Türk mali piyasaları, uzun bir müddettir, dışarda bol likidite, bir o kadar da yok denecek kadar faizlerin yarattığı global iyimserlikten yararlanamadığı üzere, kendi içsel ve dışsal risklerinin de yardımı ile olumsuz tarafta kalmıştı. Yurtiçi yerleşiklerin portföy tercihi yüklü olarak dolarizasyon riskini gözler önüne sererken, bir vakitlerin uğrak noktası olan TL ve TL cinsi varlıklara olan yabancı ilgisi de gözle görülür bir biçimde azaldı.
Üzerine eklenen TCMB Lider değişiklikleri ile daha da bunalan Türk mali piyasaları, Temmuz ayında, her ne kadar kalıcılığı sorgulansa da, gelişmekte olan ülke para üniteleri ortasından sıyrılmış, bu sefer de getiri manasında birinci sırada yer almıştı. Tam da işler bir nebze olsun daha uyguna gidiyor derken, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendisine ilişkin meşhur yüksek faizlerinin sebebinin yüksek enflasyon olduğunu apansız gündeme getirmesi ile, optimist hava yeninden yerini satış baskısına terk etti.
Bilhassa de, bu kadar belirsizliğin yüksek olduğu ekonomilerde, kur riskini yönetmek de kurumsal şirketler için bir o kadar daha zorlaşıyor. Hafta başında, enflasyon verisi sonrası 8,2950 düzeyine gerileyen USDTRY kuru, dün gün içerisinde 8,56 düzeyine varan bir yükseliş kaydetti.
Global cephede ise, ünlü yatırım bankası Goldman Sachs, piyasaların kılavuz kargası pozisyonunda S&P500 endeksi için 4,700 düzeyini, düşük faiz ortamı ve gerçek getirisi negatif olan dolara paralel amaç göstermesi ile, dün risk iştahı önemli bir biçimde yükseldi.
Türk mali piyasalarında genel manada optimist bir hava hakimken, Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın faiz indirimi istikametindeki açıklamasıyla kur istikametini üste çevirse de, global manada genel optimist görünüme paralel BİST100 endeksi dün günü %1,3 oranında yükselişle tamamladı.
Dün sonuçlanan İngiltere Merkez Bankası faiz toplantısında faiz oranlarının %0,1 oranında sabit tutulması oy birliği ile kabul edilirken, bir üye hariç, faiz oranlarının düşük seyretmesi ve iktisada olan takviyenin devam edebilmesi ismine 895 milyar sterlin büyüklüğündeki tahvil alım programının devamına kararı verildi. Banka, faiz oranı %0,5 düzeyine yükselince, bilanço büyüklüğünü küçültmeye başlayacağını açıkladı. Ultra gevşek para siyaseti duruşunu terk edecek birinci bankanın İngiltere olacağını düşünüyoruz. GBPUSD paritesi dün karar akabinde 1,39’lu düzeylerdeki yerini korudu.
Koronavirüsün Delta varyantının Asya bölgesine yayılmasının ekonomik toparlanmaya ait telaşları artırmasıyla, haftanın son iş gününü pek de optimist tamamlayamıyoruz: Asya paylarında bu sabah hakim renk kırmızı. ABD borsalarının da vadeli süreçlerinde düşüş eğilimli bir seyir görüyoruz.
Delta varyantı Florida’yı ve daha düşük aşılama oranlarına sahip başka ABD eyaletlerini tehdit ederken, ülke çapında 100binden fazla enfeksiyon rapor edildi. Delta varyantı nedeniyle artan hadise sayıları Asya piyasaları üzerinde satış baskısına neden oluyor. Global bazda ise dün 700bin kişinin testi müspet sonuçlanırken, son 3 ayın da en yüksek hadise sayısı kaydedildi.
Aşı ile ilgili ise pek çok ülkede aşı zaruriliği getiren atılımlar peş peşe geliyor. En son örnek olarak Fransa, birçok dalda çalışanlara aşı zaruriliği getirdi.
