Geçtiğimiz Perşembe günü açıklanan % 0.86’lık Ağustos ayı TÜFE oranı, 2020 yılı için tek haneli enflasyonun artık mucizelere kaldığını bize gösterdi.
Şöyle bir tahlil edelim: Ağustos ayında enflasyon sepetine giren mal ve hizmetlerin % 65’inde fiyatlar yükselmiş, % 13’ünde değişmemiş, % 22’sinde ise düşüş göstermiş. Sepete giren 418 kalem mal ve hizmet, elbette vatandaşın enflasyonu manasına gelmiyor. Vatandaşı ilgilendiren hayat pahalılığı. Vatandaşın enflasyonu 25-26 kalem mal ve hizmetten oluşuyor. Bunlardaki artış da TÜFE artışının çok üzerinde.
Öbür taraftan; mevsimine bakmaksızın her ay satın almaya mecbur olduğumuz mal ve hizmetleri temsil eden çekirdek enflasyonda da maalesef gözle görülür bir düşüş yok. Tersine çekirdek enflasyon % 11’in üzerinde seyrediyor. Bu kaidelerde TÜFE’nin düşük çıkması lakin ve lakin mevsimlik mal ve hizmetlerde yaşanacak sert bir düşüşle olabilirdi. Bu türlü bir gelişme yaşanmadığını da son sayılar bize gösterdi.
“Fiyat artışlarında şampiyon yeniden tarım eserleri..”
Ağustos ayında en çok fiyatı artan eserlerin tarım eserleri, bilhassa de yaş meyve zerzevat eserleri. Fiyatı düşenler ortasında da yaş meyve zerzevat eserleri var ancak görülüyor ki enflasyonu durdurmaya güçleri yetmemiş. Mart ayından beri tekrarladığım beklentiyi sıkılmadan yeniden söz edeceğim. “Bu yıl tek hane enflasyon imkansız. TÜFE yıllık bazda % 11 civarında gerçekleşecek üzere gözüküyor.”
Bu kaideler altında Merkez Bankası’nın faiz düşürmesi imkansız. Hatta mevcut enflasyon ve mevcut kurallara karşın faiz düşürmek intihar etmek olur.
Şu evrede Merkez Bankası’nın faizi yükseltmesinin de finans kurumları açısından ve büyüme dinamikleri açısından ‘istenmeyen bir seçenek’ olarak görüldüğü ortada.
Buradan hareketle Merkez Bankası’nın bu ay da pas geçip, faizlere dokunmayacak diyebilirim. Natürel, önümüzdeki periyotta bankaların mevduat faizlerini ve kredi faizlerini yükseltmeye devam edeceklerini söylemek de falcılık olmaz.
Prof. Dr. Emre Alkin
Yazının Kaynağına Buradan Ulaşabilirsiniz
Para Tahlil
