KPMG Türkiye, ‘Sektörel Bakış 2021 – İnşaat Raporu’nu yayımladı. Rapora nazaran; Covid-19’dan en çok etkilenen kesimlerin başında gelen inşaat bölümü, pandemi sınırlamalarının kalkması ile eski ivmesini yakalamak için çabalıyor. Artan maliyetler ve eriyen cirolar bölümün finansallarını olumsuz etkilese de yılın ikinci yarısında alınacak tedbirlere bağlı olarak bir toparlanma öngörülüyor.
KPMG Türkiye İnşaat Bölüm Önderi Engin Ölmez, rapora ait yaptığı değerlendirmede “Covid-19 salgınının başladığı birinci aylarda durma noktasına gelen kesim, 2020 yıl ortasında alınan güzelleştirme tedbirleri sonucunda toparlanarak tüm vakitlerin konut satış rekorlarını kırdı. Fakat dövizdeki dalgalanma ve artan konut kredisi faiz oranları tekrar sakinlik yarattı. İnşaat kesimi, pandemiden en çok etkilenen bölümlerin başında gelse de bu yılın ikinci yarısında alınacak tedbirlere bağlı olarak bir toparlanma süreci öngörülüyor” dedi.
Yurt dışında 50 milyar dolarlık proje maksadı
Salgın şartlarında bile kesimin 2020 yılında yurt dışında 15,1 milyar ABD doları meblağında yeni proje üstlendiğini belirten Ölmez, “Türk inşaat bölümü, bu yıl da yurt dışında yine 20 milyar ABD dolarına ulaşmayı hedefliyor. Salgının seyri ile birlikte finansman temini ve nakit akışının düzenlenmesi, yapan diplomatik bağlar büyük kıymet taşıyor. Dal bu doğrultuda yurt dışında orta vadede 50 milyar ABD dolarının üzerinde proje üstlenme maksadını koruyor. Şartların belgisiz, risklerin büyük, rekabetin ise kuvvetli olduğu memleketler arası pazarda, öne çıkan Türk müteahhitliği ve marka haline gelmiş Türk inşaat firmaları ile birlikte dalın, klasik pazarlardaki hissesini sürdürmesi ve yeni pazarlarda da önemli bir büyüklüğe ulaşması geleceğe yönelik beklentileri güçlendiriyor. 2021 yılından itibaren dünya iktisadında büyümeye dönüş öngörüleri çerçevesinde inşaat kesiminin süreçte olağanlaşma ile hayata geçirilecek kalkınma planları ve gerçekleştirilecek büyük altyapı projeleri üzerinden değerli rol oynayabileceği değerlendiriliyor” formunda konuştu.
Dalın güçlü yanları ve fırsatlar
Kesimin güçlü yanlarına dikkat çeken Ölmez, “Türkiye’nin coğrafik pozisyonu lojistik açıdan, etrafında süratli büyüyen pazarlara nüfuz etmek için avantaj. Kâfi sayıda tecrübeli mühendis ve teknik çalışana sahibiz. Çelik ve çimento üzere güçlü alt bölümlerin varlığı, çok çeşitli ülkelerde ve proje çeşitlerinde kazanılmış varlıklı memleketler arası tecrübe, süreklilik taşıyan konut talebi ve kâfi yerli makine ve gereç yan sanayi de güçlü yanlarımız” dedi. Ölmez, kesimin önündeki fırsatları da şöyle sıraladı: “Yüksek kentsel dönüşüm muhtaçlığı, bölümün orta ve uzun vadede geleceğini teminat altına almasını sağlıyor. Devletin yurt içi ve yurt dışı projelere olan dayanağı, kesimde ve bilhassa yurt dışı müteahhitlik projelerindeki deneyim ve prestijin yüksek olması da avantaj. Türkiye’nin en güçlü yanı olarak görülen genç nüfus, konut talebinin ve göç kaynaklı insan gücünün artması bölüm için fırsat yaratıyor. Ulaşım, toplumsal ve altyapı tesis gereksinimlerinin daima artması, komşu ve öteki ülkelerde inşaat yatırımlarına duyulan gereksinim da elverişli bir ortam sunuyor.”
Raporda öne çıkanlar şöyle:
– Covid-19 salgınının global tesirini artırdığı Mart 2020-Ağustos 2020 devrinde kıymetli düzeyde gerileme gözlemlenen İnşaat Gereçleri Dış Ticaret Endeksi, eylül ayıyla birlikte toparlanma görünümü sergiledi. Endeks, 17 ay sonra birinci kere ekim ve kasım aylarında tekrar 2 milyar dolar düzeyine ulaştı.
– Çimento üretimi de inşaat kesimi için öncü gösterge niteliğinde. Daha çok iç pazar odaklı çalışan Türk çimento bölümü, 2019 yılında yaklaşık 57 milyon ton toplam üretim ile bir evvelki yıla nazaran yüzde 21,5 düşüş yaşamıştı. 2020 yılının birinci 10 ayında ise 59 milyon ton olarak gerçekleşen toplam çimento üretimi global salgının tesirlerine rağmen toparlanma görünümü sergiliyor.
– Geçen devirde ivme kaydeden lakin kısa müddette yine düşüşe geçen petrol fiyatlarındaki gelişmeler de petrol üreticisi ve ihracatçısı bölge ülkelerinde güçlü olan Türk müteahhitleri için potansiyel oluşturuyor.
– İnşaat kesimi 2021’e bir evvelki yıldan gelen likidite imkanları ile görece rahat girdi. Geçen yıl genişleyen kredi imkanları ve konut satışları dalı destekledi. 2021’in birinci çeyreğinde sıkı para siyaseti ve yüksek faiz oranlarının yavaşlatıcı tesirleri oldu. İkinci çeyrekte ise salgının üçüncü dalgası ve kısıtlamalar bölümü olumsuz etkileyecek. Bu çerçevede inşaat bölümünde büyümeye geçişin yılın ikinci yarısında başlayacağı öngörülüyor.
– Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü (OECD) Türkiye’nin 2021’deki büyüme iddiasını 3 puan yükselterek yüzde 3,6’dan yüzde 5,9’a çekti. 2021’in ikinci çeyreğinde global salgının tesirinin azalacağı beklentisi ile birlikte 2021 yılı inşaat bölümünde yüzde 4, inşaat gereçleri endüstrisi üretiminde de yüzde 6-7 civarında büyüme öngörülüyor.
Para Tahlil
