TSİ 19:30’da Wall Street’de DJ30 ve S&P500 %0.7 civarında paha kaybederken, endişe göstergesi VIX de 19 puana erişti. Gelişmekte Olan Ülkeler (GOÜ, Piyasalar = GOP) para üniteleri endeksi dolara karşı 2 ayın tabanına inerken, MSCI GOP Pay Endeksi ise Latin Amerika açılışında %2 kıymet yitiriyordu. BİST-100 günü %1.27 kayıpla kapattı. Dolar/TL ve DİBS faizleri sakin.
ABD’de birinci işsizlik müracaatları son haftada 2 bin arttı ve 373 bin oldu. Evvelki hafta 364 bin olan müracaatlar 371 bin olarak revize edildi. Haziran ayının son süreç haftasında pandemi sonrası en düşük seviyeyi gören müracaatlar, son haftada da 400 bin altında kalarak azalmaya devam etti. ABD’de ekonomik faaliyet anketleri ISM ve PMI da iktisatta genişlemenin sürdüğü, lakin ivme kaybettiğini işaret etmişti.
Yatırımcıların iki korkusu var. GOP açısında, Çin’in teknoloji şirketleri üstünde kurduğu baskı ve kestiği cezalar bu çok değerli pazarın cazibesini azaltıyor. Çin’de büyüme de yavaşlıyor. PBoC bankaların munzam karşılık oranlarını düşürerek iktisada takviye verecek.
İkinci endişe ise Covid-19 Delta varyantı. Tokyo’da tekrar inanılmaz hal ilan edilirken, Afrika salgında olay sayısı açısından en makus haftayı geride bıraktı. Tokyo Olimpiyatları seyircisiz yapılabilir.
Türkiye’de ise Borsa’dan yabancı çıkışı sürerken, yeni halk arzlar da cazibeyi azaltıyor. Dolar/TL sakin, zira carry trade süreçlerinde kıymetli rol oynayan dolar opsiyonlarının oynaklığı Şubat’tan bu yana en düşük düzeyine geriledi. Ayrıyeten, yazın turizm gelirlerinin $20 milyarı aşacağı beklentisi de TL’yi destekliyor.
Türkiye’de siyasi riskler fiyatlanmıyor. TUIK, TCMB ve TMSF’de vazifeden almaların mana ve nedeni açık değil. Erdoğan’ın Süleyman Soylu’nun gitmesini istediğine dair haberler çoğalırken, bu durumda Bahçeli’yle münasebetlerin bozulması kelam konusu.
BDDK batık kredileri ötelemek için yeni formüller icat ederken (banka payları için olumsuz haber), Reuters’e nazaran yeni bir Kedi Garanti Fonu imkanı açılacak. Bu hamle seçime hazırlık olabilir, ayrıyeten enflasyon ve devaluasyonu da hızlandırabilir.
Riskli varlıklarda ikinci gününü dolduran satış dalgasının kalıcı olacağını düşünmüyoruz. ABD’de büyüme çok güçlü ki bir-iki olumsuz data bu görüntüyü bozmaz. Genelde, Gelişmiş Ülkeler’de büyümenin sürat kaybettiğine dair somut ispat yok.
Fakat, Delta varyantı çok önemli belirsizlik teşkil ediyor. mRNA tipi aşılar bu tipe karşı yüksek muhafaza sağlıyor. Lakin Sputnik ve Sinopharm tipi aşıların kullanıldığı ülkeler ve aşıya erişemeyen Afrika ve Latin Amerika GOP’ta salgının yayılması bir müddet daha primleri öteleyebilir.
Türkiye açısından ise sorun satın alınacak bir öykü olmayışı. Lakin cari istikrar ve turizm bilgileri açıklanınca bir ölçü üst hareket seyredebiliriz. Yabancı fonların Türkiye’ye dönmesi için ise ABD ve AB’yle bağlantıların biraz daha yumuşaması beklenecek.
Dolar/TL’de yaz rehaveti
Bankaların problemli kredileri için yeni ünite: “Çözümleme Birimi”
Borsa İstanbul’daki düşüş yüzünden şirketler paylarını topluyor
Para Tahlil