 2021 içinde ise temsilci atamamış olan toplumsal medya platformlarına reklam yasağı cezası verilecek. Daha önemli bir yaptırım içeren bant aralığının daraltılması uygulaması ise Nisan ve Mayıs 2021 içinde uygulanmaya başlanacak” dedi.
SÜREÇ TOPLUMSAL MEDYA PLATFORMLARINA YAPTIRIMLAR İLE SÜRECEK
‘Sosyal Medya Yasası’nı ‘açık cezaevi düzenlemesi’ olarak nitelendiren Alternatif Bilişim Derneği Lideri Faruk Çayır, yasanın çıkmasının akabinde yaptırımların işleyeceğini belirterek şunları söyledi:
“Bu düzenleme ile anonim hesapların kişi ve IP numarasına ulaşılarak bulunması, hükümete yönelik tenkit ve haberlere anında müdahale edilerek engellenmesine yol açacak. Bu durumda toplumsal medyada yapılan bütün paylaşımların içeriği denetlenecek. Yurttaşlar daha fazla nezarete, kontrole ve sansüre tabi tutulacak. Bu düzenleme toplumsal medyayı açık cezaevine dönüştürecek. Yargılamalar toplumsal medya üzerinden yapılacak. Lakin şu ana kadar -süre doldu- toplumsal ağ sağlayıcıları Türkiye için temsilci belirlemedi. Bundan sonra Bilgi Teknolojileri ve İrtibat Kurumu’nun (BTK) toplumsal ağ sağlayıcılara tebligatta bulunacak. Sonrasında ceza uygulamasına geçilecek. En sonunda da internet bant daraltılması gerçekleşecek. Esasen toplumsal ağ sağlayıcıları da kullanıcıları yasaya ait bilgilendirmedi. Bu düzenleme ile toplumsal ağ sağlayıcılarının bütün kullanıcı datalarını Türkiye’ye taşıması gerekecek. Bu da mümkün görünmüyor.”
Birgün
Para Tahlil
