Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Ticaret Bakanlığınca emlakçılık faaliyetlerine yönelik Resmi Gazetede yayımlanan yeni düzenlemeye ait değerlendirmelerde bulundu.
Emlakçılık bölümüne yönelik Taşınmaz Ticareti Hakkında Yönetmelik değişikliğinin, bölüm temsilcilerinin yanı sıra ilgili tarafların görüş ve katkılarının alınarak hazırlandığını anlatan Pekcan, düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinde hizmet kalitesinin artırılmasının, haksız rekabetin ortadan kaldırılmasının ve kayıt dışılığın önlenmesinin amaçlandığını vurguladı.
Pekcan, düzenleme ile emlakçılık faaliyetlerinin adil rekabet şartları altında, kolay, süratli ve inançlı bir ortamda yapılmasını sağlamayı ve bölümün daha nitelikli hale getirilerek sağlıklı bir işleyişe kavuşturulmasının hedeflendiğini bildirdi.
2019 yılında yaklaşık 2 milyon 400 bin gayrimenkul satışı yapıldığına, bu satışların kayıtlı ekonomik kıymetinin yaklaşık 390 milyar lira olduğuna işaret eden Pekcan, şunları kaydetti:
“Ülkemizde gayrimenkul satışlarının %50’si emlak işletmeleri aracılığıyla yapılıyor ve emlakçılık faaliyetinde bulunan 60 binin üzerinde işletme bulunuyor.Ancak, kayıt dışı faaliyetler nedeniyle bu sayının çok daha üzerinde kişinin taşınmaz alım satımı ile kiralanmasına aracılık ettiği kestirim ediliyor. Yaptığımız düzenleme ile şeffaf, hesap verebilen ve kayıt altında bir emlakçılık dalı oluşturulmasını ve bölümün yakından takip edilerek haksız rekabetin ortadan kaldırılmasını amaçlıyoruz.”
Kayıtlı ve nitelikli emlakçılığın kapıları açılıyor
Hali hazırda faaliyette olan emlak işletmelerine yetki dokümanı almaları için verilen geçiş sürecinin 31 Ağustos 2020 tarihinde sona erdiğini hatırlatan Pekcan, yetki evrakı almadan emlakçılık faaliyetinde bulunulamayacağını, yetki evrakı olmadan emlakçılık yapanlar hakkında idari yaptırım uygulanacağını kaydetti.
Daha evvel bir iş yerinde birden fazla emlak işletmesi faaliyet gösterse dahi bunlardan sırf biri için yetki evrakı verildiğini hatırlatan Pekcan,bundan bu türlü birebir iş yerinde faaliyet gösteren tüm işletmeler için başka farklı yetki evrakı verileceğine dikkat çekti.
Pekcan, bu sayede, hem işletme ve kontratlı işletme münasebetinin takip edileceğini, hem de kesimdeki tüm aktörlerin belgelendirilerek dalda faaliyet gösterenlere ait net datalara ulaşılacağını belirtti.
Gelişmiş emlak piyasası bulunan ülke örneklerinde olduğu üzere Türkiye’de de emlakçılık faaliyetlerinin eğitimli, gerekli yetkinliğe ve iş deneyimine sahip bireyler marifetiyle yürütüleceğini vurgulayan Pekcan, “Bundan bu türlü, yeni bir emlak işletmesi açılabilmesi için taşınmaz ticareti konusunda en az 100 saatlik eğitim alınması ve mezuniyet durumuna nazaran en az 12 ay yahut 6 ay emlak danışmanlığı yapılmış olması gerekmektedir. En az 100 saatlik mesleksel eğitim almayanlar ve mesleksel tecrübeye sahip olmayanlar emlak işletmesi açamayacak.
Ayrıyeten, emlak işletmesi sahipleri ile şirket yetkililerinin Düzey 5, emlak işletmesinde sigortalı çalışanların ise Düzey 4 mesleksel yeterlilik dokümanı ile faaliyet gösterme yükümlülüğü olacak. Bu sayede kesimdeki işgücünün niteliğine değerli katkı sağlanacak ve tüketicilerin daha kaliteli hizmet alması mümkün olacak.” değerlendirmesinde bulundu.
Hizmet bedeli sonu aktif halde denetlenecek
2018 yılında alım satıma aracılıkta hizmet bedeli üst hududunun %4, kiralamaya aracılıkta ise bu sonun bir aylık kira bedeli olarak belirlendiğini hatırlatan Pekcan, geçtiğimiz iki yıllık süreçte, vatandaşlara ek hizmetler veriyormuş üzere göstererek bu hudutların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlak işletmelerinin görüldüğünü ve bu duruma katiyen müsaade edilmeyeceğini vurguladı.
