Türkiye İMSAD İnşaat Materyalleri Sanayi Bileşik Endeksi Ekim 2020 sonuçlarına nazaran, son 5 ay boyunca değerli bir toparlanma gösteren endeksteki artış ivme kaybetmeye başladı. Faaliyetlerde süratli tempo ekim ayında da korundu lakin inanç ve beklenti endeksleri 5 ay sonra tekrar düşüş gösterdi. Covid-19 salgınının ikinci dalgası ve buna bağlı olarak yurtiçi ve yurtdışı siparişlerde görülen zayıflama itimat ve beklentilerde düşüşe yol açtı.
Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay tertipli olarak yayınlanan İnşaat Gereçleri Sanayi Bileşik Endeksi’nin Ekim 2020 sonuçları açıklandı. Bileşik Endeks’te şu bilgiler yer aldı: Bileşik Endeks 5 ay üst üste artış içinde oldu ve ekim ayında 0,17 puan artarak 74,51 puana yükseldi. Ekim ayında da yükseliş gösteren endeksin artış suratı ise değerli ölçüde yavaşladı ve toparlanma ivme kaybetmeye başladı. Faaliyetlerde görülen büyüme Bileşik Endeks’i destekledi. Fakat İnanç ve Beklenti Endeksleri 5 ay sonra tekrar geriledi.
Faaliyetler ekim ayında da kıymetli ölçüde arttı
İnşaat gereçleri endüstrisinde faaliyetler ekim ayında da değerli ölçüde arttı. İnşaat bölümünde kullanılan kredi imkanlarının desteklediği mevcut işlerdeki artış ile inşaat materyalleri iç talebindeki süratli genişleme ekim ayında da devam etti. Faaliyet Endeksi ekim ayında bir evvelki aya göre 3,1 puan daha yükseldi. Yaz aylarında faaliyetlerde görülen sıçrama sonbahar aylarında da devam ediyor. Böylelikle faaliyetler düzeyi salgın öncesi devrin epeyce üzerine çıktı.
Yurtiçi satışlarda ekim ayında kıymetli ölçüde artış yaşandı. Pazardan siparişlerin artmasıyla ihracatta da yüksek bir artış gerçekleşti. Üretimde de kuvvetli bir artışın yaşandığı ekim ayında cirolar; iç satışlar ve ihracattaki artışlara bağlı olarak kıymetli bir sıçrama gösterdi. Yurtdışı ihracat fiyatlarında da önemli bir artış yaşandı.
İnşaat dalında mevcut işlerdeki yüksek tempo inşaat gereçleri sanayi faaliyetlerinde de değerli bir ivme yarattı. Alıcıların Covid-19 salgınının ikinci dalgası tasası ile hızlandırdığı ihracat siparişleri de faaliyetlere katkı sağladı. Faaliyetlerdeki ivmenin kasım ayı ortasından itibaren yavaşlaması bekleniyor.
İtimat Endeksi 5 ay sonra geriledi
İtimat Endeksi ekim ayında sonlu ölçüde geriledi ve birçok alt endekste düşüşler gerçekleşti. Faaliyetlerde görülen değerli yükselişlere rağmen İnanç Endeksi’ndeki temkinli artış eğilimi ekim ayında gerileme olarak taraf değiştirdi. Bu gerilemede dünya genelinde ve Türkiye’de Covid-19 salgınında yaşananlar ile sertleşen ikinci dalga telaşları tesirli oldu. Ekim ayında bir evvelki aya göre 0,60 puan gerileyen İnanç Endeksi 5 ay sonra yine düşüş gösterdi. İtimat Endeksi’nin kırılgan kalmaya devam ettiği görüldü.
Türkiye iktisadına ait inanç düzeyinde hudutlu bir düşüş yaşandı. İnşaat dalında itimat geriledi. İnşaat materyalleri endüstrisine itimat de hudutlu ölçüde düştü. Yurtiçi pazarlarda itimat ekim ayında çabucak hemen tıpkı kaldı. İhracat pazarlarına olan itimat artışı da ekim ayında yavaşladı.
Beklenti Endeksi yeni siparişlerdeki zayıflama ile geriledi
Beklenti Endeksi’nde 5 aydır yaşanan artış ekim ayında gerilemeye döndü. Faaliyetlerdeki değerli artışa karşın beklentilerde hudutlu da olsa bozulma yaşandı. Beklenti Endeksi bir evvelki aya göre 1 puan düştü. Türkiye iktisadına ait beklentilerde hudutlu bir düşüş yaşandı. Önümüzdeki 3 aya ait alınan yurtiçi siparişleri 5 ayın akabinde birinci sefer düşüş gösterdi. Önümüzdeki 3 aya ait alınan ihracat siparişleri ekim ayında da arttı. Fakat artış suratı evvelki aylara nazaran değerli ölçüde yavaşladı. Önümüzdeki 3 ayın üretim beklentisi ekim ayında geriledi. Alınan siparişlerdeki düşüşe bağlı olarak üretim beklentileri de zayıfladı. Beklentilerde de temel belirleyici etken Covid-19 salgınındaki gelişmeler oldu. Birebir vakitte mevsimsellik ile faaliyetlerin yavaşlayacağı bir periyoda giriliyor. Covid-19 salgınının ikinci dalgası nedeniyle önümüzdeki 4-5 ayın şiddetli geçeceği öngörülüyor. Türkiye’nin finansal kırılganlıkları ile jeopolitik gerginlikler de beklentileri sınırlamaya devam ediyor.
Para Tahlil