Dün uzun bayram tatilinden dönen Türk mali piyasaları, haftanın birinci iş gününü sakin bir seyirle karşıladı. Günün birinci yarısında, kurumsal alımların yardımı ile 8,60 düzeyinin çabucak üzerini deneyen USDTRY kuru, günün ikinci yarısında, alım gereksinimi da kesilince, beklentimize paralel, yazın da rehavetini yansıtırcasına 8,55 düzeylerine hakikat geri çekildi.
Gündemde değerli bir haber ya da beklentinin olmaması da bu eğilimde tesirli oldu. BIST100 endeksinde, 1 ayı aşkın bir müddettir devam eden aşağı istikametli sürecin dün de korunduğunu gördük. Borsayı endeks bazında son haftalarda pek de beğenmiyoruz (bakınız grafik). Ayrıyeten, global bazda aşılama oranı yüksek olan ülkelerin pay senedi endekslerinin de olumlu ayrıştığını not etmek gerekiyor.
Bizim kanaatimiz, Yunan alfabesinde bulunan harflerin süslediği koranavirüsün varyantlarından dünyanın süratle kurtulamayacağı bu nedenle de başta FED olmak üzere, önde gelen merkez bankalarının ultra gevşek para siyasetini bir süre daha (artan enflasyon tehdidine rağmen) koruyacağı beklentisi, risk iştahını canlı tutacaktır. İçeride beklenmedik bir yol kazası yaşanmazsa, geçen vakit diliminde çok fazla hırpalanan TL’nin daha fazla satış baskısına maruz kalmayacağını; TL’deki pahalanma eğiliminin de bir süre daha devam edeceğini düşünüyoruz.
CNN Türk, Türkiye’nin ikinci parti S-400 alma ihtimalini haber akışına taşırken, Rus yetkililer de “Teknik İş Birliği ve Finansal Model Oluşturulduğunu” belirtti. Her ne kadar resmi bir açıklama şimdi göremesek de, ateş olmayan yerden duman çıkmaz atasözünü de unutmuyoruz. Nato doruğu akabinde başlayan ABD-Türkiye yakınlaşmasının merkezinde bulunan Kabil Havalimanı ve bu dirsek temasına karşın, S-400 konusunun ABD cephesinden memnuniyetsizlikle karşılanacağına da kesin gözüyle bakıyoruz.
Elbette, süreci yakından takip eden ABD Senatosu’nun CAATSA yaptırım tehdidini orta ara duymaya devam edeceğiz. Sürecin uzun bir vakte yayılacağı düşünülürse, piyasa fiyatlama davranışının da çabucak devreye girmesini beklemiyoruz.
Öte yandan, dün bültenimizde, bayram sonrası biriken pek çok mevzuya yer vermek istediğimizden, gereğince detaylandıramadığımız Sn. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın KKTC çıkarması ve KKTC Meclisinde yapmış olduğu açıklama (külliye) beklenen sürprizi karşılamasa da, akabinde gelen Maraş açılımı, memleketler arası arenada büyük ses getirdi.
KKTC Cumhurbaşkanı Sn. Tatar’ın açıklamasına nazaran, hayalet kent Maraş’ın %3,5 kısmına tekabül eden alan askeri bölge statüsünden kaldırılacak; Maraş’ın ikinci basamağına geçilecek. Taşınmaz Mal Kurulu (TMK) aracılığıyla mal sahiplerine iade edilecek bu açılım, mülkiyet haklarına saygılı ve hukuka uygun bir formda gerçekleştirilecek.
Mal sahiplerine iade edilmek kuralıyla Maraş’ın hayat bulacağını söyleyen Tatar, KKTC iktisadına de çok şeyler katacağının altını çizdi. Her ne kadar BM Güvenlik Kurulu ve AB kanadı Maraş açılımını şiddetle kınasa da, yeni yaptırımları şimdilik ufukta görmüyoruz. Keza, memleketler arası hukuka uygun bir halde mallar Kıbrıslı Rumlara iade ediliyor.
Biraz da yurtdışına bakalım. Dün bilançosunu açıklayan Tesla, araç fiyatlarını yükselttiği ve maliyetleri düşürdüğü için daha ucuz elektrikli araçlarının daha yüksek satışları sayesinde beklenenden daha büyük bir ikinci çeyrek karı açıkladı. Tesla günü yükselişle tamamlarken, sakin havaya paralel, ABD borsalarında yükseliş sonlu kaldı. Bu ortada, New York kentinde çalışan belediye çalışanlarına, Eylül ortasına kadar aşı mecburiliği getirildiğini not edelim.
Ekonomistlerin kıymetli bir çoğunluğu, koronavirüsün yeni varyantlarının ileriye dönük görünüm için en büyük risk ögesi oluşturduğu ihtarına karşın, global ekonomik büyüme beklentileri bu yıl ve önümüzdeki yıl için güçlü kalıyor.
Altın ve gümüş için dün bültenimizde yazdığımızın ötesinde yeni bir gelişme yahut heyecan maalesef yok. Enflasyon tehdidinin süreksiz olduğuna değerli metaller de kanaat getirmiş olmalı ki, ABD tahvil faizlerinin son 1,5 yılın tabanına geldiği ve enflasyonun şahlandığı bir ortama bile başlarını bir türlü kaldıramıyorlar. OPEC+ üretim artırma kararı ve günler süren mutabakatsızlık akabinde 67 dolar düzeyine kadar gerileyen Brent cinsi petrolün varil fiyatı bu sabah yeniden 75 dolara dayandı.
Portföyümüzde, Nasdaq’da süreç gören elektrikli ve otonom araç fonlarının yanı sıra, güç bölümü fonları da bulunuyor. Değerli metallerde portföy büyüklüğümüzü epey azalttık. Gümüş cephesinde sene başı beklentimize paralel kaç sefer uzun konum denesek de maalesef bulamadık. USDTRY kurunda ise, dolar lehine uzun durumlarımızdan haftalar öncesinden çıktık.
Sabah saatlerinde Asya borsalarında hava karmaşık. ABD borsalarının vadeli süreçlerinde hafif çapta düşüşler görülüyor.
İçeride bugün tahvil ihraçları takip edilecek. Dışarıda ise ABD’de tüketici itimadı, sağlam tüketim mal siparişi ve konut fiyatları izlenecek.
Çarşamba günü sonuçlanacak FED’in olağan Temmuz ayı FOMC toplantısından çıkacak kararın rastgele bir sürpriz içermesi beklenmese de, karar ardından mikrofon karşısına geçecek Lider Powell’ın enflasyon ve devasa teşvikler konusunda söyleyeceği her cümle, piyasalar cephesinde yankı uyandırabilir.
FED akabinde, Perşembe günü ise TCMB’nin açıklayacağı Enflasyon Raporu kıymet arz ediyor. Banka’nın enflasyon kestirimleri (olası güncellemeler) ve Lider Kavcıoğlu’nun açıklamaları dikkatle takip edilecektir.
Kaynak: iktisatbank.com
Para Tahlil
