Geçtiğimiz hafta cuma günü ve dünün akabinde Merkez Bankası, üst üste üçüncü günde de sıkılaştırma adımı attı. Bugün yapılan düzenlemeyle döviz/altın karşılığı gerçekleştirilen FX kotasyon swap süreçlerinde TL cinsi faiz oranı %11,75 düzeyinden %13,25 düzeyine yükseltildi. Böylelikle, sistemin fonlama muhtaçlığı içerisinde değerli bir hisseye sahip olan swap süreçlerinde uygulanan faiz oranının artırılarak para siyasetinde sıkılaştırma ataklarına bir yenisi daha eklendi.
Merkez Bankası’nın sıkılaştırma atılımına bir yenisini daha eklemesine rağmen TL’deki kıymet kaybı devam ediyor. Dün 8,44’ün üzerine çıkan dolar/TL, bugün rekor düzeylerini 8,50’nin üzerine taşıdı. Euro/TL ise tarihi düzeylerini 9,94’e taşıdı. İngiliz Sterlini ise 11 liranın üzerine çıktı ve 11,05’i gördü.
Biden’ın ABD seçimlerini kazanmasını beklyen global piyasalarda ise rastgele bir panbik harket bulunmuyor. Merkez bankasının siyaset faizini direkt artırmaya politik baskılarla direnmesi alına tedbirlerin işe yaramasına pürüz olmakta. Artık gözler 19 Kasım’da yapılcak merkez bankası para şurası toplantısında. Faiz artışı beklentileri 300 ile 700 baz puan ortasında değişirken, bugün açıklanan Ekim enflasyon bilgileri merkez bankasının bu türlü bir adım atmasnı geciktirebilir.
Son üç günde 3. sıkılaştırma atağı
Merkez Bankası, haftaya yeni bir sıkılaştırma adımıyla başlamıştı. 3 Kasım’dan geçerli olmak üzere Merkez Bankası bünyesinde faaliyette bulunan Bankalararası Para Piyasası’nda bankaların borç alabilme limitleri (BAL) sıfırlanmıştı. Merkez Bankası, cuma günü de BIST repo piyasasında fonlamayı sıfırlamıştı. Son iki günde atılan adımlar sonrası dünkü yüklü ortalama fonlama maliyeti yüzde 13,45’e yükselmişti.
Fonlamanın yüzde 60’ı swap süreçlerinden
Mevcut durumda sistemin fonlama muhtaçlığının yaklaşık yüzde 60’lık kısmı TCMB tarafından FX swap süreçleriyle sağlanıyor. Bu kapsamda TCMB tarafından kendi bünyesinde bir hafta vadeli kotasyon usulüyle ve 1-3-6 ay vadeli klâsik yollu ihalelerle swap süreçleri gerçekleştiriliyor. Ek olarak TCMB BIST Swap Piyasası’nda da kotasyon swap piyasasında uyguladığı faiz oranları ile uyumlu biçimde swap süreçleri gerçekleştiriliyor. Atılan adımla TCMB bünyesinde kotasyon swap süreçlerinde uygulanan TL faiz oranı 150 baz puan kadar artırıldı.
Geçtiğimiz periyotta TCMB tarafından BIST Repo-Ters Repo Pazarı’nda fonlama sağlanmaması, BPP limitlerinin sıfırlanması ve kotasyon repo süreçlerinin durdurulması üzere yüklü ortalama fonlama faizini yükseltecek kıymetli adımlar atılmıştı. Kelam konusu adımların devamı kapsamında atılan bu adım TCMB’nin sıkılaştırma tarafında kararlı formda adımlarına devam ettiğine işaret ediyor.
Para Tahlil