Kongre ve Beyaz Saray’daki “Borç Tavanı” etrafındaki gülünç ve değişik tartışmaları hatırlayan kalmış mıdır? Tabi onlar iyi vakitlerdi. Şu anda ise Pandemi Iktisadı içindeyiz ve son 12 ayda ABD brüt ulusal borcu 4,45 trilyon dolarlık inanılmaz bir artışla 26,5 trilyon dolara yükselmiş durumda.
Fakat soru şu: Bunların hepsi Hazine tahvilleri ve birileri onları satın almak zorunda kaldı, her birini. Ancak kim aldı?
Hazine Bakanlığı ve Fed bilgilerini bir ortaya getirerek son 12 ayda kelam konusu 4,45 trilyon dolarlık tahvili satın alanları bulmak mümkün.
Yabancı merkez bankaları, hükümetler, şirketler, ticari bankalar, tahvil fonları, başka fonlar ve bireyler, Mayıs sonundan Haziran sonuna kadarki bir ayda stoklarına 90 milyar dolar ekledi. Haziran sonundan geriye dönük 12 ayda ise artış 413 milyar dolar eklediler. Bu üniteler şu anda toplam 7.04 trilyon dolarla dev bir yığının üzerinde oturuyorlar.
Fakat inanılmaz derecede yükselen ABD Hazine borcu (30 Haziran’da 26.45 trilyon dolar) göz önüne alındığında, bu ünitelerin borçtaki hisseleri 2008’den bu yana en düşük düzeye; %26,6’ya düştü. Üç aylık grafik, milyar dolar cinsinden yabancıların hissesini gösteriyor (mavi çizgi, sol ölçek); ve toplam ABD borcunun yüzdesi (kırmızı çizgi, sağ ölçek):
ABD’nin en büyük iki dış alacaklısı olan Japonya ve Çin, ABD borcunun %8,8’ine sahipti ve bu geçm,ş yılların en düşük düzeyiydi. 2015’in sonunda, Japonya v Çin’in toplam poszyonları hala toplam ABD borcunun %12,8’iydi.
Japonya, haziran ayında üst üste üçüncü ay 1,26 trilyon dolar ile varlıklarını korudu, lakin 12 aylık devirde varlıklarını 138 milyar dolar artırdı.
Çin, haziran ayında 9 milyar $ azaltarak 1.07 trilyon $ ‘a ve 12 aylık periyotta 38 milyar $ azaltarak 2015’den beri devam eden trendi korudu.
Bundan sonraki en büyük 10 yabancı ülke, İngiltere (City of London finans merkezi), Belçika (Euroclear’a mesken sahipliği yapan), İrlanda üzere ABD vergilerinden kaçmak için orada kurulan bir çok posta kutusu şirketlerine konut sahipliği yapan vergi cenneti ve finans merkezleri. Parantez içinde Haziran 2019 prestijiyle ABD hazine tahvilleri düzeyi bulunmakta:
Lüksemburg: 268 milyar dolar (230 milyar dolar)
Hong Kong: 266 milyar dolar (217 milyar dolar)
Brezilya: 264 milyar dolar (312 milyar dolar)
İsviçre: 247 milyar dolar (232 milyar dolar)
Cayman Adaları: 222 milyar dolar (225 milyar dolar)
Belçika: 219 milyar dolar (200 milyar dolar)
Tayvan: 205 milyar dolar (175 milyar dolar)
Hindistan: 183 milyar dolar (163 milyar dolar)
ABD’nin Meksika ve Almanya ile olan mega ticaret açıklarına karşın, ABD Hazine menkul değerleri nispeten küçük: Almanya 80 milyar doları ve Meksika 47 milyar doları elinde tutuyor.
ABD hükümeti fonları
Toplumsal Güvenlik Fonu, federal sivil çalışanlar için emeklilik fonları, ABD ordusu için emeklilik fonları ve öbür hükümet fonları, Haziran’da 50 milyar dolar ve 12 aylık periyotta 112 milyar dolar ekleyerek, 5,95 trilyon dolara ya da yaklaşık toplamda %22,5’e ulaştı.
Ekseriyetle “iç borç” olarak isimlendirilen bu Hazine tahvilleri, bu fonların lehtarlarına ilişkin varlıkları temsil eder. Bunlar ABD’nin gerçek borcudur ve ortadan kalkmaz.
Federal Rezerv ABD tahvillerini yükleniyor
Fed Haziran ayında Hazine tahvilleri yığınına yalnızca 95 milyar dolar ekledi, 11 Mart’tan Mayıs ayı sonuna kadar 1,6 trilyon dolar ekledikten sonra alımlarını azalttı ve haziran sonunda toplam varlığını 4,2 trilyon dolara çıkardı. Böylelikle Fed ABD borcunun yaklaşık %15,9’unu elinde tutuyor.
12 aylık devirdeyse, Fed, Hazine tahvillerinde 2,1 trilyon dolar ekleyerek, kelam konusu devir boyunca birikimini ikiye katladı (12 Ağustos’a kadar haftalık grafik):
ABD Ticari Bankaları da yükleniyor
Fed’in banka bilançolarındaki data açıklamasına nazaran, Haziran ayı içinde ABD ticari bankaları, Hazine tahvillerine 121 milyar dolar ekleyerek toplam 1,07 trilyon dolara ulaştı. Bu, 12 aylık artışı 220 milyar dolara çıkardı. Toplam ABD borcunun yaklaşık %4,0’ını elinde tutuyorlar.
Başka ABD kuruluşları ve bireyler
Üsttekilere dâhil olmayanların hepsi bu kümeye konabilir: ABD kurumsal yatırımcıları, ABD tahvil fonları, emeklilik fonları, sigortacılar, direkt yahut dolaylı olarak bireyler, nakit zengini ABD şirketleri, özel sermaye firmaları ve karmaşık süreçlerle uğraşan yüksek kaldıraçlı hedge fonları.
Hepsi de ABD hazine tahvillerini panik içinde biriktirdiler, muhtemelen onları daha düşük getirilerde ve hatta daha yüksek fiyatlarla Fed’e yığmak için Piyasa Yapıcılara satmayı umuyorlardı.
Haziran ayı sonunda, çalkantılı ikinci çeyrek boyunca, bu ABD kuruluşları, evvelki çeyreklerde büyük Hazine tahvilleri satıcısı olduktan sonra portföylerine 1,6 trilyon dolar ekledi. Bu toplam varlıklarını, toplam ABD borcunun yaklaşık %31’ine denk getiren 8,13 trilyon dolarlık bir mega rekora getirdi.
Grafik, hamiline nazaran Hazine varlıklarını göstermekte.
Para Tahlil