Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ağustos ayı toplantısında da siyaset faizini değiştirmeyerek yüzde 8,25’te sabit tuttu. Para Siyaseti Konseyi (PPK) raporunda; “Küresel iktisatta, ülkelerin attığı olağanlaşma adımlarıyla üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma sinyalleri gözlenmekle bir arada toparlanmaya ait belirsizlikler yüksek seyretmektedir.” denildi.
TCMB’nin faiz kararına ait piyasa beklentisi de faizlerde bir değişikliğin olmayacağı tarafında idi. 17 Mart’ta toplanarak 100 bp faiz indirimi yapan Merkez Bankası, Nisan ayında da 100 bp faiz indirdi. Mayıs toplantısında ise 50 bp faiz indirimine gitti. Arka arda dokuz toplantıda faiz indirimine giden TCMB, Haziran ve Temmuz toplantısında indirimlere orta vermişti.
Bloomberg HT’nin anketinden çıkan sonuçlara nazaran de, piyasanın beklentisi siyaset faizinde değişiklik olmayacağı istikametinde idi.
TCMB, dün de TL likiditesini sıkmaya devam etmişti. Hatırlanacağı üzere, %8,25 olan siyaset faizinden ya da piyasa yapıcısı bankalara daha düşük orandan verdiği TL likiditeyi artık klâsik sistemli repo ihaleleri ile yaklaşık %11 düzeyinden vermesi, üstü örtülü olarak faizlerin her gün yükselmesine neden oluyor.
TCMB’nin likidite atılımlarına paralel, yüklü ortalama fonlama maliyeti (AOFM) dün %9,37 düzeyine yükseldi (geçen ay %7,34 idi). Bu kapsamda AOFM yakın gelecekte çift hanelere geliyor olacak.
TCMB’nin olağan kurallarda, bu tip likidite adımlarını duyuru ettiği siyaset faizden yapması gerekiyor. Piyasanın dilek ettiği de bu (politika belirsizliğin giderilmesi). Bunun için de yaklaşık 300 baz puanlık bir faiz artırımına gereksinim duyuluyor.
Bu türlü bir adım her ne kadar beklenmese de, dünkü “müjde” haberi akabinde, 175 baz puanlık artırım tarafında olan birtakım beklentilerin (politika faizini %8,25’den %10’a yükseltilmesi) ve TCMB’nin daha büyük bir konfor alanına sahip olması, iyice “cılız” bir beklentiye dönüşmüştü.
Piyasalarda Kuvvetle beklenen, TCMB’nin siyaset faiz artırımı yerine, likidite siyaseti ile sıkılaştırmaya bir süre daha devam edeceği istikametinde ortak bir görüş hakim. Lakin, piyasalara verilmek istenilen sinyalin, direk artırım olmadığı sürece istenilen etkiyi doğurmayacağı düşünülüyor.
Para Siyaseti Konseyi (PPK)’nın Ağustos toplantısında alınan kararlarda şu tabirler yer aldı;
“Para Siyaseti Konseyi (Kurul), siyaset faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranının yüzde 8,25 seviyesinde sabit tutulmasına karar vermiştir.
Global iktisatta, ülkelerin attığı olağanlaşma adımlarıyla üçüncü çeyrekte kısmi toparlanma sinyalleri gözlenmekle birlikte toparlanmaya ait belirsizlikler yüksek seyretmektedir. Gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler genişleyici mali ve mali duruşlarını sürdürmektedir. Salgın hastalığın sermaye akımları, finansal şartlar, dış ticaret ve emtia fiyatları kanalıyla oluşturmakta olduğu global tesirler yakından takip edilmektedir.
İktisadi faaliyette kademeli olağanlaşma adımlarıyla birlikte Mayıs ayında başlayan toparlanma güç kazanmaktadır. Salgın hastalığa bağlı gelişmelerin Türkiye iktisadı üzerindeki olumsuz tesirlerinin sonlandırılması emeliyle yakın periyotta uygulamaya konulan nakdî ve mali önlemler, iktisadın üretim potansiyelini destekleyerek finansal istikrara ve iktisadi faaliyetteki toparlanma sürecine katkıda bulunmuştur. Son devirde ticari kredilerde olağanlaşma eğilimi gözlenirken, ferdi krediler güçlü seyretmiştir. Ertelenmiş talebe ve salgın önlemleri kapsamında uygulanan likidite ve kredi siyasetlerine bağlı olarak ithalatta gözlenen canlanmanın, bu siyaset önlemlerinin kademeli olarak azaltılmasıyla dengelenmesi beklenmektedir. Turizm gelirlerinde salgın hastalığa bağlı olarak gözlenen düşüşe karşın seyahat kısıtlamalarının hafifletilmesiyle kısmi bir iyileşme başlamıştır. Mal ihracatındaki toparlanma, emtia fiyatlarının görece düşük düzeyleri ve gerçek kur seviyesi önümüzdeki devirde cari süreçler istikrarını destekleyecektir.
Salgına bağlı ünite maliyet artışlarına ek olarak döviz kuru ve kredilerde yaşanan gelişmeler talep istikametli dezenflasyonist tesirleri sınırlamakta ve çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimlerinde yükseliş gözlenmektedir. Salgına bağlı önlemlerle kısa vadede tesirli olan arz istikametli ögelerin, olağanlaşma sürecinin devamıyla kademeli olarak ortadan kalkacağı öngörülmektedir. Salgın periyoduna has finansal düzenlemelerin kademeli olarak olağanlaştırılması ve son periyotta likidite idaresi kapsamında atılan sıkılaştırma adımlarının, makrofinansal istikrarı destekleyeceği bedellendirilmektedir. Bununla birlikte, salgının ilerleyişine bağlı olarak iç ve dış talep şartlarının seyrine dair belirsizlikler ehemmiyetini korumaktadır. Bu çerçevede Şura siyaset faizinin sabit tutulmasıyla birlikte likidite önlemlerinin sürdürülmesine karar vermiştir.
Konsey, enflasyondaki düşüş sürecinin devamlılığının, ülke risk priminin gerilemesi, uzun vadeli faizlerin aşağı gelmesi ve iktisattaki toparlanmanın güç kazanması açısından büyük ehemmiyet taşıdığını kıymetlendirmektedir. Enflasyondaki düşüşün hedeflenen patika ile uyumlu formda gerçekleşmesi için para siyasetindeki temkinli duruşun sürdürülmesi gerekmektedir. Bu çerçevede, nakdî duruş ana eğilime dair göstergeler dikkate alınarak enflasyondaki düşüşün sürekliliğini sağlayacak halde belirlenecektir. Merkez Bankası fiyat istikrarı ve finansal istikrar gayeleri doğrultusunda elindeki bütün araçları kullanmaya devam edecektir.
Açıklanacak her türlü yeni bilginin ve haberin Kurul’un geleceğe yönelik siyaset duruşunu değiştirmesine neden olabileceği değerle vurgulanmalıdır.”
Para Tahlil
