Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı bilgilere nazaran ihracat ünite paha endeksinin ithalat ünite kıymet endeksine bölünmesiyle hesaplanan dış ticaret haddi (oranı) Haziran’da 91,6 ile geçen yılın tıpkı devrindeki düzeyi 102,3’e kıyasla 10,7 puan azaldı. Dış ticaret haddi, 2021 yılı ikinci çeyreğinde, geçen yılın birebir devrine nazaran 12,3 puan azalarak 91,0 oldu.
Değişik mal ve hizmetlerin fiyatları ticarete mevzu olan tüm ülkelerde artma yahut azalma istikametinde değişme gösterebilir. Dış ticaret haddinin 100,0’ün üzerinde bulunması, dış ticarete mevzu malların ihracat fiyatlarının ithalat fiyatlarına nazaran daha yüksek olduğunu gösterir. Dış ticaret haddinin 100’ün altında bulunması söz konusu ülke aleyhinde bir duruma işaret eder. Baz yıla nazaran bir ünite ithal mal satın alınması için daha yüksek ihracat yapılması gerekir.
Özetle, Türkiye’nin üretip dünyaya sattığı ihracata bahis olan malların fiyatı ithal ettiği malların fiyatlarından daha düşük düzeyde artmakta. Emtia fiyatlarındaki sert yükseliş ve ithalat pazarlarında artan enflasyon yanında Türkiye eserlerinin rekabet düzeyi dış ticaret hadlerini olumsuz etkilemekte. İhracat ölçü endeksi %32,2 artarken ithalat ölçü endeksinin yalnızca %11,7 artması dahi dış ticaret haddini 100,0 düzeyi üzerine taşımaya kâfi gelmiyor.
Dış ticaret hadleri, Haziran 2021 [2015=100]
İhracat ünite kıymet endeksi %11,2 ve ölçü endeksi %32,2 arttı
İhracat ünite kıymet endeksi Haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %11,2 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %25,3, ham unsurlarda (yakıt hariç) %27,0, yakıtlarda %71,3 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %7,2 arttı. İhracat ünite paha endeksi 2021 yılı ikinci çeyrekte bir evvelki yılın ikinci çeyreğine nazaran %10,6 arttı.
İhracat ölçü endeksi Haziran ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %32,2 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %3,7, ham hususlarda (yakıt hariç) %33,3, yakıtlarda %42,7 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %39,9 arttı. İhracat ölçü endeksi 2021 yılı ikinci çeyrekte bir evvelki yılın ikinci çeyreğine nazaran %53,8 arttı.
İhracat ünite paha ve ölçü endeksleri, Haziran 2021 [2015=100]
İthalat ünite bedel endeksi yüzde 24,2 ile ölçü endeksi %11,7 arttı
İthalat ünite kıymet endeksi Haziran ayında bir evvelki yılın birebir ayına nazaran %24,2 arttı. Endeks bir evvelki yılın birebir ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %14,7, ham unsurlarda (yakıt hariç) %57,8, yakıtlarda %54,8 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %20,1 arttı. İthalat ünite kıymet endeksi 2021 yılı ikinci çeyrekte bir evvelki yılın ikinci çeyreğine nazaran %25,6 arttı.
İthalat ölçü endeksi Haziran ayında bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran %11,7 arttı. Endeks bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran, besin, içecek ve tütünde %29,9 azalırken, ham unsurlarda (yakıt hariç) %11,8, yakıtlarda %49,2 ve imalat endüstrinde (gıda, içecek, tütün hariç) %22,9 arttı. İthalat ölçü endeksi 2021 yılı ikinci çeyrekte bir evvelki yılın ikinci çeyreğine nazaran yüzde 19,8 arttı.
İthalat ünite bedel ve ölçü endeksleri, Haziran 2021 [2015=100]
Para Tahlil
