Cumhurbaşkanı Erdoğan dün attığı tweette, AKP devrinde Türkiye iktisadının kısa bir değerlendirmesini yaptı. Seçimlerin yaklaştığı sinyallerin doğrulayan bildiriler AKP periyodu Türkiye iktisadına övgüler doluydu.
Ekonomist Murat Kubilay ise Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın husus unsur yaptığı açıklamalara karşılık tıpkı hususlarla işin gerçeğini anlatmakta.
Kubilay aşağıda paylaştığımız açıklamalarına son verirken “Nicelikle değil nitelikle ölçüm yapsak çok daha feci oranlar çıkar. Misal yeşil sayılan alanlar, açılan üniversiteler, tarihi alanların onarımları. Cumhurbaşkanı olabilirsiniz, fakat gerçeklerle yüzleşmek zorundasınız. Bizlerin de yazmak ve paylaşmak yüreğimiz olmalı!” dedi.
Kubilay, Türkiye iktisadının gerçek fotoğrafını bu türlü ortaya koydu:
“Cumhurbaşkanı Erdoğan ismine aşağıdaki atılan tweetlerde oluşturulmaya çalışılan kusurlu algıları tek tek ortaya koyalım.
1- Türkiye’nin AKP öncesindeki ortalama büyümesi esasen yüzde 5’e yakındı.
2- İhracat 170 milyar dolara çıktı lakin ithalat da 219 milyar dolarla rekor kırdı.
3- Türkiye’nin 2003-21 ortasında verdiği toplam cari açık 584 milyar dolar. Pekala 1984-2002 ortasında kaç? 22 milyar dolar. 18 yılda tüm vakitlerin toplamının 10 misli açık verildi.
4- 2003-21 yılları ortasında cari fazla verilen tek yıl 2019 oldu. O da krizdeki yoksulluktan dolayı.
5- Son dört yılda istihdamdaki artış 0, yani nette işe alım yok. Tıpkı müddette nüfus artışı 4 milyondan fazla, buna sığınmacılar dahil değil.
6- Merkez Bankası swap hariç net döviz ve altın rezervleri -41 milyar dolar. 2011’de +71 milyar dolar idi.
7- Ulusal gelir hesaplaması 2008 ve 2016’da iki kez güncellemeyle bir anda artırıldı. Birincisinde yüzde 32, ikincisinde ise yüzde 19 oysa daha varlıklı olduğumuz ortaya çıktı. yani büyümedik, ta 1990’larda ve öncesinden beri büyükmüşüz de yanlış hesaplıyormuşuz dedik.
8- Son yıllarda bir ölçü düşüş diye söz edilen 960 milyar dolardan 720 milyar dolara düşüş. Yani yüzde 25 oranında. Artan nüfus ve sığınmacılar dahil edilirse kişi başına düşüş yüzde 33’ü bulur.
9- Satın alma gücüne nazaran GSYH sıralaması toplumun alım gücü için kullanılır, toplam büyüklük için değil. 2020 prestijiyle Türkiye kişi başına düşen satın alma gücünde dünyada 65. sırada. Erdoğan’ın mantığıyla Hindistan 3. ve Endonezya 7. sırada.
10- 2002 sonunda Türkiye’nin dış borcu 130 milyar dolar olsa da 2020 sonunda 450 milyar dolara çıktı. Buna hazine döviz garantili projelerle yurtiçinde Hazine’nin döviz borçlanmaları dahil değil. Üstelik özelleştirmelere karşın. 2020 yılı dış borç/GSYH oranı 20002’yi bile aştı.
Para Tahlil
