• Çerez Politikası
  • Künye
  • Hakkımızda
  • İletişim
B̳o̳r̳s̳a̳
  • Anasayfa
  • Borsa
  • Döviz
  • Dünya
  • Genel
  • Güncel Haberler
  • Ekonomi
  • Canlı Borsa
No Result
View All Result
Borsa
B̳o̳r̳s̳a̳
  • Anasayfa
  • Borsa
  • Döviz
  • Dünya
  • Genel
  • Güncel Haberler
  • Ekonomi
  • Canlı Borsa
No Result
View All Result
B̳o̳r̳s̳a̳
No Result
View All Result
Mahfi Eğilmez yazdı:  İdeal Ekonomik Dengeye Ulaşmanın Yolu

Mahfi Eğilmez yazdı:  İdeal Ekonomik Dengeye Ulaşmanın Yolu

Share on FacebookShare on Twitter

İktisat bilimi kimi kavramlarını fizik bilimlerden almıştır. İstikrar kavramı bunlardan birisi hatta tahminen de en fazla bilinenidir. Fizikî manada istikrar; İki aykırı gücün birbirine üstünlük sağlayamadığı durumdur. Bunun en kolay örneği ip çekme oyununda iki tarafın birbirini hiç kıpırdatamadığı durumdur.

Fizik bilimlerde iki tıp istikrar vardır: İstikrarlı istikrar, istikrarsız denge. Bu iki dengeyi aşağıdaki biçimde gösterelim. Aşağıdaki biçimde iki tas var. Soldakinde tas olağan biçimde duruyor ve içinde bir top var. Sağdaki biçimde ise tas aksi dönmüş durumda ve top tasın üzerinde duruyor.

Soldaki formdaki tas sallandığı vakit top da tasla birlikte sağa sola üst aşağı sallanır. Lakin tasın sallanması bittiğinde top da eski yerine gelir ve tekrar birinci istikrar haline döner. Buna istikrarlı denge diyoruz. Sağdaki formda ise tas sallandığında top yere düşer ve gidip ileride bir yerde durur. Tasın sallanması bittiğinde top eski yerine gelmez. Buna da istikrarsız denge diyoruz. İstikrarlı istikrarda topun eski istikrar noktasına tekrar gelmesi için dışarıdan müdahale edilmesi gerekmez, buna karşılık istikrarsız istikrarda topun eski yerine gelebilmesi için dışarıdan müdahale edilmesi gerekir.

İktisattaki istikrarlar de istikrarlı ve istikrarsız denge olarak ikiye ayrılır.

Soldaki hal fiyatlarda ve/veya arz ve talep ölçüsünde meydana gelen değişimler nedeniyle istikrarın bozulduğunu ve ancak vakit içinde tekrar arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktada istikrara gidildiğini gösteriyor. Bu durum istikrarlı istikrara bir örnektir. Tıpkı tasın içindeki top üzere tekrar eski istikrara dönülecektir. Sağdaki formda ise istikrar bir defa bozulduktan sonra arz ve talep eğrilerinin kesiştiği noktaya dönülememektedir. Bu da istikrarsız denge halinin iktisattaki örneğidir. Tıpkı tasın üzerindeki top üzere eski istikrara dönülebilmesi için dışarıdan müdahale gerekli olmaktadır.

İktisatta her iki istikrarın en çok görüldüğü örnekler tarım alanında ortaya çıkar ve Cobweb Teoremi (örümcek ağı teoremi) denilen bir teori yardımıyla açıklanır.

İstikrar her vakit eski noktaya dönülerek sağlanmaz. Kimi hallerde (hatta birden fazla halde) yeni istikrar noktası eskisinden farklı bir yerde oluşur. İktisat siyasetinin emeli en iyi dengeyi yakalamaya çalışmaktır. Dengeyi etkileyen değişken sayısı arttıkça bu iş zorlaşır. Örneğin Türkiye için ülkü ekonomik istikrar enflasyonun yüzde 1 – 2 üzere düşük oranda, işsizliğin doğal işsizlik oranı dolayında (ülkeden ülkeye değişir, Türkiye için yüzde 8 kabul edilebilir), büyüme oranının potansiyel büyüme oranı dolayında (yüzde 5) olduğu bir istikrar halidir. Hatta iş bunlarla da bitmez: Bütçe açığı ve cari açığın da yüzde 3’ün altında olması, borç yükünün artmaması, etrafın korunup kollanması üzere birçok değişken daha işin içine girer. Bu kadar çok amacın bir ortada olması ülkü istikrar bileşimine ulaşmayı, imkânsız değilse de, çok güç hale getirir. Zira bu gayeler birbiriyle çelişir. Örneğin enflasyonu düşürmeye çalışmak ekseriyetle büyümeyi de düşürür ve sonuçta işsizlik artışa geçer. Bütün bu amaçları birbiriyle çelişmeyecek biçimde ele almanın bir tek yolu vardır: Beklentileri uygunlaştırmak. İktisadın karar alıcıları ve yönlendiricileri insanlardır. İster kişisel, ister şirket idaresi isterse kamu idaresinde karar alsınlar şayet beşerler iktisadın geleceğinden umutlu iseler alıp uygulayacakları kararlar da optimist olur. Örneğin yakın gelecekte enflasyonun düşeceğine ve TL’nin yabancı paralara karşı paha kazanacağına inanmaya başlarlarsa döviz talebini bırakırlar. O vakit kurlar düşer TL kıymetlenir ve enflasyon da geriler.

