Dünya COVID-19 aşılarının seyrini izlerken, perde gerisinde ise büyük bir imtihan veriliyor. Birçok zorlayıcı ögenin yer aldığı çağdaş tarihteki en büyük lojistik operasyonunda aşı sevkiyatları, sigortacılık açısından toplam 100 milyar dolarlık bir pahaya ulaşıyor.
COVID-19 salgınına karşı geliştirilen aşılar dünyanın dört bir köşesine dağıtılmaya başladı. En büyük gündem unsuru aşıların tesirleri ve yeterliliği olsa da art planda bu büyük ve hassas eserlerin sevkiyatı konusunda önemli risk ve handikaplar bulunuyor. Milyarlarca doz aşının üretim tesislerinden tüm dünyadaki hastanelere ve tıp merkezlerine sevk edilmesi, çağdaş tarihteki en büyük lojistik operasyonu olarak görülüyor. Sigortacılık açısından tahminen 100 milyar dolar bedelindeki bu sevkiyatlarda; kapasite yeterliliği, soğuk zincir lojistiğine bağlı taşıma ve depolama riskleri, özel muhafazalı ambalajlama ihtiyacı ve hırsızlık hadiseleri üzere epey zorlayıcı pek çok öge yer alıyor.
Aşı sevkiyatlarında ortalama 50 milyon dolarlık kayıp oluşacak
IBS Sigorta ve Reasürans Brokerliği CEO’su Murat Çiftçi, dünya lojistik pazarı ve sigorta/reasürans dalının tüm insanlık tarihi için çok değerli bir imtihan verdiğini belirterek, “Uluslararası Hava Nakliyatı Birliği (IATA) ve Dünya Sıhhat Örgütü açıklamalarına nazaran aşıların yüzde 25’i soğuk zincirdeki sorunlar sebebiyle kullanılamaz hale gelecek. On binlerce paket aşının bulunacağı sevkiyatların ısı denetimli konteynerlerde ziyan görmesi durumunda 15 ila 50 milyon dolar ortası kayıp yaşanabileceği ve sigorta şirketlerinin bu fiyatta tazminat yükü ile karşılaşabileceği hesap ediliyor. Milletlerarası Nakliyat Sigortaları Birliği bilgilerine nazaran bir yıl boyunca toplamda yaklaşık 600 milyon dolar kargo sigorta hasarı yaşandığı göz önüne alındığında, sigorta dalını finansal olarak meşgul edebilecek değerli bir risk kelam konusu” dedi.
Aşı lojistiğinde 8000 adet Boeing 747F uçağa muhtaçlık duyulacak
Murat Çiftçi, “Uluslararası Hava Nakliyeciliği Birliği tarafından yayınlanan aşı lojistiği ve dağıtımı kılavuzuna nazaran dünya nüfusuna yetecek kadar aşı taşınabilmesi için her biri 100 ton yük taşıyabilen 8000 adet Boeing 747F uçağa muhtaçlık duyulacağı belirtiliyor. Yalnızca havayolu kullanıldığında bu sayının 15 binlere kadar çıkabileceği ve eş vakitli olarak kıtalar ortası deniz yolu nakliyatının da muhakkak bir oranda kullanılması kelam konusu olacaktır. Esasen dünyada ilaçların yüzde 20’sinden azının lojistiği havayolu ile yönetilirken burada, vakte karşı bir yarış olduğundan ve bu sayıda uçağın üretilmesi mümkün olmadığından, havayolu ilişkili tedarik zincirine ve tüm paydaşlarına önemli bir yük binecektir. Yalnızca soğuk zincir lojistiğinde deneyimli olan lojistik firmalarının bu yükü kaldıramayacakları düşünüldüğünde daha az deneyimli yahut öbür alanlarda deneyimli lojistik firmaları da rol oynayacak” diye konuştu.
Para Tahlil