Pekcan, “Emlak alım satımına aracılıkta %4 olan hizmet bedeli üst sonu ile kiralamaya aracılıkta bir aylık kira bedeli olarak uygulanan hizmet bedeli üst hududu aktif biçimde denetlenecek ve vatandaşlarımızdan bu sonların üzerinde hizmet bedeli tahsil eden emlakçılara idari yaptırım uygulanacak ve bu uygulamada ısrar eden işletmelerin yetki dokümanları iptal edilecek” sözünü kullandı.
Bakan Pekcan, bu sayede, hizmet kalitesinin artırılmasına ve tüketici mağduriyetlerinin önlenmesine katkı sağlanacağını ve mevzuata uygun faaliyet göstermeyen işletmelerin daldan arındırılacağını söyledi.
“Tüketiciyi aldatıcı ilanlara son”
Taşınmaz ticaretine yönelik ilanlara ait de birinci defa düzenleme yapıldığını anlatan Pekcan, yetki evrakına sahip olmayan işletmelerin ilan sitelerine üye olamayacağını kaydetti.
Pekcan, verilen tüm ilanlarda yetki evrakı numarasına yer verilmesinin ve yetki evrakındaki işletme ismi yahut unvanının kullanılmasının zarurî olacağına dikkati çekti. Bakan Pekcan, şu değerlendirmelerde bulundu:
“Taşınmaz ilanlarında, taşınmaza ait bilgilerin eksik yahut yanlış verilmesi ya da harita üzerinde taşınmazın yerinin yanlışlı işaretlenmesi üzere tüketicileri aldatıcı hiçbir bilgiye yer verilemeyecek. Bu yükümlülüklere uymayan işletmelere Bakanlığımızca idari para cezası uygulanacak.
Öbür taraftan, işletmelerin taşınmaz satış ilanlarının yayınlandığı ilan siteleri; yetki evrakına sahip olmayan işletmeleri üye yapamayacak, ilanlara ait talep ve şikâyetleri faal halde sonuçlandıracak, ilan ve üyeliklere ait gereksinim duyulan tüm bilgileri Bakanlığa iletecek. Vatandaşlarımızın, ticari faaliyet kapsamında olmayan taşınmaz ilanlarına ise rastgele bir kısıtlama getirilmemektedir, bu ilanlar evvelden olduğu üzere verilmeye devam edecek.
Yapılan düzenlemeler sayesinde yetkisiz verilen ve aldatıcı niteliği bulunan ilanların sebep olduğu haksız rekabet ve tüketici mağduriyetleri önlenirken, yetki evraksız ticari faaliyetler de Bakanlıkça takip edilerek, cezalandırılabilecek.”
“Yetki dokümanına ait süreçlerde dijitalleşme artırılarak bürokrasi azaltıyor”
Pekcan, “Bugüne kadar hem belediyeler hem de ticaret vilayet müdürlükleri tarafından iki farklı iş yeri denetimi yapılmakta iken, bundan bu türlü bu denetim sırf belediyeler tarafından ruhsat düzenlenmeden evvel yapılacak.” tabirini kullandı.
Yetki dokümanına ait süreçlerin tamamının Bakanlığın internet adresi üzerinden ulaşılabilen Taşınmaz Ticareti Bilgi Sistemi (TTBS) üzerinden gerçekleştirileceği bilgisini veren Pekcan, “İl müdürlüklerimiz, ilgili tüm kurumların mevcut elektronik sistemleriyle sağlamış olduğumuz entegrasyonlar sayesinde müracaatları süratli biçimde sonuçlandıracak; ayrıyeten vatandaşlarımız da bu sistem üzerinden bir emlak işletmesinin yetki evrakına sahip olup olmadığını sorgulayabilecektir. Bu sayede daha kolay, süratli, inançlı ve şeffaf emlakçılık kesiminin temelleri atılmış olacak.” dedi.
Taşınmaz ticaretine mevzu hizmetlerin çerçevesi çiziliyor
Düzenleme ile taşınmaza yönelik alım satım ve kiralama hizmetleri ile birlikte verilebilecek hizmetlerin çerçevesinin çizildiğini söz eden Pekcan, bölümün en çok talep ettiği mevzuların başında gelen yetki dokümanına sahip işletmelerin tapu ve kadastro müdürlükleri, vergi dairesi müdürlükleri, belediyeler ve öteki kurumlardaki süreçlere aracılık etme ve bu kurumlardan bilgi ve doküman temin etme taleplerinin de Yönetmeliğe eklenen karar ile karşılandığını kelamlarına ekledi.
Para Tahlil
