Sevgili Liderim Erdoğan sayesinde para siyasetinde öngörülebilirlik 2 ayda bitti. Perşembe günü (Bugün) kritik TCMB Para Siyaseti Şurası toplantısı var, Liderim Erdoğan TOBB’a gaz veriyor: “Yüksek faizden kurtulacağız. Asla fikir değiştirmem, enflasyonun sebebi faizdir”.
Haliyle, kurşundan yağılmış balon üzere düşen dolar canlandı. Kimi zenginler döviz bozduruyordu, “Ne me lazım” deyip buyruklarını geri aldılar. Herkes dolar/TL call opsiyonu almaya başladı. “Çünkü”, diye düşünüyor klasik akıl “Erdoğan bu ay Naci Ağbal’a müdahale etmezse, gelecek ay eder”.
Bu niyet genelde doğrudur, fakat özelde yanlış. Naci Ağbal Perşembe faiz indirmez, hatta bir görüşe nazaran 50 puan kadar artırabilir. Liderim Erdoğan herhalde Şubat-Mart üzere faiz topuna girmek ister, fakat giremez, girdirmezler. Türkiye’de artık faizi Joe Biden belirliyor.
Bu kapalı gerçeği ifşa etmeden evvel, 2 adet çok enteresan görüşü sizinle paylaşmak isterim, zira canım o denli istiyor ve Jagne kırmızı kartı hak etmedi.
Evvel kıymetli Yeni Şafak iktisat köşe müellifi Şahap Kavcıoğlu’na kulak verelim: (“2021 yılının birinci PPK toplantısında faiz artırımı olacak mı?” başlıklı makalesinden alıntıdır)
“Bilindiği üzere TCMB, lider değişikliğinden sonra sadeleştirme istikametinde birinci olarak 475 baz puanlık faiz artırımına gitmişti. Çabucak sonraki PPK toplantısında 200 baz puan artırıma gitmesiyse, bankaların faizleri yükseltmesine yaramaktan öbür bir yarar sağlamadı. Sonuç itibariyle, bankalardaki yerleşik bireylerin toplam döviz hesaplarındaki artış devam ederek büyüklüğü 235,9 milyar dolar oldu. Başka taraftan 8 Ocak haftasında TCMB’nin brüt rezervleri 644 milyon dolar azalışla 92,6 milyar dolara, net rezervleriyse 59 milyon dolar azalışla 13,5 milyar dolara indi”.
Yani, “Bakın, faiz artırımı bir halta yaramadı, millet hala döviz biriktiriyor” manyeli veriliyor. İşte buna kuyruğunu ısıran yılan mantığı diyorum ben. Zira, milletin döviz almasının en önemli nedeni faiz beğenmemesi değil (beğenmiyor bu gerçek, zira TUIK’in bilgilerine güvenmiyor), Erdoğan’ın bir ay sonra ne yapacağını bilememesi. Erdoğan “İndirin ulan şu faizi dese”, dolar/TL soluğu 8.50’de alacak.
İkinci görüş daha gerçekçi, İktisat Tube kanalında üstadım Sami Altınkaya ile laflıyoruz. “Bence Naci Beyefendi faiz artıracak” dedi “Erdoğan faizi protesto ederek, Naci Bey’e para siyasetinin bağımsız olduğunu ispat etme talihi verdi”. Ağzını öpeyim, Sami Abim. Keşke o denli bir dünyada yaşasaydık diyecektim, lakin demeyeceğim. Zira ben Cumhurbaşkanı’nın para siyaseti ve kur konusunda ağzını kapalı tuttuğu, Merkez Bankası’nın da enflasyon beklentilerine nazaran karar aldığı bir ülkede yaşamak isterdim.
Neyse, ben kendi görüşümi de ek edeyim: TCMB Perşembe günü faiz artırmaz, artırmamalı da! “Ne, FÖŞ, bu senmin lan? Dublör mu tuttun yaşlı sarhoş?” “Sen değil misin lan %25 faiz isteyen?”
