Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), yabancı yatırımcıların eğilim ve beklentilerini ölçümlemek için yeni bir saha araştırmasına imza attı. Türkiye’de yabancı yatırımcıların gayrimenkule ilgisini ölçen ‘ilk kapsamlı çalışma’ olan saha araştırmasına 48 ülkeden yatırımcılar katıldı. Yabancı gayrimenkul yatırımcısının davranışlarını derinlemesine inceleyerek adeta tomografisini çeken araştırma, gayrimenkulün yurt dışı tanıtımı için çok değerli sonuçlar ortaya çıkardı.
Buna nazaran, Türkiye’de gayrimenkul alan yatırımcıların %92,7’si gayrimenkullerini elinde tutmayı sürdürüyor. Ortalama mülkiyet müddetinin 5,7 yıl olduğu ortaya çıkan araştırmaya nazaran, Türkiye’ye yatırım yapan 4 yabancıdan yalnızca 1’i vatandaşlık amaçlıyor. Bu bilgiler, yabancıların her şeye karşın, Türkiye’de gayrimenkule inançla yatırım yaptığını, vatandaşlığın ise yatırım kararını belirleyen tek faktör olmadığını gösteriyor. Araştırmada yabancı yatırımcıların Türkiye’de satın aldığı gayrimenkul cinslerinde ödedikleri ortalama fiyat ise 161.500 dolar olarak belirtilirken, sayı yalnızca konut segmentinde 150.750 dolar olarak yer alıyor.
Türkiye gayrimenkul bölümünün milletlerarası pazarda referans noktası olan ve Türkiye’de her 5 gayrimenkulden 1’inin memleketler arası yatırımcılara satışı üyeleri tarafından gerçekleştirilen Gayrimenkul Yurt Dışı Tanıtım Derneği (GİGDER), yabancı yatırımcıların eğilim ve beklentilerini ölçümlemek için yeni bir saha araştırmasına imza attı. GİGDER, bugün gerçekleştirilen basın toplantısıyla araştırmanın kıymetli sonuçlarını kamuoyuyla paylaştı.
Saha çalışması pazar araştırma şirketi AGS Küresel tarafından yapılan ve Türkiye’nin 12 kentinde gayrimenkul yatırım geçmişi bulunan, 48 ülkeden toplam 410 memleketler arası yatırımcıyla 8 lisanda gerçekleştirilen araştırmada yatırımcıların %92,7’sinin gayrimenkullerini elinde tuttuğu, mülkiyet mühletinin ise 5,7 yıl olduğu ortaya çıktı. Araştırmaya nazaran, yabancı yatırımcıların Türkiye’de geçirdikleri mühlet 2,8 ay/yıl, gayrimenkul sayısı ise 1,66 adet. Bir öbür deyişle yabancılar global piyasalarda yaşanan tüm aksiliklere karşın Türkiye gayrimenkul piyasasına itimatla bakıyor.
Dataları pahalandıran GİGDER Lideri Ömer Faruk Akbal, “Rekabet ve İlham: Türkiye’de Yabancı Gayrimenkul Yatırımlarının Geleceğini İhracat Odaklı Tekrar Düşünmek’ isimli araştırmamız, ülkemizde yabancı yatırımcıların gayrimenkule ilgisini ölçen ‘ilk kapsamlı çalışma’ olmasıyla kesimimiz için değerli ve stratejik bir karar alma dinamiğini oluşturuyor. Bugüne kadar kesimde yabancıya satışla ilgili TÜİK’in aylık ve yıllık satış bilgileri ile kesim profesyonellerinin tecrübelerinin dışında yabancı yatırımcıların eğilimlerini, tercihlerini, karar alma düzeneklerini ayrıntılı olarak tahlil eden, bunları bilimsel bir desteğe oturtan bir saha araştırmasının olmaması GİGDER olarak bizi harekete geçirdi” diye konuştu.
Birleşik Krallık hem rakip hem ilham veren bir pazar
Araştırma ile literatürleri tarayarak bir dizi tahlille ülke ve pazar dinamiklerini ve yatırımcı eğilimlerini görerek kesimin ve Türkiye’nin tanıtımına taraf verecek stratejileri ve pazarları belirlediklerini kaydeden Akbal, “Araştırmamıza ‘Rekabet ve İlham’ diyerek başlamamızın nedeni, dünyada gayrimenkul yatırımları açısından en cazip pazarların başında gelen İngiltere’nin olgunlaşmış bir gayrimenkul pazarı olmasından ötürü hem bir rakip hem de ilham veren bir örnek olarak araştırmada yer alması oldu. Bu pazarı her tarafıyla ayrıntılı olarak inceledik ve mukayeseli tahliller yaparak değerli stratejiler çıkardık. GİGDER olarak milletlerarası gayrimenkul pazarında önümüzdeki 10 yılın yol haritasını çizme maksadımız doğrultusunda çok çarpıcı sonuçlar edindiğimiz bu araştırmamızın gelecek kısımlarını önümüzdeki süreçte tekrar kamuoyuyla paylaşmaya devam edeceğiz” dedi.
Araştırma ile 6 bine yakın şahsa dokunduk
Türkiye’den en çok konut alan Irak, İran, Rusya, Suudi Arabistan, Kuveyt, Ürdün ve Almanya başta olmak üzere geniş bir coğrafyanın ele alındığı araştırmada, yönetici, mühendis, iş insanı, hekim ve emeklilerin yükte olduğu yatırımcıların yaş ortalamasının 50,6 olarak belirlendiğini belirten AGS Küresel İdare Heyeti Lideri Ahmet Güler ise “Yürüttüğümüz online saha çalışması kapsamında 410 milletlerarası yatırımcıyla görüşmüş olsak da mail, telefon, sms üzere pek çok irtibat kanalı yoluyla her coğrafyadan toplamda 6 bine yakın bireye dokunduk. Böylelikle yatırımcıların fikir, tavır ve davranışlarına yönelik, alanında özgün, kozmopolit bir yapıda, homojenize bir çalışmayı ortaya koyabildik” değerlendirmesini yaptı.
