BDDK 2021 Nisan ayı bankacılık dal bilgilerini yayınladı. Birinci dikkat çeken detay Net Karlılıkları 2020 birebir periyoduna nazaran Yerli Özel Bankalar % 31,7 ve Yabancı Sermayeli Bankalar % 49,1 artırırken, Kamu Bankalarının % -47,4 düşmesi oldu. Kısaca Kamu Bankaları kar erozyonu yaşamaya başlamış durumda. Kamu Bankalarındaki karlılık düşüşünün tesiri ile Dal ortalaması net karlılık artışı % 5,3 seviyede kaldı.
Bankacılık Dalı; 2020 sonunu 6,1 trilyon TL Faal Büyüklüğü ile kapatırken yılın birinci dört ayında % 6,8 büyüyerek 6,5 trilyon TL seviyesine ulaştı. Brüt Nakdi Krediler 3,5 trilyon TL’den 3,8 trilyon TL’ye % 6,3 büyüme gösterdi. Takipteki Krediler Alacağı ise 152 milyar TL’den 148 milyar TL seviyesine geriledi. Bu gerilemede Yerli Özel bir bankanın 745 milyon TL Takip Alacağının Varlık Şirketlerine satışının tesiri olurken; Kamu Bankalarının problemli kredilerde faizden feragat ederek ana para tahsilatına karşılık sıkıntılı kredileri kapama kampanyası tesirli oldu. Dalın takip oranları düşerken Beklenen Ziyan karşılıkları 197 milyar TL’den 205 milyar TL’ye çıkmış durumda. Dal Kredilerinin % 10’luk kısmının KGF Kefaletine dönmesi; karşılık oranlarındaki yeni düzenlemeler, Beklenen Ziyan Karşılıkların daha da artmasını önlemiş durumda. Ayrıyeten başta Spor kulüpleri kredileri üzere kredileri üzere olmak üzere emsal problemli kredilerde ödemesiz devir konarak yapılandırılması ve canlı kredi statüsüne alınması karşılıkların daha da artmasını frenlemiş durumda. Bölüm 3,4 trilyon TL olan Mevduatını % 6,9 artırarak 3,7 trilyon TL seviyesine çıkarırken; ortalama % 32’lik kısmını da vadesiz kaynakta tutmayı sağlamış durumda. 2020 Nisan ayında Net Faiz Gelirleri kesimde 72,1 milyar TL seviyedeyken % 18,3’lük bir düşüş ile 2021 Nisan ayında 58,9 milyar TL seviyeye geriledi. 2020 Nisan’ında 19,7 milyar TL Net Kar yapan bölüm %5,3’lük artış ile 2021 Nisan ayında 20,7 milyar TL Net Kar yaptı.
Yerli Özel Bankalar ortalamanın üzerinde büyüdü
Yerli Özel Bankalar; 2020 sonunu 1,8 trilyon TL Toplam Etkin büyüklüğünü %7,2 artırarak 1,9 trilyon TL’ye çıkardı. 1 trilyon 21 milyar TL olan Brüt Nakdi Krediler % 5,6 artarak 1 trilyon 78 milyar TL seviyesine ulaştı. Takipteki Alacaklar ise 59 milyar TL’de 56,3 milyar TL seviyesine düşerken; 74,5 milyar TL olan beklenen Ziyan Karşılıkları ise 76,7 milyar TL seviyesine ulaşarak % 3 artmış durumda. Yerli Özel Bankaların 1 trilyon 18 milyar TL’lık Toplam Mevduatı da %6,2 artarak 1 trilyon 81 milyar TL seviyesine yükseldi. Mevduatın %35,9’luk kısmı vadesiz mevduattan oluşuyor. 2020 Nisan ayında 6 milyar TL Net Kar yapan Yerli Özel bankalar 2021 Nisan ayında % 31,7’lik artış ile Net Karlılığını 7,9 milyar TL seviyesine çıkardı.