Evet, %25 siyaset faizi isterim, ancak faizleri biraz daha yükseltirsek özel bölümün KOBİ’sinden BOBİ’sine kadar meyyit balık üzere karın üstü su yüzeyinde yatacağını bilecek kadar da pratiği olan bir ekonomistim.
Bu noktada enflasyon artık daha yüksek faizle çözülmez, zira bedeli saç traşı değil, 2 kol bir de bacak kesmek olur. Enflasyonu düşürmek için inanç lazım. Bir de Lütfi Elvan bütçede tasarruf diyor, lakin ona da karşıyım. Bana kalsa bu sene yatırımlara ayrılan TL140 milyarın hepsini isşizlere dağıtır, bir de üstüne bankada TL1 milyon yahut üstünde hesabı olan herkesten %5 vergi keserim. Direkt bankadan alırım, beyanname filan beklemem.
Tamam, tamam Joe Biden’a geleceğiz. Yukarda TCMB’nin kendi Ocak Beklenti Anketi’nde 12 ve 24 aylık enflasyon öngörülerini bulacaksınız. Manşet enflasyon yükselse de, Lütfi Elvan ve Naci Ağbal iktisada bir ölçü inanç zerk etmiş olacaklar ki, enflasyon beklentileri yatay ya da birazcık düşüyor. Öte yanda, vatandaşın döviz ilgisi yavaşlayarak devam ediyor—grafik altta.
2 ay daha para siyaseti sıkı kalsa, manşet enflasyon kışın yükselmeye devam etse dahi, dışardan gelen para sayesinde dolar/TL’ye 7.00-.730 bandına gelir, bizim vatandaş da bir ölçü döviz bozar.
Bu hesabı Naci Ağbal’ın çarçabuk Lider Erdoğan’a izah edeceğini düşünürüm. Münasebetiyle Mart toplantısına kadar faiz indirimi beklemiyorum.
Mart ortasında ya da sonuna hakikat da Joe Biden Liderim Erdoğan’ın kapısını çalıp “Şu senin S-400’leri n’edcez?” diye soracak. Erdoğan doğal olarak “N’yır! N’lmaz! Sen bir NATO müttefiki olarak benim senin bütün silahlarını dünyanın her yerinde takip eden Rus imali süper-teknolojik silah almama karışamazsın” diyecek. Biden de “Paşa keyfin bilir. Ancak gitmeden vaktin olunca okursun diye sana CAATSA yaptırımlarının bir broşürünü vereyim” deyip, acı kahvesini içip konutuna döner.
Sonra New York Times, Financal Times, The Economist, Frankfurter Allgemeine alırlar sazı ele “Üç vakte kadar Türkiye’yi CAATSA’yacaklar”.
Dolar evvel 8.00, sonra 9.00, Ankara S-400 için direnmeye devam ederse 10.00 diye yoluna devam eder.
Kıssanın gerisini de biliyorum, ancak heyecan olsun, bir sonraki makalemi de okuyun diye artık yazmayacağım. Lakin öykünün ana fikri şu: S-400’lerde uzlaşma olmazsa, Naci Ağbal faiz indirEmez. Olursa, dükkan onun, zira o denli bir sıcak para yağar ki, iklim değişikliği hızlanır Türkiye’de….
Çok sevdiğim Amerikalılar’ın dediği üzere: “Either you jockey this camel, or you leave this land”.
FÖŞ ve Soli Özel’le küresel siyaset çeşidi: Biden çağında dünya ve Türkiye’de siyaset
Prof. Şevket Pamuk’la Vakit Seyahati: Osmanlı’yı Anlamak
FÖŞ yazdı: TUIK güçlü iktisat diyor, esnaf ve üretici “battık”
Reuters: Türkiye iktisadının 2021’de yüzde 4 büyümesi bekleniyor
https://twitter.com/AtillaYesilada1
Para Tahlil
