Bütün dünya ABD seçimlerine odaklanmış durumda. Erken oy kullananların sayısı 98 milyona yaklaştı. Washington’dan gelen haberlere nazaran başta başken olmak üzere birçok eyalette güvenlik güçleri artırılarak birtakım mağaza ve işyerleri kapatıldı. Bu gergin durum seçimin ne kadar farklı olduğunu ve tansiyonun yükselmesi durumunda olayın nerelere varabileceği konusunda fikir veriyor. Seçimlerin 3 Kasım’da sonuçlanması halinde global piyasalar sakinleşebilir.
Axios’ta yer alan teze nazaran Trump seçimleri önde götürdüğü taktirde oy sayımı bitmeden Başkanlığını ilan edecek. Bu türlü bir durum olursa Biden ve Demokratlar Trump’ın seçimi çalmasına müsaade vermeyeceklerini ve Yüksek Mahkemeye gideceklerini açıkladılar. Seçim sonucunun uzaması da global piyasalardaki oynaklığı artırabilir. Biraz daha ince tahlil etmek istersek Trump mı Biden mi sorusunun yanıtını bulmak için pandemi, sıhhat sigortası, iktisat, siyah hakları ve kürtaj hakkı sorularını sormalıyız. İktisat kısmında Trump ön plana çıkarken sıhhat sigortası, siyah hakları ve kürtaj hakkında Biden akla geliyor. Yapılan anketlerde Biden bir adım öndeyken Trump bu anketlerin sahte/aldatma olduğunu şimdiden sav etmeye başladı. Seçimlerin uzaması iktisada takviye paketinin de gerçekleşmemesi manasına geliyor. Bu da başta ABD olmak üzere global piyasalar üzerinde baskı yaratabilir. Yüksek Mahkemeye gidilmesi taktirde Trump’ın eli daha güçlü olduğundan daha avantajlı görünüyor. İstikrarsız hareketlerinden ötürü halkı sokağa dökme ihtimali bile var. Bu seçimde yalnızca ABD Başkan’ı değil bütün ABD dış siyaseti ve Trump’ın yarattığı her şey değişebilir ya da bir 4 sene daha tıpkı kalabilir.
Global piyasalar açısından takviye paketi büyüklüğünü ve siyaset lisanını ön plana alırsak Biden’ın seçilmesi en iyi sonuç olarak görünüyor. Bakışımızı Türkiye ile sınırlandırırsak ise Biden sonucu TL varlıklarına yaramayabilir. Türkiye’ye CAATSA yaptırımlarını uygulamak isteyen Demokratları göz önüne alırsak Biden ve Sn Erdoğan’ın anlaşamadığı taktirde Türkiye’yi sıkıntı günler bekliyor olabilir. Türkiye’nin ABD’ye stratejik ortak olduğunu hatırlatması ve iki başkanın istikrarları tekrardan çizmesi gerekebilir.
Dün, global piyasalar Çin’in (53,6), AB’nin (54,8) ve ABD’nin (59,3) beklenti üzeri açıklanan PMI bilgilerinden takviye alarak müspet kapandılar. Yaşanan iyimserlik petrol fiyatlarının ortalama %7,5 primlenmesine neden oldu. OPEC petrol üretiminin Ekim’de artması petrol fiyatlarını, virüs tesirinin yanında, baskılayan neden olarak görülebilir. Sabah saatlerinde ise Brent ve ham petrolde hafif alıcı yatay seyir yaşanıyor. Asya’da Japonya piyasaları tatil nedeniyle kapalı. Güney Kore’de enflasyon Ekim’de aylık %0,6 azalırken yıllık %0,1 yükseldi. Avusturalya Merkez Bankası faizi %0,25’te %0,10’a çekti. ABD seansında alıcılı kapanan iShares 50 Asya ve iShares Japonya dışında bütün Asya ETF’ine paralel olarak Asya endekslerinde alıcılı seyir ağır basıyor. 10 yıllık Japonya getirileri %0,040’tan ve Çin faizleri %3,205’ten fiyatlanıyorlar. Yen 104,72 düzeyinde güçlü durmaya devam ediyor.
Dünkü kapanışta Avrupa gösterge endeksi STOXX 600 %1,61 ve DAX %1,97 primlendi. AMB’nin ekstra adım atacağı kelamını vermesiyle EURUSD paritesi 1,1615 düzeylerine kadar gerilemiş durumda. Asya’nın alıcı süreç görmesine paralel olarak, ABD seçimleri öncesi, Avrupa ve ABD vadelileri için de rüzgâr arttan esiyor. Geçen hafta gelen ağır satışlara reaksiyon olarak ABD spot endeksleri dün artıda kapattılar. ABD’de yaşanan müspet hareket seçimlerin erken sonuçlanacağının bir işareti olabilir. VIX 37,13$ ve ima edilen oynaklık 39,74$’a gerilerken VIX’in vadeli fiyatı 32,92$’dan süreç görüyor. Oynaklık endeksi hala 30$’ın üzerinde ve şimdi hiçbir şey bitmiş değil.
