Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Eylül ayı toplantısında siyaset faizini 200 baz puan artırarak yüzde 8,25’ten 10,25’e yükseltti. Para Siyaseti Konseyi (PPK) raporunda; “Küresel iktisatta, ülkelerin attığı olağanlaşma adımlarıyla üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma sinyalleri gözlenmekle birlikte toparlanmaya ait belirsizlikler yüksek seyretmektedir” denildi.
TCMB’nin faiz kararına ait Piyasa beklentisi faizlerde değişikliğe gidilmeyeceği, lakin yüklü ortalama fonlama maliyetinin artırılabileceği tarafındaydı. 17 Mart’ta toplanarak 100 bp faiz indirimi yapan Merkez Bankası, Nisan ayında da 100 bp faiz indirdi. Mayıs toplantısında ise 50 bp faiz indirimine gitti. Arka arda dokuz toplantıda faiz indirimine giden TCMB, Haziran, Temmuz ve Ağustos toplantısında siyaset faizini yüzde 8,25’te sabitleyerek indirimlere orta vermişti.
Mevcut durumda bir hafta vadeli repo ihalelerinin faizi yüzde 10,25 düzeyine, Merkez Bankası’nın borç verme faizi yüzde 11,75, geç likidite penceresi (GLP) faizi yüzde 13,25 düzeyine yükseldi.
“Parasal ve mali önlemler finansal istikrara ve toparlanma sürecine katkıda bulunmuştur”
İktisadi faaliyette kademeli olağanlaşma adımları ve güçlü kredi ivmesinin takviyesiyle üçüncü çeyrekte bariz bir toparlanma gözlendiği belirtilen TCMB karar metninde, “Salgın hastalığa bağlı gelişmelerin Türkiye iktisadı üzerindeki olumsuz tesirlerinin sonlandırılması emeliyle yakın periyotta uygulamaya konulan nakdî ve mali önlemler, iktisadın üretim potansiyelini destekleyerek finansal istikrara ve iktisadi faaliyetteki toparlanma sürecine katkıda bulunmuştur.” dendi.
Para Siyaseti Şurası (PPK)’nın Eylül toplantısında alınan kararlarda şu tabirler yer aldı;
“Para Siyaseti Şurası (Kurul), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 8,25’ten yüzde 10,25’e yükseltilmesine karar vermiştir.
Global iktisatta, ülkelerin attığı olağanlaşma adımlarıyla üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma sinyalleri gözlenmekle bir arada toparlanmaya ait belirsizlikler yüksek seyretmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler genişleyici mali ve mali duruşlarını sürdürmektedir. Salgın hastalığın sermaye akımları, finansal şartlar, dış ticaret ve emtia fiyatları kanalıyla oluşturmakta olduğu global tesirler yakından takip edilmektedir.
İktisadi faaliyette kademeli olağanlaşma adımları ve güçlü kredi ivmesinin takviyesiyle üçüncü çeyrekte bariz bir toparlanma gözlenmektedir. Salgın hastalığa bağlı gelişmelerin Türkiye iktisadı üzerindeki olumsuz tesirlerinin sonlandırılması gayesiyle yakın devirde uygulamaya konulan mali ve mali önlemler, iktisadın üretim potansiyelini destekleyerek finansal istikrara ve iktisadi faaliyetteki toparlanma sürecine katkıda bulunmuştur. Son devirde ticari kredilerde gözlenen olağanlaşma eğilimi ferdi kredilerde de başlamıştır. Ertelenmiş talebe ve salgın önlemleri kapsamında uygulanan likidite ve kredi siyasetlerine bağlı olarak ithalatta gözlenen canlanmanın, bu siyaset önlemlerinin kademeli olarak azaltılmasıyla dengelenmesi beklenmektedir. Turizm gelirlerinde salgın hastalığa bağlı olarak gözlenen düşüşe karşın seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle kısmi bir iyileşme başlamıştır. Mal ihracatındaki toparlanma, emtia fiyatlarının görece düşük düzeyleri ve gerçek kur seviyesi önümüzdeki devirde cari süreçler istikrarını destekleyecektir.
Enflasyon üzerinde tesirli olan salgına bağlı arz istikametli ögelerin, olağanlaşma sürecinde kademeli olarak ortadan kalkacağı ve talep taraflı dezenflasyonist tesirlerin daha bariz hale geleceği öngörülmüştü. Fakat, güçlü kredi ivmesiyle iktisatta sağlanan süratli toparlanma ve finansal piyasalarda yaşanan gelişmeler sonucunda enflasyon öngörülenden daha yüksek bir seyir izlemiştir. Enflasyon beklentilerinin denetim altına alınması ve enflasyon görünümüne yönelik risklerin sınırlanması hedefiyle Ağustos ayından itibaren atılan sıkılaştırma adımlarının güçlendirilmesi gerektiği değerlendirilmiştir. Bu doğrultuda Şura, dezenflasyon sürecini yine tesis etmek ve fiyat istikrarını desteklemek maksadıyla siyaset faizinin 200 baz puan yükseltilmesine karar vermiştir.
Şura, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının, ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve iktisattaki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük ehemmiyet taşıdığını kıymetlendirmektedir. Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu formda gerçekleşmesi için para siyasetindeki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, nakdî duruş ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak biçimde belirlenecektir. Merkez Bankası fiyat istikrarı ve finansal istikrar hedefleri doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir.”
Para Tahlil
