KPMG Türkiye’nin Demir Çelik Dalı raporuna nazaran, ABD ve AB’nin uyguladığı ihracat kotaları ve pandemi sebebi ile global çelik bölümü yüzde 1 daralırken, Türkiye çelik bölümü yüzde 6’lık büyüme gerçekleştirerek 2020’yi güçlü bir biçimde kapattı. Kesim, 2021’in birinci 6 ayında da yüzde 20 civarında büyüdü ve ihracat pahasını yüzde 50 artırdı.
KPMG Türkiye’nin hazırladığı Sektörel Bakış serisinin Demir Çelik raporu yayımlandı. Rapora nazaran; tüm dünyada korumacılığın öne çıktığı pandemi yılı 2020’de Türk çelik üreticisi deneyimi ve kriz anlarındaki süratli hareket kabiliyetiyle muvaffakiyet yakaladı. Dünya genelinin aksine 2020’yi büyümeyle kapatan kesim, 2021’de de güçlü bir performans gösteriyor.
Raporu kıymetlendiren KPMG Türkiye Metal ve Maden Kesim Önderi Burak Yıldırım, “Türkiye çelik kesimi esnek yapısıyla hem pandemiye çok süratli adapte oldu hem de ABD ile AB’nin düşürdüğü ihracat kotalarına yeni pazarlar bularak tahlil üretebildi. 2020 yılında dünya çelik üretimi yüzde 1 civarında daralırken, Türk ham çelik üretimi yüzde 6 artış ile 35,8 milyon tona ulaştı. En büyük çelik üreticisi Çin hariç bakıldığında dünya genelinde kesimin 2020 yılında yaklaşık yüzde 8 daraldığı görülüyor. Bu periyot ABD’nin geçtiğimiz yıla nazaran üretimi yüzde 17 gerilerken, Almanya ise yüzde10’dan fazla daralma yaşadı. AB genelinde ise düşüş yüzde 12’yi buldu. Öteki büyük çelik üreticileri olan Hindistan ve Japonya da geçen yıl sırasıyla yüzde 10 ve yüzde 16 civarında düşüş yaşadı. Pandemi ve beraberinde korumacılık gölgesinde geçen bu şiddetli yılda hem uygulanan teşvikler hem de Türk çelik üreticisinin süratli hareket kabiliyeti ile Türkiye çelik dalı, büyümeyi sürdürebildi” dedi.
ABD ve AB’nin gümrük mahzurları gayret ediliyor
Yıldırım şöyle devam etti: “Pandemi ile birlikte tüm dünyada korumacılık bir adım daha öne çıktı. Son 3 yıldır Türk çelik bölümü de en büyük paydaşlarımız ABD ile AB’nin başını çektiği gümrük manileri, yükselen gümrük tanımları ve kotalar ile güçlü gayretler veriyor. ABD, Mart 2018’de tüm ülkeleri çelik ithalatında yüzde 25 ek vergiye tabi tutmuş, Ağustos 2018’de ise Türkiye özelinde bu ek gümrük vergisini iki katına çıkarmıştı. 2019 Mayıs ayında Türkiye özelindeki ek vergi kaldırılarak tekrar yüzde 25’e indirilse de bu uygulamalar sonucunda 2019 yılında ABD’ye çelik ihracatımız bir evvelki yılın neredeyse beşte birine düştü. 2020 yılında ABD’ye ihracatımız evvelki yıla nazaran biraz artış gösterse de 2018 düzeylerinin lakin yarısı yakalanabilmiş durumda. AB de geçtiğimiz yıllarda çelik kesiminde dış pazarımızın yüzde 50’sini oluşturuyordu. Tüm bu kota uygulamaları ve gümrük vergilerinden sonra kesimin AB ve ABD’ye olan ihracatının toplam içindeki hissesi yüzde 35 düzeylerine geriledi.”
Burak Yıldırım şu bahislere dikkat çekti:
Uzakdoğu ve Asya pazarlarına açıldık
– Türkiye, ihracatta AB ve ABD pazarlarındaki daralmayı yeni pazarlara ulaşarak yahut zayıf olduğumuz pazarlarda varlığımızı artırarak telafi etmeye çalıştı. Uzak Doğu, Güneydoğu Asya, Afrika ve Güney Amerika son devirde Türk çelik ihracatçısı için alternatif pazarlar oldu.
– 2020 yılında çelik üretiminde dünya küçülürken büyük üretici ülkelerden Türkiye dahil yalnızca 5 ülke (Çin, Vietnam, Rusya, İran) büyüme gösterebildi. Öbür büyükler ABD, Japonya, Almanya, İtalya ve Hindistan yüzde 10-20 dolaylarında daralma yaşadı.
– Türkiye, 2020’yi çelik üretiminde Avrupa birincisi olarak tamamladı.
– Bu devirde Türkiye’nin büyümesindeki etkenlerden biri de pandemiyi çabuk denetim altına alarak eski performansına dönen Çin oldu. Çin’in iç tüketime odaklanıp ihracatını geçmiş yıllara nazaran düşürmesi ile Türkiye, Çin’den boşalan Uzakdoğu ve Güneydoğu Asya pazarlarına kıymetli fiyatta ihracat gerçekleştirdi.
İhracatta yüzde 50 paha artışı
– 2021 yılına güçlü bir ivme ve yüksek beklentiler ile başlayan Türk çelik bölümü, yılın birinci 6 aylık periyodunda üretim ve ihracatta yüzde 20 civarında büyüme gerçekleştirdi.
– Çelik fiyatlarında bu periyotta gerçekleşen astronomik artışlar ile ihracat bir evvelki yıla nazaran bedel olarak yüzde 50 artış kaydetti. Dünya genelindeki mali genişleme, teşvik paketleri ve Covid-19 aşısının yaygınlaşmasıyla başlayan olağanlaşma nedeniyle hem küresel hem de yurt içinde olumlu rüzgarlar esiyor. Bu devirde küresel çelik kesimi de baz tesiri ile yüzde 15 dolaylarında büyüdü.
Yıl sonunda 40 milyon ton düzeyi aşılır
– Globalde imalat sanayindeki hareketlilik önümüzdeki periyot için de olumlu beklentilere neden oluyor. Birinci 6 aylık performans dikkate alındığında bu yıl Türk çelik üretiminin 2017-2018 yılları düzeyini rahatlıkla yakalayabileceği hatta 40 milyon ton düzeyini aşacağı iddia ediliyor.
Para Tahlil
