Lider Erdoğan’ın Karadeniz’de 320 milyar metreküp doğal gaz keşfedildiği muştusu, hem Türkiye hem de dünya basınında gündem oldu. Siyaset de “keşfe” reaksiyon veriyor. HDP “müjdenin” erken seçim habercisi olduğunu sav ederken, güç uzmanları rezervin boyutu, rantablitesi ve çıkartılma müddetini tartışıyor.
Bu tartışmaya ışık tutmadan evvel TPAO’nın açıklamasını paylaşarak, hükümetin “resmi pozisyonunu” anlayalım:
Türkiye Petrolleri Anonim Paydaşlığı (TPAO), toplumsal medya hesabından ‘Türkiye’nin Karadeniz’deki birinci ultra-derin deniz keşfi’ başlığıyla bir açıklama yaptı.
Tuna-1 kuyusu ile ilgili kimi ayrıntıların da verildiği açıklamada şu sözler kullanıldı: “TPAO, Karadeniz’de Türkiye’nin Münhasır Ekonomik Bölgesinde yer alan Sakarya alanında büyük bir keşif yapmıştır.
Batı Karadeniz baseni Sakarya bloğunda açılan Tuna-1 kuyusu Ereğli’nin 175 km kuzeyinde yer almaktadır.
Kuyunun bulunduğu bölgede su derinliği 2.117 metre olmakla birlikte tüm operasyonlar büsbütün TPAO ve OTC tarafından ulusal imkanlar ile yapılmıştır.
Kuyuda şu anda 3.520 metre derinlikte sondaj ve test çalışmaları devam etmekte olup son derinlik gayesi 4.525 metredir.
Arama fazının tamamlanmasını müteakip, saha geliştirme ve üretim kademeleri için gerekli çalışmalar başlatılmıştır.
Kuyu sondajı devam ediyor olmakla birlikte şu an prestiji ile yapılan keşfin yaklaşık 320 milyar metreküp civarında rezerve sahip olduğu hesaplanmaktadır.
Tuna-1’in şu ana kadar elde edilen sonuçlarıyla ispatlanan jeolojik modelinin emsal komşu yapılarda da test edilmesiyle bahse mevzu rezervin daha da yüksek düzeylere ulaşması beklenmektedir.
Üst miyosen pliyosen deniz altı yelpaze sisteminde gerçekleştirilen bu keşif, jeolojik ve jeofizik datalarla desteklenmekle birlikte operasyon esnasında yapılan formasyon testleri ile de doğrulanmış durumdadır”.
Ne kadarı, kaç yılda çıkartılabilir?
Haberdar.com’a nazaran,Paris merkezli Akdeniz Güç Gözlemcileri kuruluşunda Hidrokarbon yöneticisi olarak misyon yapan Sohbet Karbuz’a nazaran 2023, uygulanabilir bir amaç.
Reuters’a konuşan Kurbuz sürecin süratli yürütüleceğini kestirim ettiğini kaydederek finansman, teknik ve teknoloji konusunda ise muhtemelen yabancı şirketlerden dayanak alınmak durumunda kalınacağını belirtiyor.
Gazın 2 bin 100 metre derinde yer aldığını açıklayan Güç Bakanı Fatih Dönmez, bu derinliğin de bin metre daha altına inileceğini söylemiş ve muhtemelen bu derinlikte de gaz bulacaklarını belirtmişti.
Rezerv ölçüsü neyi işaret ediyor?
Bulunan gaz rezervinin dünya genelinde 2020’de bulunan en büyük rezerv olduğunu aktaran Wood Mackenzie Güç Danışmanı Thomas Purdie ise açıklanmış olan 320 milyar metreküp hacmin tüm rezervin kestirimi büyüklüğü mü yoksa çıkarılabilecek olan kısım mı olduğu noktasında belirsizlik olduğuna dikkat çekiyor.
Ayrıyeten çıkarma maliyeti ne olduğu, bulunduğu tabakanın kalınlığı, alandaki dağınıklığı yahut saf halde olup olmadığı da şimdi bilinmiyor. Tüm bunlar gazın gerçek pahasını ve fizibilitesini etkileyen etmenler.
Tüm bunlar için sismik araştırmayla tespit edilen rezervin sondajla mutlaklaştırılması gerekiyor.
“Dünya rekoru olur”
Bununla birlikte CNN Türk’te konuşan stratejik danışmanlık şirketi Küresel Resources Corporation Lideri ve Güç Uzmanı Mehmet Öğütçü ise ”Ne Doğu ne Batı; eksen Türkiye” telaffuzunu haklı çıkartacak bir rezervden bahsetmiyoruz” sözlerini kullandı ve 2023 gayesi ile ilgili olarak da şunları söyledi:
”Türkiye’nin bu gazı 3 yılda çıkarması dünya rekoru olur. Bu gazın işlenip kullanılabilir hale gelmesi en az 7-8 yılı bulur. Kaldı ki, Avrupa Birliği’nin yalnızca bir yıllık tüketimine denk gelen bir ölçüden bahsediyoruz.”
Necdet Pamir: Bilimsel bedeli yok
Petrol Mühendisi Necdet Pamir, 320 milyar metreküplük doğalgaz yatağı açıklamasını bu türlü değerlendirdi…
“Tuna 1 kuyusu, Fatih Derin Su Sondaj gemisi tarafından hala delinmekte. Tek bir kuyu (tamamlansa bile) üzerinden, tez rezerv açıklanmasının bilimsel bir bedeli yok. Bir rezervuarı
tanımlayacak kâfi sayıda kuyu açılmadan… Bu kuyularda uzun müddetli akış testleri yapmadan… Açıklanan rezerv ölçüleri büsbütün kamuoyunda aldatıcı tesir yaratmakta.” (SOZCU)
FÖŞ yazdı: Türkiye’nin mukadderatını değiştirecek keşif
Barış Soydan: Karadeniz’deki doğal gazla ilgili 5 gerçek
ILO: Türkiye’de eğitim ve istihdam dışı kalan genç sayısı 3.4 milyon kişi
Buğdayda gaye tutmadı, 500 bin ton ithalat yapılacak
Para Tahlil