Araştırma bilgileri ortasında öteki değerli 6 başlık ise şöyle yer alıyor:
Yabancıya konut satış hissesi %2.7’ye çıktı
Yaklaşık 400 milyar doları bulan dünya gayrimenkul pazarı içerisinde yabancı yatırımlarının hissesi %2,6-3 civarında seyrediyor. Birleşik Krallık bu pazar içinde 48 milyar dolarlık yatırım çekerek %13,9 hisse alırken, Türkiye 6,85 milyar dolar ile %10,6 düzeyinde hisseye sahip bulunuyor. Türkiye’de 2015 yılında %1,7 olan yabancıya konut satışı oranı ise 2020 yılı sonunda %2,7 olarak gerçekleşti.
Vatandaşlık tek başına yatırım nedeni değil
Türkiye’ye gayrimenkul yatırımlarının son yıllarda artmasının bir başka sebebi vatandaşlık edinimi. Bununla birlikte Türkiye’ye yatırım yapan 4 yabancıdan yalnızca 1’inin vatandaşlık amaçladığını gösteren araştırma, Türkiye’de gayrimenkul satın alma kararını etkileyen en büyük faktörün vatandaşlık edinmek olmadığını gösteriyor. Datalara nazaran, iştirakçilerin %75,4’ü Türkiye’ye yatırım sürecinde rastgele bir vatandaşlık başvurusu yapmadığını ya da vatandaşlık almadığını tabir ederken, Türkiye’den gayrimenkul satın alan yatırımcıların %14,6’sı ‘Türk vatandaşlığına’ müracaat sürecinde olduğunu tabir ediyor. Araştırmaya katılan her 10 yatırımcıdan 1’i, gayrimenkul yatırımları sonucunda T.C. vatandaşlığı alma sürecini tamamladığını belirtiyor.
Yabancı için birinci yatırım %61 ile en fazla İstanbul’a
Araştırmada yabancıların Türkiye’den birinci gayrimenkulü satın aldıkları kentler sıralamasında %61 ile İstanbul birinci sırada yer alırken, onu %27,4 ile Antalya, %3,7 ile Trabzon takip ediyor. Birinci 5’teki sıralamayı %2 ile Kemer ve Alanya ve %1,2 ile Yalova izliyor.
En çok daire tercih ediliyor, ortalama 151 bin USD’ye konut alınıyor
Birinci satın alınan gayrimenkul çeşidinin %90,4 oran ile ‘daire’ olarak belirtildiği araştırmada, onu sırayla müstakil ev-villa, ticari gayrimenkul, bina, öğrenci yurdu ve arazi izliyor. Yabancı yatırımcıların Türkiye’de satın aldığı gayrimenkul cinsleri ışığında, ödedikleri ortalama meblağ 161.500 dolar olarak belirtilirken, sayı yalnızca konut segmentinde 150.750 dolar olarak yer alıyor. Araştırmaya nazaran, yatırımcıların bu noktada ilgisi ise tartıyla yeni projelerde. Araştırmaya katılanların %57,2’sinin sahip olduğu gayrimenkuller ‘yeni’ iken, %31,8’inin gayrimenkulü inşaat halinde, %11’i ise ikinci el.
Yatırımda Ürdün, tatilde Rusya, kalıcı hayat kurmada İngiltere tepede
Türkiye’den gayrimenkul satın alma hedefleri incelendiğinde %45,40 ile ‘yatırım’ın, birinci neden olduğu görülüyor. İştirakçilere çoklu seçim imkânı tanınarak sağlanan datalara nazaran, onu birinci 5’te sırayla %30,50 ile kısa periyodik tatil, %27,80 ile kalıcı hayat, %27,60 ile vatandaşlık, %23,70 ile emeklilik izliyor. Sıralamada oturma müsaadesi %13,90 ile, eğitim %9,5 ile, iş-ticari nedenler %6,8 ile ve başka nedenler %8,10 ile söz ediliyor.
Araştırma kapsamında ülke bazlı yatırım emelleri incelendiğinde ise, Ürdün’ün %89,5 ile yatırım hedefiyle, %84,2 ile vatandaşlık almak için gayrimenkul satın alan ülkeler sıralamasında başı çekmesi dikkat çekiyor. Rusya %76,5 ile kısa müddetli tatil, %35,3 ile emeklilik, %23,5 ile sıhhat nedeniyle gayrimenkul satın alan ülkeler ortasında başkanken, İngiltere %50 ile kalıcı hayat kurma ve %25 ile eğitim maksadıyla gayrimenkul satın alan ülkeler ortasında önde yer alıyor. Araştırmada İran ise %46,2 ile oturma müsaadesi, %23,1 ile iş/ticari nedenlerle gayrimenkul satın alan ülkeler ortasında birinci sırada.
Son trendleri takip eden yeni bir yatırımcı profili var
Milletlerarası yatırımcıların izlediği yatırım trendlerini dönemsel olarak tahlil eden araştırma, yabancı yatırımcıların %53,9’unun 2014 2018 yılları ortasında Türkiye’den gayrimenkul satın aldığını, %37,6’sının ise 2019-2020 yılları ortasındaki yatırım trendini takip ettiğini ortaya çıkardı. Bilgiler ‘yeni bir yatırımcı’ profili ile karşı karşıya olduğumuzu gösteriyor.
Para Tahlil
