Cumhurbaşkanı Erdoğan, kabinede yaptığı değişikliklerin akabinde, TBMM küme toplantısında, bu sefer AKP Genel Lideri sıfatıyla 128 milyar dolarlık rezerv erimesine ait tenkitleri yanıtladı. CHP’nin yanlış hesapladığını, aslında o devir satılan döviz ölçüsünün 165 milyar dolar olduğunu söyleyen Erdoğan, “İhtiyaç olursa rezervleri yeniden kullanabiliriz” dedi.
Bu açıklamalar ile yapılan kabine değişikliklerini birlikte okumaya çalışırsak; geçen kasım ayı öncesi vazifede olan ekonomik idare anlayışına geri dönüldüğünü rahatlıkla söyleyebiliriz. Zira rezervi eriten uygulamanın mimarı sayılan eski Bakan Berat Albayrak’ın kabine değişikliklerinde değerli tesiri görülüyor. Bilhassa kendisine çok yakın bir isim olan Mehmet Muş’un Ticaret Bakanlığı’na getirilmesiyle, Albayrak’ı iktisat idaresinde neredeyse tümüyle kelam sahibi pozisyona getirdi. Merkez Bankası ve Ziraat Bankası atamalarıyla bürokraside ne kadar tesirli olduğunu ispatlayan Albayrak’ın önündeki tek mani, şimdilik, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan olarak gözüküyor.
Bir orta periyodun MHP lideri Alparslan Türkeş için kullanılan “Kendisi mahpusta ancak fikirleri iktidarda” sözü vardı. Mevcut duruma uyarlarsak Albayrak için “Kendisi konutta, tüm takımı yönetimde” diyebiliriz. Belirli ki Cumhurbaşkanı Erdoğan kabine değişiklikleri yaparken, bilhassa iktisatla ilgili bakanları ve bürokratları atarken damadı Berat Albayrak’a danışıyor. Danışmanın ötesinde görüşlerini uygulamaya koyuyor. Bir orta uzaklaşmış gözükseler de Albayrak’la artık çok yakın temasta olduğu, bu atamalarla ispatlandı.
Atamalara bakıldığında, “Uzun vakittir beklenen kabine değişikliklerinin zamanlaması bile birlikte kararlaştırılıyor” denilebilir. Buradan yola çıkarak, Albayrak’ın sonunda işin başına şahsen geçmek isteyeceğini, tahminen de yeni değişikliklerin buna nazaran yapılacağı söylenebilir. Hasılı; takımın hazırlanmasının akabinde, son basamak olarak, Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan’ın bir müddet sonra vazifesinden alınıp Albayrak’ın tekrar bu misyona getirileceği iddiası yapılabilir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başında bir plan var mı, yoksa tekrar “günlük siyasetleri strateji üzere gösterip” gidişatı suyun akışına mı bırakacak bilmiyoruz. İktisat etraflarında pandeminin tesiriyle yavaşlaması beklenen ekonomiyi canlandırmak için, Erdoğan’ın yeni bir “ucuz kredi furyasıyla kredi patlaması yaratmak” yoluna gitmesinden telaş duyulduğunu biliyoruz. Albayrak ve grubunun idaredeki aktifliğini artırması da “Büyümeyi artırmak için tekrar kasım ayı öncesindeki siyasetlere dönüş hazırlığı” olarak yorumlanabilir. Tahminen de ABD ve Avrupa ile münasebetlerin kızışacağı bir ortamda, “Dış güçler ekonomik akına geçti, o nedenle her şeyi yapmamız gerek” savunmasına tekrar geçilecektir, kim bilir?
Olmayan rezervler nasıl satılacak?
Cumhurbaşkanı Erdoğan, küme toplantısında 128 milyar dolar kampanyasını “cahilce” diye niteleyerek, baştan yanlış olduğunu belirtti. Halihazırda Merkez Bankası’nın 90 milyar dolara yakın rezervi olduğunu kaydeden Erdoğan, “Bu rezerv muhtaçlık duyulduğu anda yeniden kullanılabilir yahut rezerv yarın öbür gün 100 milyar doların üzerine de çıkabilir” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin felaket yaşaması için fiilen 5. kol faaliyetleri yürütüldüğünü savunan Erdoğan, “Ne yapsaydık, ekonomik taarruzlara seyirci mi kalsaydık? Ortada sahiden 128 milyar doların akıbetini manaya arayışı olmadığı için söylenen sözlerde gerçek olan hiçbir şey yoktur” şeklinde konuştu.
Türkiye’nin son iki yılda, daha evvel eşi gibisi görülmemiş bir döviz talebiyle yüz yüze kaldığını, buna karşın talebin hepsini karşılamayı başardıklarını belirten Erdoğan, Merkez Bankası kaynaklarından 30 milyar doların cari açığın finansmanı için kullanıldığını, yabancı sermaye çıkışı için kullanılan sayının 31 milyar doları bulduğunu, gerçek dalın döviz cinsinden borcunu azaltmak için talep ettiği kaynağın 50 milyar dolara ulaştığını, vatandaşların 54 milyar dolar karşılığı döviz ve altın alarak, tasarruf tercihlerinde değişikliğe gittiğini kaydedip aslında sayının 165 milyar dolar olduğunu söyledi.
Yazının devamı burada.
Para Tahlil