Türkiye İMSAD, yapı dalı ve iktisat etrafları tarafından dikkatle izlenen aylık bölüm raporunu açıkladı. ‘Türkiye İMSAD Temmuz 2021 Bölüm Raporu’na nazaran, 2021 yılının birinci 5 ayında geçen yılın birebir devrine nazaran inşaat materyalleri sanayi üretim artışı yüzde 33,2 olarak gerçekleşti. İnşaat gereçleri sanayi üretiminin mayıs ayında geçen yılın mayıs ayına nazaran yüzde 47,3 artış gösterdiği belirtilen raporda, iç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki kıymetli talep artışının üretimde tesirli olmaya devam ettiği vurgulandı.
İnşaat gereci bölümünün çatı kuruluşu Türkiye İnşaat Gereci Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından hazırlanan ‘Temmuz 2021 Kesim Raporu’nda şu tespitler yer aldı: İnşaat gereçleri sanayi üretimi mayıs ayında geçen yılın mayıs ayına nazaran yüzde 47,3 artış gösterdi. Geçen yılın mayıs ayında salgının sert tesirleri yaşanmış ve tam kapatma tedbirleri ile sanayi üretimi büyük ölçüde durmuştu. 2021 yılı mayıs ayında da kısmen kapatmalar olmasına rağmen sanayi üretimi devam etti. Tüm bu şartlar içinde inşaat materyalleri sanayi üretiminde yüksek bir artış yaşandı.
2021 yılının ilk 5 ayında, geçen yılın birebir periyoduna nazaran üretim artışı yüzde 33,2 olarak gerçekleşti. İç talebin canlı kalması ve dış pazarlardaki değerli talep artışının tesirli olmaya devam ettiği görüldü. 2021 yılının ilk 5 ayında 22 alt kesimin tamamında üretim, 2020 yılı ocak-mayıs devrine nazaran artış sergiledi. 2021 yılı ocak-mayıs devrinde yeniden tüm alt kesimlerin üretimi birebir vakitte çift haneli ve yüksek oranlar ile arttı.
En yüksek üretim artışı yüzde 68,6 ile tuğla ve kiremit kesiminde gerçekleşti. Seramik sıhhat gereçleri üretimi yüzde 62,5, kilit ve donamım eşyası üretimi yüzde 61,5, demir çelik radyatör üretimi yüzde 54,5, yalıtımlı kablolar üretimi yüzde 51 arttı. Isıtma ve soğutma donanımları üretimi yüzde 45,1, çimento ve betondan eşyalar üretimi yüzde 42,4, plastik inşat gereçleri üretimi ise yüzde 41,9 büyüdü. Yılın ilk 5 ayında öteki alt kesimlere nazaran daha yavaş üretim artışı gösteren eserler metalden kapı ve pencereler, çimento ile metal yapı ve yapı kesimleri oldu.
Mevcut inşaat işleri düzeyi temmuzda 8,2 puan yükseldi
İnşaat kesiminde mevcut işler düzeyi temmuz ayında bir evvelki aya göre 8,2 puan birden yükseldi. Temmuz ayı başından itibaren tam açılmaya geçilmesiyle birlikte inşaat bölümündeki işlerde de sıçrama gerçekleşti. Ayrıyeten temmuz ayı, inşaat bölümünde mevsimsellik ile mevcut işler düzeyinin kıymetli ölçüde artış gösterdiği bir ay oldu. Böylelikle mevcut işler düzeyinde uzun müddettir yaşanan durağanlaşma da şimdilik ortadan kalktı. Lakin inşaat maliyetlerindeki artışlar, talep tarafında yaşanan sakinlik ve salgında mümkün dördüncü dalga nedeniyle yeni işlerdeki canlanmanın ne kadar sürebileceğinin meçhul olduğu görüldü.
Yeni alınan inşaat işleri düzeyi 2,5 puan arttı
Alınan yeni iş siparişleri temmuz ayında bir evvelki aya göre 2,5 puan artış gösterdi. Mevsimsellik ile yeni iş siparişlerinde klasik olarak artış yaşanan bir periyoda girildi ve temmuz ayı başından itibaren tam açılmaya geçilmesinin de tesiriyle yeni başlangıçlar da artış gerçekleşti. Olağanlaşma yeni iş siparişleri üzerinde tesirini göstermeye başladı.
İnşaat dalının yurt içi kredi kullanımı yavaşladı
2020 yılında dallara verilen takviye kredilerinden inşaat dalı de değerli ölçüde yararlanmıştı. İnşaat kesiminin yurt içi kredileri 2020 yılında yüzde 39,6 artarak 321 milyar TL büyüklüğüne ulaşmıştı. 2021 yılında ise kredi kullanımının giderek yavaşladığı görüldü. 2021 yılının birinci 5 ayında inşaat dalının yurt içinden kullandığı krediler yalnızca yüzde 6,2 artarak 340,6 milyar TL oldu. Yüksek kredi faizleri yeni kredi kullanımını sınırlıyor. İnşaat dalının yurt dışından kullandığı kredilerde ise 2021 yılının ilk 5 ayında yüzde 21,1 artış oldu ve kredi tutarı 23,93 milyar dolara yükseldi.
Kiracıların oranı artıyor
Türkiye’nin demografisi konut ve konut dışı yapı gereksiniminde en değerli belirleyici olmaya devam ediyor. Genç nüfus yüklü yapı, kentleşme, iç ve dış göç hareketleri, her yıl yüksek konut gereksinimi doğuruyor. Konut muhtaçlığı ve konut talebi de inşaat bölümü ve inşaat gereçleri endüstrisi için ehemmiyet arz ediyor. Bu prestijle konut sahipliği göstergesi de konut gereksinimi için temel bir gösterge olarak bedellendiriliyor. Türkiye genelinde ikamet edilen konutlarda mülkiyet durumu istatistikleri kirada oturanların hissesinde artış olduğunu gösteriyor. 2012 yılında yüzde 20,9’a inen bu oranın 2020 yılında yüzde 26,2’ye çıkması, yüksek konut gereksiniminin sürdüğüne işaret ediyor.
Para Tahlil