Yabancı Sermayeli Bankalar Kar patlaması yaptı
Yabancı Sermayeli Bankalar; 2020 sonundaki 1,5 trilyon TL’lık Etkin Büyüklüğünü % 7,3 büyüterek 1,6 trilyon TL seviyesine çıkardı. Brüt Nakdi Kredileri ise 858 milyar TL’den 914 milyar TL seviyesine çıkararak % 6,5 büyüme gösterdi. Kamu ve Yerli Özellerin aksine Takipteki Alacaklar Yabancı Sermayeli bankalarda artmış durumda. 2020 sonunda 47,7 milyar TL’lık Takipteki Alacaklar 47,8 milyar TL seviyesine ulaşırken; 63,3 milyar TL olan Beklenen Ziyan Karşılıkları da % 8,1 artarak 68,4 milyar TL seviyesine ulaştı. 2020 sonundaki 940 milyar TL’lık mevduat ise 1 trilyon 24 milyar TL seviyesine ulaştı ve % 8,9 büyüme göstererek kesim ortalamasının üzerinde bir artış gösterdi. Toplam Mevduatın % 39,2’lik kısmı vadesiz mevduattan oluşuyor. 2020 tıpkı devrine nazaran Yerli Özel ve Kamu Banklarında Faiz gelirleri düşerken Yabancı Sermayeli Bankalar Net Faiz Gelirlerini % 10,5 artırarak 19 milyar TL’den 21 milyar TL’ye çıkarmış durumda. Bilançoyu büyüten Yabancı Sermayeli Bankalar net karlılıkta da kar patlaması yaşadı. 2020 yılı birebir periyotta 5,7 milyar TL Net Karlılık, 2021 Nisan sonunda %49,1 artış ile 8,5 milyar TL seviyesine ulaştı.
Kamu Bankaları Karlılıktan erozyon yaşadı
Kamu Bankaları 2021 yılında Karlılıkta önemli kar erozyonu yaşadı. 2020 yılındaki kredi ivmesinin de tesiri ile süratli bir büyüme trendi yakalayan Kamu Bankaları düşük faiz ile verdikleri krediler nedeni ile Net Faiz Gelirleri % -47,7 gerilediği görüldü. 2020 yılının tıpkı periyodunda 27,9 milyar TL Net Faiz Geliri yaratan Kamu Bankaların net Faiz Gelirleri 14,6 milyar TL seviyesine geriledi. Buna paralel olarak da Kamu Bankaların Net Karlılıkları %-47,4 erimiş durumda. 2020 tıpkı devirde 7,8 milyar TL Net Kar sağlayan Kamu Bankaların Karlılıkları 2021 Nisan sonunda 4,1 milyar TL seviyesine geriledi. Kamu Bankaları 2020 sonundaki 2,7 trilyon TL’lık Faal Büyüklüğünü % 6,4 artırarak 2,9 trilyon TL seviyesine çıkardı. 1,7 trilyon TL’lık Brüt Nakdi Kredi hacmini de % 6,7 artırarak 1,8 trilyon TL seviyesine çıkardı. Kamu Bankaları alacak tahsilatında göstermiş olduğu kolaylıklar sayesinde Takipteki Alacakları da 45,8 milyar TL’de 44,1 milyar TL seviyesine düşerken; 60,7 milyar TL’lık Beklenen Ziyan Karşılıkları da 59,6 milyar TL seviyesine geriledi. 2020 sonunda 1,4 milyar TL olan mevduat da 1,6 milyar TL seviyesine çıkarken; mevduatların %25’lik kısmı vadesiz mevduat seviyesine ulaşmış durumda.
Kesimi önemli problemler bekliyor
Kesimde Kamu dışında bu net kar artışına karşılık huzursuzluk devam ediyor. Problemli Kredilerin daima yeni ödemesiz devirler konarak ertelenmesi ve canlı krediye dönüştürülmesi; kredi takip müddetlerinin 90 günden 180 güne çıkarılması; hukukî takip süreçlerinin uzaması; Alacak Karşılık hacimlerinin artması sonucu atıl fon oluşması; Gerçek Bireylerin mevduatlarındaki Dolarizasyonun devam etmesi; Rating firmalarının düşük notları; CDS primlerinin yüksekliği; Sendikasyon kredilerindeki yüksek maliyetler nedeni ile yeni fonlar yaratamama, yüklü eski sendikasyon kredileri yenileyerek çevirme; yabancı fonlardaki çıkışlar; bölgedeki siyasi ve jeopolitik meselelerin artması; TCMB Liderinin sık sık ve ani değişiklikleri; “30 Nisan Çek Vaksı” üzere liyakatsızlıktan kaynaklanan beklenmeyen problemlerin ortaya çıkışı … üzere dalı yakından ilgilendiren ve dalın gerilim katsayısını artıran meseleler yumağı içinde çözülmesi gereken sıkıntılar ile baş başa kalmış durumda. Bölümün geleceğini ise, bu sıkıntıların sağlıklı bir halde çözülmesine; itimat ortamının tekrar sağlanmasına; öngörülür günlerin gelmesine bağlı.
Haberin devamı için: https://bankavitrini.com/2021/06/04/nisan-ayinda-kamu-bankalari-disinda-kar-patlamasi-yasandi/
Para Tahlil