Global piyasalarda risk iştahı bir defa daha coşarken, Fed yılda iki defa yayınladığı Finansal İstikrar Raporu’nda yükselen finansal istikrarsızlık riskine dikkat çekti. Rapora nazaran, en önemli riskler
-aşırı kıymetlenmiş mali varlıklar,
-sosyal medya platformlarının yatırım kararlarında belirleyici öge konumuna gelmesi; ve
-“kara kutu” çeşidi hedge fonları.
Fed, mali piyasalarda çok sert düşüşlerin gerçek iktisada ziyan vereceğinin de altını çizdi.
Raporun yanında bir açıklama yayınlayan guvernor Lael Brainard da tam dünya iktisadı Covid-19 pandemisini geride bırakırken biriken bu mali risklerin çok yakından izlenmesi gerektiğinin altını çizdi.
ABD’de emlak pazarı çok kırılgan, zira konuttan çalışma modası talebi azaltırken, hanehalkı mali dayanaklara karşın gelir kaybına uğramış durumda. Yani yeni konut satın alma gücü aşındı.
Raporda halihazırda para ve sermaye piyasalarında durumun pandeminin başlangıcına nazaran çok daha sağlam olduğu da not ediliyor. Fed’in sonsuz likidite ve kredi dayanağı sayesinde iflas dalgası önlendi, Likit Fonlar’dan para çıkışı durdu ve devlet tahvili pazarında sıkışma atlatıldı. Hiç bir banka batan krediler yüzünden likidite yahut sermaye yetersizliği yaşamadı.
Lakin, ileriye yönelik olarak pay senetleri pazarı risklerin odak noktası. Şirket karları yükselse de, F/K bazında değerlemeler daha çabuk yükseldi. Küresel büyüme beklentilerinin birdenbire aşağı revize edilmmesi, ayı pazarına yol açabilir. Bu senaryoda, borsalardan gerçek iktisada risk bulaşır. Artık moda olan dijital paralar ve ödeme platformları da bu riskleri katlaybilir.
Fed ayrıyeten, portföy kırılımı tam bilinmeyen ama yüksek kaldıraç kullanan hedge fonları ve hayat sigortalarının mali piyasalarda ani istikamet değişimlerine çok kırılgan olduklarını vurguladı.
Köpük üreten tek piyasa borsalar da değil, ABD kurumsal tahvil pazarında risk primleri harika düşük. Ani temerrütler bu piyasada da panik yaratarak, orta ve küçük ölçekli şirketlerin kredi muhtaçlığını karşılamasını engelleyebilir.
Enteresan bir nokta, Rapor’da, AB’nin salgınla başa çıkamayıp resesyonun sürmesi durumunda, ticari bankalarının ağır kayıplara uğrayacağı ve küresel sistemi de tehlikye atacağı not ediliyor.
Rapor bir sefer daha enflasyon yükselse de, Fed’in para basmayı (yani tahvil alım programını) çarçabuk terkedemeyeceğinin çok açık bir göstergesi. Bu türlü bir yanılgı, borsalarda şok yaratacağı üzere, kaldıraçlı tüm fon ve kuruluşları da sıkıntı durumda bırakacak.
Tahminen de doların zafiyeti ve altında hiç beklenmeyen ralli, yatırımcıların Fed’in çok uzun müddet para basmaya mahkum olduğunu sezmelerinden kaynaklanıyor.
Dünya iktisadından iyi haber: Global bileşik PMI nisanda 11 yılın tepesinde
Dolar ve tahvillerin yazgısı ABD tarım dışı istihdam verisine bağlı
FÖŞ yazdı: Gelişen Ülkeler’in kayıp 10 yılı—Türkiye dahil
Para Tahlil