Türkiye, beklentileri düzeltmeyi 2001 krizinden sonra başardı ve nitekim de iktisatta bu saydığım değişkenlerin hepsinde gayeye hakikat yol alınmaya başladı. O devirde demokrasi, insan hakları, hukukun üstünlüğü üzere karar alıcıların beklentilerini ziyadesiyle etkileyen hususlarda Türkiye bugünkünden çok farklı bir yol izliyordu. Ne var ki amaçlara tam ulaşılamadan evvel toplumsal ve siyasal alanlarda sonra da iktisat alanında beklentilerin bozulmasına yol açacak adımlar atıldı.

Bu yazının özeti şudur:

Heh heh heh, makalenin gerisini okumak için Mahfi Hoca’nın websitesine gideceksiniz.

FÖŞ anlattı:   Değişen İstihdam Pazarında Yer Bulmak

Bilgi Meczubu:  Çağdaş Para Teorisi (6) | Tenkitler

Öner Günçavdı: Erdoganomics 1 – Başlangıç

Para Tahlil

You might also like

Borçlanma paketinde ayrıntılar belirli olmaya başladı

Borçlanma paketinde ayrıntılar belirli olmaya başladı

Ahmet Ergen: En kapsamlı borç taşıma paketi geliyor

Ahmet Ergen: En kapsamlı borç taşıma paketi geliyor

Tags: DengeEkonomiŞeki̇ldeTaşTop
admin

admin

Related Stories

Borçlanma paketinde ayrıntılar belirli olmaya başladı

Borçlanma paketinde ayrıntılar belirli olmaya başladı

31 Aralık 2022'ye kadar olan vergi, sigorta primi borçları ve cezalar için toplu düzenlemenin detayları ortaya çıktı. Evvelkilerden farklı…

Ahmet Ergen: En kapsamlı borç taşıma paketi geliyor

Ahmet Ergen: En kapsamlı borç taşıma paketi geliyor

Vatandaşların devlete olan vergi, ceza ve prim borçları için Cumhuriyet konutlarının genel muhafaza paketi geliyor. 31 Aralık 2022'ye kadar oluşan…

Babacan: Meclis erken seçim kararı almazsa Erdoğan aday olamaz

Babacan: Meclis erken seçim kararı almazsa Erdoğan aday olamaz

DEVA Partisi Genel Lideri Ali Babacan, “Bizim partimizdeki hukukçuların tamamı lakin Türkiye'deki hukukçuların ekseriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ikinci periyodu olduğunu söylüyor.…

Uğur Gürses: Bütçedeki gaz sıkışması

Uğur Gürses: Bütçedeki gaz sıkışması

2022'de gerçekleşen subvansiyonu 2023 bütçesine atıp 'halı üstü ölçen', “2022 bütçesinde mükemmeller seçtiklerim” denilmez değil mi? Lakin burada o denli...

Next Post
Hazine 107,4 milyar liralık iç borçlanmaya gidecek

Hazine 107,4 milyar liralık iç borçlanmaya gidecek

B̳o̳r̳s̳a̳

Canlı borsa verilerini ve borsa hisselerine dair en son haberleri görüntüleyin. Borsayı yorumlarla beraber

  • Çerez Politikası
  • Künye
  • Hakkımızda
  • İletişim

No Result
View All Result
  • Anasayfa
  • Borsa
  • Döviz
  • Dünya
  • Genel
  • Güncel Haberler
  • Ekonomi
  • Canlı Borsa


deneme bonusu veren siteler ankara escort çankaya escort escort ankara ankara escort bostancı escort ataşehir escort gaziantep escort bayan gaziantep escort betmatik tipobet tipobet istanbul escort avrupa yakası escort çapa escort şirinevler escort avcılar escort beylikdüzü escort
Sohbet antalya haber