Hatırlanacağı üzere, Salı günü tatilden modu bozuk dönek ABD piyasaları, bir türlü tepe yapamayan enflasyon verisine karşı, genel sınırları ile ivme yitiren ekonomik dataların stagflasyonun tamtamlarını çalması ile (olumlu havasını yitirerek) satış tarafına geçmişti.
Optimist hava bozulunca da, riskli varlıklara satış gelmiş, hafta içinde altın, gümüş, kripto paralar, gelişmekte olan ülke para üniteleri ve pay senetleri satış baskısına boyun eğmiş, dolar ise (DXY) kayıplarını bir ölçü törpülemişti.
Global mali piyasalara hakim olan sert havanın dün itibariyle bir nebze de olsun dindiğini gördük. Elbette, piyasaların ağrıları her arttığına yumuşak telaffuzları ile ortaya çıkan FED üyelerinden 2 kişi, dün teşvikleri azaltmak için vakte muhtaçlık duyulduğunu açıklarken, ECB Lideri Lagarde ise tıpkı Powell üzere enflasyon geçicidir istikametinde görüş bildirdi.
Dün bültenimizde de bildirdiğimiz üzere, Avrupa Merkez Bankası (ECB) piyasanın beklentilerine paralel faiz oranlarında ve pandemi varlık alım programının büyüklüğünde (PEPP) bir değişiklik yapmasa da bundan sonra daha yavaş bir patikada programın sürdürüleceği belirtti. PEPP’in Mart 2022’de sona erdirilmesi ve toplam 1,85 trilyon euro büyüklüğe ulaşması planlanıyor. ECB bu program dahilinde her ay 80 milyar euro fiyatında tahvil alımı gerçekleştiriyor.
Takdir edersiniz ki, bültenlerimizde sıklıkla kullandığımız ‘morfin’ metaforu tam olarak da piyasaların acılarını azaltmak için hekimin piyasalara verdiği ağrı kesiciyi anlatıyor. Bu bakış açısıyla, para musluğunun kısılacak olması birinci etapta piyasalara ECB’nin de şahinleştiğini fısıldarken, ardından, alışık olduğumuz üzere, ECB Lideri Lagarde, bu kararın ‘tapering’ manasına gelmeyeceğini söyleyerek aksiye dönmeye meyilli havayı süratlice yumuşattı.
ECB’nin de tıpkı FED üzere enflasyondaki yükselişin süreksiz olduğunu lisana getirmesi ve havayı yumuşatması sonrası, piyasa yansıması da sert olmadı. EURUSD paritesi, günü kıymetli bir değişim kaydetmeden 1,1830 düzeylerinde tamamladı.
Hastanın her ateşi çıktığında imdada yetişen hekimler misali, dün ECB ve FED kanadından gelen optimist açıklamalar, global mali piyasalarda olduğu üzere Türk mali piyasalarında da toparlanmaya neden oldu. BİST100 endeksi hafta içinde elde ettiği kayıplarını telafi ederek günü %1,3 yükselişle tamamladı.
USDTRY kurunda, haftalardır işaret ettiğimiz tüm olasılıklar gerçekleşti. Teknik manada, aşağıda 8,28/8,30 düzeylerinden kısa vadeli döviz alım muhtaçlıklarının karşılanması gerektiğini söyleyerek, formasyon dahilinde üstte 8,51/8,52 düzeyine kadar potansiyel bir yükseliş için yer olduğunu, ancak bunun teknik formasyonu bozmayacağının da altını çizmiştik. 8,52 düzeyinin üzerinde pak bir haftalık kapanış durumunda, topun doların alanına geçeceği; aksi durumda ise TL’nin faiz avantajının ön planda olacağının da her gün bültenimizde vurgu yapmıştık.
Dün havanın bozulması ile USDTRY kuru günün birinci yarısında 8,52 seviyesine varan bir yükseliş kaydetse de, günün ikinci yarısında 8,44 düzeyine geri çekildi. Aşağıdaki teknik çizimden de görülebileceği üzere, 8,52 düzeyine eksiksiz dokunan kur, satıcıların devreye girmesi ile istikametini aşağıya çevirdi.
