Dün erken saatlerde bültenimizi kaleme aldıktan çabucak sonra, değerli bir haber ile güne başladık. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Çin ve Katar’dan sonra Güney Kore ile 2 milyar dolar fiyatında swap mutabakatı imzaladı. TCMB’nin Çin ile 6 milyar dolar, Katar ile de 15 milyar dolar fiyatında swap muahedesi bulunuyor. Güney Kore ile birlikte bankanın sağladığı swap mutabakatı 23 milyar dolara ulaşmış oldu.
Yapılan mutabakata nazaran, Güney Kore MB’nin TCMB’deki hesaplarında TRY; TCMB’nin Güney Kore MB’deki hesaplarında ise KRW blokeli kalacak. İki ülke ortasında rastgele bir ticaret durumunda (ABD Doları bağımlılığı azaltmak) ödemelerin bu hesaplar üzerinden yapılacağını düşünülüyor. Muahede, bugünden itibaren üç yıl için geçerli olacak ve her iki ülkenin muahedesi halinde uzatılabilecek.
TCMB’nin brüt döviz rezervlerinde yaklaşık 2 milyar dolarlık bir artış yaşanacak olsa da net sayı değişmeyecektir. Dün sabah bültenimizi kalem aldıktan sonra açıklanan bu karar, bir nebze de olsun Türk mali piyasaları üzerinde var olan olumsuz havayı törpüledi.
Dün sabah saatlerinde gelen swap haberi akabinde TÜİK tarafından açıklanan Haziran ayı sanayi üretimi datalarını takip ettik. Büyümenin öncü göstergesi olan sanayi üretimi, geçen yılın tıpkı devrine nazaran %23,9’luk epey yüksek sayılacak bir büyüme oranı kaydedildi. Lakin, geçen yılın Haziran ayında pandemi şartlarının tesirli olduğu düşünülürse, yıllık karşılaştırma aldatıcı olabilir. Geçen aya nazaran bakarsak, mevsim ve takvim tesirinden arındırılmış datalara nazaran yeniden %2,3’lük bir büyüme dikkat çekiyor. Endüstride çarklar dönmeye başlasa da, üçüncü çeyrekte baz tesiri ile ivme kaybetmesini bekliyoruz.
Dün sahneye çıkan TCMB, olağan Temmuz ayı PPK toplantısında, varsayımlarımıza paralel 1 hafta vadeli repo faizi olan ana faizini (politika faizi) %19 düzeyinde sabit tuttu. Bir diğer bakış açısıyla, Lider Kavcıoğlu başkanlığında TCMB PPK, 5 aydır faizi değiştirmedi!
Toplantı akabinde yayınlanan siyaset metninde, geçen ayın metninden farklı olarak, besin fiyatlarının üzerinde, global manada tesirli olan olumsuz şartların yarattığı etkilere vurgu yapılırken, dış talepteki olumlu tabloya da dikkat çekilip yılın geri kalan kısmında cari süreçler istikrarının fazla vereceği, bunun da fiyat istikrarı için olumlu bir adım olacağının altı çizilmiş.
Aslında, TCMB, Temmuz’da enflasyonun yüksek gelmesinin besin fiyatlarına bağlarken, önümüzdeki aylarda ise cari istikrarın artı vereceğini ve döviz girişinin yaşanacağına vurgu yaparak bir sonraki siyaset atılımını ise indirim istikametinde olacağına işaret etti.
Dün de bültenimizde belirttiğimiz üzere, Kavcıoğlu’nun faize Eylül ayından da dokunmayacağı, ama dünyada işler bilakis gitmezse, baz tesiri ile Ekim ayı ile birlikte fiyatların artış suratının yavaşlaması ile ölçülü faiz indirimlerine başlanacağını düşünüyoruz. Dünyada hava şayet bozmasa, TL’de pahalanma manasında bir pencerenin yine açılacağı ihtimali de kısa bir müddet için olsun göz arkası edilmemelidir. Hatırlanacağı üzere, USDTRY kurundan 8,64 düzeyinin üzerinde gecelik kapanışı olması durumunda, tonumuzu değiştireceğimizi peşinen belirtlmiştik.
Karar akabinde, USDTRY kuru, sabah da swap mutabakatının rüzgarını ardına alarak 8,53 seviyesine kadar gerilerken, BİST100 endeksi de, bir evvelki gece Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz hadleri ve iktisat hakkında konuşma yapma ihtimalini fiyatlayarak kaydettiği düşüşleri büsbütün geri alarak günü %2,4 (bankacılık endeksi %2,85) artıda tamamladı.
