2020’den kalanlar: 2020’de brüt döviz rezervlerinde kayıp 31.3 milyar dolar
Yılın son haftasında TCMB rezervleri haftalık bazda 1.4 milyar dolarlık kayıpla yılı 93.2 milyar dolar düzeyinde kapattı. Bunun 50 milyar dolarını döviz rezervleri geri kalanını altın rezervleri oluşturdu. 2020 yılının tamamında döviz rezervlerinde 31.3 milyar dolarlık düşüş yaşandı lakin altın rezervlerinin 18.2 milyar dolar katkısıyla toplam rezervlerde düşüş 13.1 milyar dolar oldu. 2020 yılında ihracat reeskont kredileri yoluyla 23 milyar dolarlık net rezerv artışı, munzamlar aracılığıyla 13.4 milyar dolar, kamunun döviz mevduatı aracılığıyla da 6.2 milyar dolarlık brüt rezerv artışı oldu. Öte yandan Kasım itibariyle güç ithalatçısı KİT’lere 6.5 milyar dolarlık satış gerçekleşti.
DİBS’te yabancı hissesi yılsonunda %5.3
Yılın son haftasında yabancı yatırımcılar pay senedi piyasalarında 94 milyon dolarlık alım, tahvil piyasalarında ise ÖST dahil 36 milyon dolarlık alım gerçekleştirdi. Böylelikle 2020 yılı sonunda pay senedi stokunun piyasa pahası evvelki yıla nazaran %10.4 düşüşle 29 milyar dolar, DİBS ve ÖST stokunun piyasa bedeli ise %44.3 düşüşle 8.8 milyar dolar oldu. Bir yıl içerisinde pay senedi piyasasından 4.3 milyar dolar, tahvil piyasasından 5.2 milyar dolarlık çıkış gerçekleşmiş oldu. 2019 yılında pay senedi piyasasına 414. milyon dolar giriş yaşanırken son 3 yılda tahvil piyasasından çıkışlar 9.8 milyar doları buldu. DİBS piyasasında 2019 sonunda %8.38 olan yabancı hissesi 2020 yılı içinde %3.5’in de altına geriledikten sonra yılsonunda %5.3 oldu.
Banka dışı kesim açık durumunda büyük gerileme
Ekim ayında banka dışı özel kesim açık durumu 162.2 milyar dolardan 157.2 milyar dolara geriledi. Şirketlerin kısa vadeli döviz konumu 17.1 milyar dolar fazladan 25.2 milyar dolar fazlaya döndü. Açık konumdaki düşüşte en kıymetli etkenlerden bir tanesi döviz mevduatlarında yaşanan 4 milyar dolarlık artış oldu. Kurdaki oynaklığın artması nedeniyle şirketlerin açık durum taşımaktan kaçınmaları döviz birikimine ve toplam açık durumun gerilemesine neden oluyor.
GELECEK HAFTANIN YURTİÇİ EKONOMİK GELİŞMELERİNE BAKIŞ
Haftanın dataları ödemeler istikrarı, işsizlik oranı, sanayi üretimi, bütçe istikrarı ve beklenti anketi olacak
Pazartesi saat 10:00’da açıklanacak Ekim işsizlik oranı ile ilgili bir piyasa beklenti bulunmuyor fakat Eylül ayında mevsimsellikten arındırılmış işsizlik oranı %13.10’dan %12.70’e gerilemiş, arındırılmamış işsizlik oranı ise geçen sene Ekim ayında %13.4 olmuştu. Ekim ayı iktisatta canlanmanın devam ettiği bir aydı fakat Kasım-Aralık aylarında yavaşlayan ekonomik aktivitenin istihdam piyasasına tesirlerini görebiliriz.
Tekrar Pazartesi 10:00’da açıklanacak Kasım cari istikrarın 3.6 milyar dolar olması bekleniyor. Beklentiye paralel bir açık 12 aylık toplam açığı 37.3 milyar dolara ve iddiası GSYH’mizin %5.0’inin de üzerine çıkartacak.
Çarşamba saat 10:00’da açıklanacak Kasım sanayi üretiminin evvelki yılın birebir periyoduna nazaran takvim tesirinden arındırılmış bazda %9.1, arındırılmış bazda %8.3 artış göstermesi bekleniyor. Ekim ayında takvim tesirinden arındırılmış üretim %10.2 olmuştu. Beklenenden yüksek bir gerçekleşme son çeyrek büyüme beklentilerinin üst revize edilmesine neden olabilir.
Cuma saat 11:00’de açıklanacak Aralık merkezi idare bütçe açığının yılın en yüksek açığı olacağını biliyoruz. Bu hafta açıklanan nakit bazlı bütçede Aralık bütçe açığının 46.7 milyar TL olarak gerçekleşti. Yılbaşından bu yana 132 milyar TL açık veren merkezi idare bütçesinin Aralık ayında YEP’te yer alan 239.2 milyar TL’lik gayeye ulaşacak sayının altında bir açıkla yılı kapatması mümkünlüğü çok yüksek. Bu da yılsonunda hedeflenen %4.9’luk bütçe açığının altında kalınması manasına geliyor.
TCMB Cuma 14:30’da açıklanacak Ocak ayı beklenti anketini yayınlayacak. Aralık ayında 12 ay ve 24 ay ileriye dönük enflasyon beklentileri %10.84 ve %9.24 düzeylerindeydi. Beklenenden yüksek gelen yılsonu enflasyonu sonrası enflasyon beklentilerinde bozulmanın devam ettiğini görebiliriz. Ayrıyeten TCMB’nin siyaset faizini %17.0’ye çıkarmasından sonra piyasanın para siyasetinin bundan sonrası ile ilgili beklentileri kıymetli olacak.
Hasret Derici Şengül: Bu hafta iktisat ve piyasalar
FÖŞ: Bu bütçeyle 2021 güç geçecek
HSBC: Gelişmekte olan pazarlar için 2021’de 10 adımda iyiler ve tehlikeler
Prof. Dr. Hakan Kara: Yüksek enflasyonun nedenleri, sonuçları
@ozlemderici
Para Tahlil