Her hafta Perşembe günü olduğu üzere, TCMB tarafından açıklanan haftalık para ve banka istatistiklerini yakından takip ettik. 3 Eylül prestijiyle parite/fiyat tesirinden arındırılmış sayılara nazaran gerçek bireylerin DTH’i evvelki haftaya nazaran 0,9 milyar dolar; hukuksal şahısların ise 0,1 milyar dolar arttı. Evvelki hafta da hükmî bireyler önderliğinde DTH 3 milyar dolar artış göstermişti. Artık DTH cephesinde artış sanki döviz alım kaynaklı mı yoksa sisteme dışarıdan döviz mi girdi sorusunun karşılığını tam olarak bilemiyoruz. Lakin, DTH cephesinde artışın devam etmesi, kur üzerinde tekrar baskı kurabileceğinden tasa duyuyoruz.
Dünden kalan haber akışı ortasında bizce en değerlisi, Çin’in güç maliyetlerindeki artışa karşı savaş ilan ederek devletin stratejik petrol rezervlerini kullanma kararı alması oldu. Bu atağa karşı Brent cinsi ham petrolün varil fiyatı çok hafif bir biçimde gerileyerek 71-72 dolar arasında kalmaya devam etti. Petrol cephesinde pozisyonlanmamız devam ediyor. Hareketin haftalık bakış açısıyla 74 dolar düzeyi üzerinde ivme kazanmasını bekliyoruz. Yıl sonu gayemiz 80 dolar düzeyinde olmaya devam ediyor.
Hazır petrolden kelam etmişken, değerli madenlere de göz atalım. ABD istihdam verisi akabinde altında test edilen 1,830 ve gümüşte 24,75 dolar düzeylerindeki dirençler varsayım ettiğimiz üzere dişli çıktı. Hafta içinde hükümran olan karamsar hava da eklenince, her iki enstrüman da geri çekilerek sırası ile dün 1,785 ve 23,75 dolar düzeylerini test etti. Bültenlerimizi takip eden okurlarımız, her iki enstrümanda da dişli teknik düzeylerin aşılmadan alıcı pozisyona geçmeyeceğimizin altını çizdiğimizi hatırlayacaktır. Lakin, kısa vadede sert gerileme akabinde üst taraflı bir artak olabileceğini de göz arkası etmiyoruz. Kısa vadeli alım (stop kullanarak) denenebilir.
ABD borsaları dün akşamı da düşüşle tamamlaması akabinde bu sabah Asya piyasalarında güneş açmış. Şangay ve Tokyo borsalarında %1’n üzerinde yükseliş görülürken, ABD borsalarının vadeli süreçlerinde de hakim renk yeşil. Dolar endeksi 92’li düzeylerde yatay seyrini korurken, ABD dolarının piyasa faizi olan 10 yıllık tahviller, hafta içinde test ettiği %1,37 düzeyinden %1,30’a hakikat gevşemiş.
ABD’de covid-19 tedbirlerinin sertleşmeye başladığını görüyoruz. “Uzun bir müddettir sabırlıyım” diyen Lider Biden, Amerika’da aşı direncini gaye alarak, birçok federal çalışanın COVID-19 aşısı olmasını gerektiren ve büyük patronları personellerine haftalık aşı yaptırmaya yahut test yaptırmaya zorlayan siyasetleri ilan etti. Beyaz Saray’dan yaptığı açıklamada nazaran, yeni tedbirler, 100’den fazla personeli olan büyük işletmeler için geçerli olacak ve ABD çalışanlarının yaklaşık üçte ikisini kapsayacak.
Bugün bilgi gündemini ABD ÜFE ve Almanya’da TÜFE süslüyor. Merkez Bankaları cephesinde ise Rusya’nın faiz kararı kıymetli olabilir.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