Dün PPK kararı akabinde, TCMB, her hafta Perşembe günü olduğu üzere para ve banka, ve menkul değer istatistiklerini yayımladı. Parite/fiyat tesirinden arındırılmış sayılara nazaran gerçek şahısların döviz mevduatları (DTH) bir evvelki haftaya nazaran 0,7 milyar dolar, hukuksal bireylerin ise 1 milyar dolar artış kaydetti. Son haftalarda DTH kanalında artış tekrar dikkatimizi çekiyor.
Öte yandan, TL’ye olan yabancı ilgisini gösteren menkul değer istatistikleri raporuna nazaran, yurtdışı yerleşikler 168 milyon dolar pay senedi, 114 milyon dolar ise tahvil aldıklarını görüyoruz. Bunu olumlu bir gelişme olarak okuyoruz.
TCMB’nin brüt döviz rezervleri döviz tahvil ihraçları ile 68 milyar dolar düzeyine dayanırken, altın rezervleri ise, altın fiyatlarındaki düşüşün tesiriyle kısmen gerileyerek 41,3 milyar dolar oldu. Bu sonuçlarla, toplam rezervler (brüt döviz + altın) 110 milyar dolar ile son vakitleri doruğuna yükseldi.
Dünü hala daha bitiremedik! Dün, içerideki gelişmelerin bitmesi akabinde, bu sefer de ABD’de günün ikinci yarısında açıklanan üretici enflasyonunu takip ettik. TÜFE’nin beklentilere paralel açıklanması ve enflasyon riskini bir günlüğüne de olsa unutmamız akabinde, manşet ÜFE Temmuz’da %7,3 olan beklentinin tersine %7,8 artış kaydederken, çekirdek sayılar da beklentiyi (%5,6) epey aşarak %6,2 seviyesinde gerçekleşti.
Güçlü üretici enflasyon verisi akabinde, takdir edeceğiniz üzere, hava bir ölçü da olsun global manada bozdu. USDTRY kuru 8,53 düzeyini test etmesi sonrası günü 8,56 düzeylerinden tamamlarken, ABD borsaları, geceyi ılımlı da olsa küçük yükselişler ile tamamlamayı başardı.
Yeni gün başlangıcında ise havanın yine bulutlandığına şahit oluyoruz. ABD borsalarının rekor düzeylerde olmasına adet bu sabah omuz silken Asya borsalarında, gösterge endeks Nikkei yatay seyrederken, Kore ve Tayvan borsaları ise sırası ile %1,6 ve %1,2 düşüş kaydetti.
IEA (Uluslararası Güç Ajansı) dünya çapında artan COVID-19 olaylarının hükümetleri hareket kısıtlamalarını yine canlandırmaya zorlamasıyla ham petrol ve eserlerine yönelik talep büyümesinin keskin bir halde yavaşladığı konusunda uyarmasının akabinde petrol fiyatları Cuma günü ikinci günde de düştü.
Haftanın son iş gününde, dolar endeksi (DXY), yüksek gelen üretici enflasyonu akabinde dört ayın en yüksek düzeylerinde (kabaca 93 civarında) tutunmaya devam ettiğini görüyoruz. Misal bir halde, EUR, dolar karşısında dört ayın en düşük düzeyi olan 1,17’nin tabanlarından uzak durmaya çalışıyor.
Güçlü gelen istihdam ve enflasyon bilgileri sonrası FED liderlerinden gelen şahin açıklamalar peş peşe devam ederken, yıl sonuna kadar kulaklardan fışkıran likiditenin de azaltılmaya başlanacağına kesin gözüyle bakılıyor. Bu bağlamda, gözler Ağustos sonu global merkez bankası liderlerinin katılacağı Jackson Hole toplantısına çevrilmiş durumda. Bakalım Lider Powell, Bernanke’ye özenecek mi?
Bu ortada, dünkü güçlü enflasyon verisi akabinde, hafta içinde 1,685 dolar düzeyine kadar gerileyen altının, haftayı 1,760 dolar düzeylerinden tamamlamaya çalıştığını görüyoruz. Mayıs 2019’dan bu yana devam eden yükseliş trendinin korunması ismine, haftalık ve aylık manada 1,760 dolar düzeyinden kapanışı epey önemsiyoruz. Gümüş cephesinde ise, emsal bir halde defans hatta 22,50 dolar düzeyinden geçtiğini bir sefer daha hatırlayalım.
Reuters haberlerinde, son dakika gözümüze çarpan kıymetli bir haber ile bültenimiz tamamlayalım. Taliban, Afganistan’ın üçüncü büyük kentini de ele geçirirken, ABD ve İngiltere elçilikte çalışan vatandaşlarını hemen tahliye etme kararı aldı.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
