Kamu bankalarının haziran ayında başlattığı konut kredisi kampanyaları ile kredili konut satışları haziran ve temmuz ayında tarihi rekorlarını kırarken artık bu yoğunluk yerini sakinliğe bırakmış durumda. Faizleri büyük bir tanıtımla indiren devlet bankalarının daha sonra pek de duyuru yapmadan faizleri artırmasıyla birlikte tapu dairelerindeki yoğunluklar azaldı. Önümüzdeki ay ertelenmiş evreler dışında emlak piyasasında bir hareket beklenmiyor.
Temmuz ayında Türkiye genelinde 229 bin konut satılarak cumhuriyet tarihi rekoru kırıldı. İpotekli (kredili) konut satışları bir evvelki yılın birebir ayına nazaran yüzde 900,6 artış göstererek 130 bin 721 oldu ve tarihi tepeye yükseldi.
Bu rekorlarda kamu bankalarının büyük tanıtım yaparak faizleri indirmesi etken oldu ama daha sonra gerek mesken fiyatlarının şişmesi gerekse de enflasyonun bir türlü dizginlenememesi sebebiyle düşük faizden vazgeçildi. Bankalar ikinci el konut kredisi faizlerini iki kere artırdı. Hal bu türlü olunca satışlar dinginleşmeye başladı.
MUĞLA’DA TERCİH MÜSTAKİL KONUT OLDU
Muğla’nın Marmaris ilçesinde pandemi periyodunda faizlerin düşmesi ve kredilerin ötelenmesiyle çok cazip hale gelen gayrimenkul satışlarında Temmuz ayında patlama yaşandı. Geçen yıla oranla yüzde 100 – 150 ortasında artış oldu. Daha çok sıfır ve müstakil konutlar tercih edilirken fiyatlarda geçen yıla oranla yüzde 30 zamlanarak satışlar gerçekleştirildi. Marmaris Emlak Müşavirleri Derneği Halkla Bağlantılar sorumlusu Emlak Müşaviri Çetin Aksu satışların son bir haftada eski suratını kaybettiğini ve tapu dairelerinin olağana dönmeye başladığını söyledi.
FAİZ ORANLARI DÜŞTÜ, KREDİLER ÖTELENDİ
SÖZCÜ’ye özel açıklama yapan Aksu, Marmaris’te de Ağustos ayına kadar önemli manada satış yapıldığını söyledi. Aksu, “Geçen yılın oranlamasına nazaran yüzde 100 ile 150 ortasında bir artış yakalandığını söyleyebilirim. Bunun sebebi faiz oranlarının düşmesi, kredi faizleri ve banka ödemelerinin ötelenerek daha cazip hale getirmesi, ay vade farklarının uzatılması ve bir de bankadaki mevduat faizlerinin düşmüş olması. Bundan ötürü beşerler ister istemez gayrimenkul bölümüne yöneldi. Tasarruf için gayrimenkul tarafına yöneldiler. Önemli satışlar da oldu fakat bundan sonra ne olacağını kestiremiyoruz. Bu güne kadar önemli oranda artışımız oldu. Bütün emlakçılar bundan nasibini aldı” diye konuştu.
İKİ AY SONRA PROBLEMLER BAŞ GÖSTERİR
Marmaris’te satışların bu günlerde Temmuz ayına nazaran sakinleşmeye başladığını da kelamlarına ekleyen Aksu kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Bu günlerde o çılgın yoğunluk azaldı ve dinginleşti. Çok fazla satış yok. Tapu daireleri de rahat çalışıyor. Sabah bir müracaat yaptım ve bir saat içinde geri dönüş yaparak süreç bitirmek için çağırdılar. Evvelce birkaç gün beklediğimiz oluyordu. Bu gidişat iyi değil.Ne kadar daha sürer bilemiyoruz. Turizm 1- 2 ay sonra bitmesiyle birlikte esnaf para kazanmış olarak dönemi kapatmayacak. Bu kesin. Hasebiyle geçtiğimiz günlerde verdiğimiz kredi ve satışlarda kasvetler yaşanacağını iddia ediyorum.
Zira birçok alanda işsizlik devam ediyor. Daha evvel karı koca çalışıp maaşın teki kredi borcuna yatırılırken, artık konuta giren para tek maaşa düştü. İster istemez badireye ödeyemez hale geleceğinden konutunu satmak isteyecek. Bu da ister istemez piyasada gayrimenkul çoğunluğu olacak. Bankalarda gayrimenkul birikimi olacak. Gelecek hiç iç açıcı değil.”
PİYASADA YAPAY FİYAT ARTIŞI YAŞANDI
Genelde satın alımlarda müstakil ve sıfır konutların tercih edildiğini de söyleyen Aksu, “Çünkü sıfır meskenlerde kredi ölçüsü yüksek ve faiz oranları düşük olduğu için daha çok onlar tercih edildi. Ayrıyeten arsa ve tarlalar da büyük talep gördü. Pandemiden ötürü genelde istenen daima müstakil meskenler oldu. Şu anda tarla satışları devam ediyor. Arsa satışları durma noktasına geldi, zira üzerine çok fazla para bindirdikleri için piyasada yapay fiyat artırımı olmuştu. Çok fazla kıymetinin üzerine çıkıldı. Satılanlar satıldı, satılmayanlar bu piyasa fiyatının üzerinde beklemeye geçti. Yakında olağanlaşma olacaktır. Eski sisteme dönülecektir” dedi.
FAİZLER YÜZDE 1’İN ÜZERİNE ÇIKMADIĞI SÜRECE KONUT SATIŞI DEVAM EDER
Mevzuya ait açıklama yapan Bursa Emlak Müşavirleri Odası Lideri Erdal Çelebi, “Konut satışları bir evvelki sürat kadar yükselişte değil. Fakat, şimdi faiz yüzde 1’in üzerine çıkmadığı için vatandaşlarımız tekrar konut için taleplerini oluşturmakta. Burada bir süratli satış gerçeği var. Son iki ayda bu satışlar gerçekleşti. Artık ise muhtaçlık sahiplerinin gayrimenkule bakış açısı ortaya çıktı. Yanlışsız konutu bulan faiz sistemine çok fazla bakmıyor. Kâfi ki, gayrimenkul istediği kaidelerde olursa ticaretler hala daha devam ediyor. Faizler yüzde 1’in üzerine çıkmadığı sürece beşerler konuttan ve yatırımdan uzak durmaz” sözlerini kullandı.
ANTALYA PİYASASI DINGIN
Antalya’da emlakçılık yapan İsmail Kıraşı şu tabirleri kullandı:
“Antalya’da faizlerin yükselmesiyle birlik emlak satışlarından azda olsa bir yükselme yaşandı. Lakin yıl genellemesi bakımında rekor düzeyde bir satış kelam konusu değil. Şu an için bir kıymetlendirme yapacak olursak, işlerin dingin olduğunu söyleyebilirim. Faizlerin düşmesi bölümde bir hareketlenme yaşandıysa, yükselmesiyle de gerilerdi diyebiliriz.”
Sözcü
Para Tahlil
