Memleketler arası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch, Merkez Bankası’nın (TCMB) siyaset faizini yüzde 10,25’ten yüzde 15’e çekerek fonlama maliyeti düzeyine getirmesini ve tüm fonlamayı bu kanaldan yapacağını ilan etmesini olumlu karşıladı. Bu adımları “para siyaseti güvenilirliğini geliştirme istikametinde bir adım” olarak yorumlayan Fitch, “TCMB’nin para siyaseti güvenilirliğini ve döviz rezervlerinin yine inşa etmesinin vakit alacağını” vurguladı.
16 ayda iki TCMB liderinin kovulmasının bankanın siyasi baskıdan bağımsız olmadığını gösterdiğini belirten Fitch, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın yüksek faize karşı olduğunu söylemeye devam ettiğine işaret etti.
Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch’ten Merkez Bankası’na ikaz geldi. Merkez Bankası’nın swap haricindeki net rezervinin -46 milyar dolar olduğunu belirten Fitch, para siyaseti güvenilirliğini ve döviz rezervini tekrar inşa etmenin vakit alacağını vurguladı.
Mevcut enflasyona nazaran gerçek siyaset faizinin haziranda yüzde -4,4 iken şu an yüzde 3,1 olduğunu, bu oranının önde gelen 10 gelişen ülkenin (Fitch 10) yüzde 0,1’lik gerçek faiz ortalamasından yüksek olduğunu belirten Fitch, kredi büyümesinin de yavaşlamakta olduğuna, 13 haftalık kur tesirinden arındırılmış yıllık kredi büyümesinin kasım başında yüzde 10’un altına gerilediğine dikkat çekti.Söz konusu kredi büyüme oranı temmuz başında yüzde 45’e kadar yükselmişti.
MEVDUATLARIN YÜZDE 57’Sİ DÖVİZ VE ALTINDA
Fitch’in açıklamasından öbür satır başları şöyle: Faizlerin artması (sıkılaşma) Türkiye’nin dış istikrarını ve enflasyonda düşüş beklentilerini destekleyecek.TL’nin zayıflığı, enflasyonun yükselmesinde tesirli oldu. Ayrıyeten, temmuzda yüzde 50 olan banka mevduatlarındaki yabancı para hissesinin yüzde 57’ye yükselmesine ve altın alımının artmasına neden oldu.
Turizmdeki çöküş ve güçlü teşviklerle gelen ithalat artışı, 2020’nin birinci 9 ayında cari açığı ulusal gelire oranla yüzde 4,2 düzeyine yükseltti.
SWAP HARİÇ NET REZERV -46,5 MİLYAR DOLAR
Şirketlerin dış borç azaltmaya gitmesi (kısmen geride kalan devirde içerideki kredi faiz oranlarının düşüklüğünün de etkisiyle), döviz rezervlerindeki düşüşe katkıda bulundu. Brüt rezerv bu yıl 23,3 milyar dolar düşüşle 82,4 milyar dolara, net rezerv 24,7 milyar dolar düşüşle 16,4 milyar dolara geriledi (13 Kasım itibarıyla). Bu durum, swaplardaki (takas-bankalardan ödünç alınan döviz) 44,5 milyar dolarlık artışa karşın gerçekleşti.Swap hariç net rezerv, yıl başında 22,7 milyar dolar iken -46,5 milyar dolara geriledi.
REZERVDE YAKIN VAKİTTE BESBELLİ BİR ARTIŞ BEKLEMİYORUZ
Para siyasetinin daha da sıkılaşması, gelecek yıl turizm gelirlerinde kısmı toparlanma ve TCMB’nin piyasaya döviz müdahalelerindeki düşüş, rezervlerde istikrarı destekleyecektir lakin yakın vakitte Türkiye’nin rezervlerinde bariz bir gelişim beklemiyoruz. Türkiye’nin 2015-2020 periyodunda ortalama enflasyonu yüzde 11,7 oldu ve enflasyon meselesinin tahlili için uzun müddetli olarak daha sıkı para siyaseti uygulanmasına hükümetin ne kadar tolerans göstereceği belirli değil.
Yeni İktisat Programı’nda (YEP) ilan edilen 2021-2023 periyodunda ortalama yüzde 5,3 büyüme oranı, enflasyonun yüzde 4,9’a düşmesi ve cari süreçlerde 2023’te istikrar sağlanması amaçları gerçekçi değil.
Erol Taşdelen: Türkiye için SWOT Tahlili
FÖŞ anlattı: TL Nasıl Paha Kazanır?
Tuğrul Belirli: İSTİKRAR İÇİN BİRİNCİ VE EN DEĞERLİ ADIM PARA SİYASETİNİN NORMALİZASYONU
2021 bütçesinin %5’i KÖİ’lere akıtılacak
Para Tahlil