Bayram’dan bu yana küresel finans topluluğunun Türkiye’ye bakışında çok esaslı ve olumsuz bir gelişme gözleniyor. Bayram’dan evvel Türkiye tartışmalarında hükümetin yabancı sermaye aleyhtarı kararları ve iktisatta gözlenen toparlanma karşılaştılırılıyordu. Bayram’da Reuters, Bloomberg ve Financial Times (Bayram’dan sonra Wall Street Journal) gibi önde gelen finans yayın kuruluşlarında çıkan haberler, TCMB’nin muhasebe oyunlarıyla FX rezervlerini olması gerekenden daha yüksek gösterdiği savını ortaya attı. Bu argüman fon yöneticileri ortasında da karşılık buldu.
TCMB bilgilerine nazaran, yabancı yatırımcılar 30 Temmuz 2020’de sona eren haftada fiyat ve kur tesirlerinden arındırılmış olarak, pay senetlerinde net $69 mln satış yaparken, son bir yılda kümülatif para çıkışı $4.88 mlr oldu. Devlet iç borçlanma senetlerinde net $212 mln satış yaparken, son bir yılda kümülatif para çıkışı $8.14 mlr oldu.
Hafta sonuna yanlışsız ise, rayting kuruluşlarından gelen telaşlı ikazlar gündeme düştü:
Euro ve sterlin fiyatlarında tarihin en yüksek düzeylerine ulaşılmasının akabinde milletlerarası kredi derecelendirme kuruluşu temsilcileri Reuters’a konuştu.
Uzmanlar, Türk Lirası’nın desteklenmesi için seçeneklerin tükenmesiyle er ya da geç faiz artırımına gidilmesinin beklenen olduğunu söyledi.
Moody’s’in Ülke Riskleri Kümesi Lider Yardımcısı Sarah Carlson, Türkiye’de karışıklığın bir müddettir devam ettiğini ve bu karışıklığın yönünü “sonsuza kadar devam edemeyecek bir stratejiye” çevirmiş durumda olduğunu söyledi.
“Bir noktada yol bitecek” diyen Carlson, “Karar vericilerin kısa vadeli ekonomik ezalara lakin uzun vadeli kazanımlara yol açabilecek ıslahatlara yük vermesi gerekiyor” sözlerini kullandı.
Faiz ortanlarını artırmanın kelam konusu sorunları çözmeyebileceğini de kelamlarına ekleyen Sarah Carlson, “Temel sorun, yatırım muhtaçlıkları için gerekli lokal tasarruflardaki kronik noksanlık” diye konuştu.
Devletin faiz ödemelerinin devlet gelirlerine oranındaki artış konusunda telaş duyduklarını söyleyen Carlson, bu durumu “Büyük ve olağan olmayan bir hareket” tabiriyle kıymetlendirdi.
S&P Küresel Ratings Yönetici Yardımcısı Maxim Rybnikov, Merkez Bankası’nın bu yıl Türkiye’nin döviz rezervlerini tükettiğini ve bu durumun hareket için hudutlu alan bıraktığını söyledi.
Rybnikov, kullanılabilecek döviz rezervlerinin geçen yılki 30 milyar dolarlık düzeyinden bu yıl 10 milyar dolara düşmesini beklediklerini açıkladı.
Birçok yabancı yatırımcının Türkiye’den çıkış yaptığını hatırlatan Maxim Rybnikov, elinde devlet tahvili bulunduran yurt dışı yerleşiklerin oranının yüzde 4 üzere tarihi düşük düzeye ulaştığını söyledi.
Türkiye’de dolarizasyonun arttığına da vurgu yapan Rybnikov, ülke içindekilerin ellerindeki yabancı paranın 212,92 milyar dolara ulaştığını belirtti.
Türkiye’nin durumunu 2015’in Azerbaycanı ve Arjantin’in şimdiki durumu ile kıyaslayan Rybnikov, “Türkiye’de yerleşikler, inancını kaybettiğinde döviz almaya başlıyorlar. Bu durum, ödemeler istikrarındaki gerilimi artırabilir” dedi.
Ihtarlar CDS ve tahvil pazarını olumsuz etkiledi
İş Yatırım raporuna nazaran, Gelişmekte olan ülke eurotahvillerinde karmaşık bir görünüm dikkat çekti. Türk eurotahvillerinde dünkü satıcılı görünümün bugün yerini yükselişe bıraktığı görülürken $0,50-1,00 civarı kıymet yararı gözlendi. 2047 vadeli hazine değerinde yaklaşık $2 yükseliş kaydedildi. Türkiye 5 yıl vadeli CDS yaklaşık 17 baz puan daralarak 583 düzeyinde süreç gördü.
Lakin, aşağıdaki tabloda görüleceği üzere, Türkiye Euro-tahvil faizleri ve CDS primler, emsal ülkelerden olumsuz bir ayrışma içinde.
TL’nin değer kaybının bu hafta da devam etmesi durumunda, S&P ve Moody’sden gelen açıklamalar da fiyatlamalara yansıyabilir.
FÖŞ anlattı: Döviz Niçin ARTIK Yükseliyor?
Uğur Gürses ve Soli Özel sohbeti: Uğur Gürses Anlattı Her şey Tıpkı Kaldıkça Kur Şokları Durmaz
TL Wall Street Journal’da da gündem oldu
Kurdaki artış vatandaşı nasıl etkileyecek?
Para Tahlil