ABD gösterge endeksi, 24 Eylül’de yaşanan dalgada 0 FIBO düzeyi olan 3225,14$’a yaklaştıktan sonra tarafını tekrardan üst çevirerek 0,236 FIBO düzeyi olan 3309,53$’ı ve 5 günlük üstel hareketli ortalamasını test etti. 5 günlük üstel hareketli ortalamanın istikameti yataya dönmüş durumda. Bu da ağır satışların azaldığını gösteriyor. Lakin, endeksin 20 ve 50 günlük üstel hareketli ortalamalarının altında devam etmesi kısa vadede aşağı taraflı trendin devam etme ihtimalini güçlendiriyor. Alımların devam etmesi durumunda 50 günlük üstel hareketli ortalaması ve 0,382 FIBO düzeyi olan 3361,74$ – 3372,68$ düzeyleri ortasında bir direnç noktası oluşabilir. Gelen alımlarla RSI 41,99’a ve Williams%R -74’a yükselse e “sat” sinyalini vermeye devam ediyorlar. MACD’ın -28 düzeylerine gelmesi reaksiyon alımlarındaki teknik takviyesi doğrulayabilir.
Dolar’ın 8,44 TL üzere rekor bir düzeye gelmesinden sonra dolar bazında BIST 100 134,32$’a kadar geriledi. 30 yıllık ortalaması olan 203,57$’ın yarım standart sapma altının yani 145,163$’ın %7,47 aşağısında süreç görüyor. Çabucak üzerinde 144.70$ olan 20 günlük üstel hareketli ortalaması yeni direnç düzeyi olabilir. 20 Kasım 2008’de 120$ düzeylerinde ralli başladığını hatırlatarak dolar/TL bazında çok ucuz olduğumuzu belirtmek isterim.
Biden’ın gelme ihtimalinin iyicene güçlenmesi, Doğu Akdeniz tansiyonunun devam etmesi ve enflasyon raporuyla PPK’nın beklentileri karşılamaması satışları destekleyen nedenlerdi. Dün ise JP Morgan’ın Citi’den sonra faiz artırımı beklentisini açıklaması, Merkez’in sıkılaşmaya devam etmesi ve iyi gelen Türkiye Ekim PMI sayısı yaşanan reaksiyon alımlarına takviye oldu.
Grafikte de görüldüğü üzere endeks 20 EMA düzeyiyle ortayı -46,91 puan açtıktan sonra (endeks – 20 EMA ortalamasının 2 sapma daha altına denk geliyor) gelen reaksiyon alımlarıyla ortadaki farkı -23,24’e kadar yükseltti (dünkü kapanış itibariyle). Bugünde reaksiyon alımlarının devam etmesi durumunda 5 günlük 0,618 FIBO düzeyi olan 1137,25 TL test edilebilir. MACD indikatörünün müspet alana geçmesi reaksiyon alımlarını destekleyebilir. 50 günlük üstel hareketli ortalaması olan 1142,35 TL kırılmadıkça orta ve uzun vade için düşüş tredi devam edebilir. Biden’ın gelmesi durumunda ABD – Türkiye ilgilerine nazaran endeksin istikameti aşikâr olacaktır.
Can Ilker
Ekonomist
Makro Araştırmacı / Stratejist
#sabahbulteni
YASAL İHTAR
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti; aracı kurumlar, portföy idare şirketleri, mevduat kabul etmeyen bankalar ile müşteri ortasında imzalanacak yatırım danışmanlığı mukavelesi çerçevesinde sunulmaktadır. Burada yer alan yorum ve tavsiyeler, ferdî görüşlere dayanmaktadır. Gerek site üzerindeki gerekse site için kullanılan kaynaklardaki yanılgı ve eksikliklerden ve sitedeki bilgilerin kullanılması sonucunda yatırımcıların uğrayabilecekleri direkt ve/veya dolaylı ziyanlardan, kar yoksunluğundan, manevi ziyanlardan ve üçüncü bireylerin uğrayabileceği ziyanlardan ötürü Can İlker hiçbir biçimde sorumlu tutulamaz. Telif hakkı sahibi isimler altında açıklanan tüm bilgilerin telif hakları büsbütün hak sahibine aittir.
Para Tahlil