Bugün gözler TSİ15:30’da ABD’de açıklanacak Temmuz ayı tarım dışı istihdam raporuna (TDİ) çevrildi. Bilgi, her ayın birinci Cuması açıklanıyor ve ABD iktisadının sıhhati açısından en kıymetli ipuçları verdiğinden değerle takip ediliyor. Reuters anketine nazaran, tarım dışı bordrolu çalışan sayısının 870bin kişi artması, işsizlik oranının ise %5,7’ye inmesi bekleniyor. FED açısından, enflasyon göstergesi olan saatlik fiyatların ise aylık %0,3 ; yıllık ise %3,8 artması bekleniyor.
FED üyelerinden peş peşe gelen açıklamaları, aylık 120 milyar dolar büyüklüğünde olan tahvil alımlarının azaltılmasına yönelik ısınma tipleri olarak okumaya başladık. Bu ayın sonunda düzenlenecek ve global merkez bankası liderlerinin katıldığı ABD’nin meşhur (!) Jackson Hole kasabasındaki toplantıyı da unutmadık. Piyasaların acılarını dindiren ultra gevşek para siyasetinden (morfin) uzaklaşma tarafında her bilgi ve açıklamama, haliyle risk iştahının da beraberinde azalmasına neden oluyor.
Hatırlanacağı üzere, aylardır kapalı kalan bir iktisadın apansız açılması ile patlayan tüketim davranışı, enflasyon tehdidini meydana getirmişti. Her ne kadar FED enflasyonu “geçici” sebeplere bağlayıp kalıcılığını sorgulasa da, istihdam piyasasında da işlerin yoluna giriyor olması, mevcut gevşek duruşunu sorgulamasına neden olacaktır. O vakit da, zihinler itilip kakılan doları hatırlayacaktır. Şu anda kırılma noktasında olmasak da, bugün açıklanacak TDİ verisi, gidişat hakkında değerli sinyaller sunacaktır. Dataya kadar sessiz bir piyasa, data akabinde ise bilginin işaret ettiği tarafa gerçek bir hareket bekliyoruz.
Türkiye cephesinde ise, ölçülü havayı sekteye uğratan Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın düşük faiz talebi ile ilgili açıklaması sonrası haftaya sonuçlanacak PPK toplantısı da kritik olacaktır. Kanımca, baz tesiri ile fiyat artışının sürat kesmeye başlayacağı son bahar aylarından evvel TCMB’nin atılım yapması, beraberinde daha büyük meselelere neden olacaktır!
ABD cephesinde Lider Biden, “sıfır emisyon” kararnamesini imzaladı. Bu bağlamda, 2030 yılından araçların yarısının elektrikli olacağını okuyoruz. Bu haber, ister istemez, yatırım portföyümüzde bulunan ve kendi kendini yönetim edebilen şoförsüz araç teknolojileri ve elektrikli araçlar fonu nedeniyle dikkatimizi çekti.
Piyasa fiyatmasına baktığımızda ise, Ethereum Blokzincir dün beklenen Londra Güncellenmesi (London Fork) tamamlandı. Ether fiyatı dün ciddi yükseliş kaydederken, kripto paraların büyük bir kısmında da artan risk iştahının da yardımı ile yükseliş görüldü. Amiral gemi Bitcoin’de haftalardır devam eden 29-42bin dolar bandındaki sıkışma ise dün bir kere daha test edildi. Aşağıda 21bin dolar düzeyine işaret eden ve teknik tahlilde sıkla rastlanan dikdörtgen formasyonu takibimizde olmaya devam ederken, formasyonun üst tarafının aşılması durumunda (42bin düzeyi üzeri gecelik kapanış), beklentimiz de iptal olacaktır.
Hafta içinde 200 günlük ortalamalardan kırmızı kart gören altın ve gümüş, istikamet arayışı içinde. Bir türlü istenilen hareketi yapamayan değerli madenlerde, altın için 1,830 dolar düzeyi geçilmeden heyecan yapmayacağız. Misal bir formda, gümüş için ise, 25,90 düzeyinden bulunan 200 günlük ortalamayı takip ediyoruz.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
