TUIK’in Eylül Tüketici Itimat Endeksi aylık %3,2 oranında artarken, mevsim tesirlerinden arındırılmış inanç endeksleri Eylül ayında bir evvelki aya nazaran; hizmet kesiminde %6,4 arttı, perakende ticaret bölümünde %1,5 ve inşaat kesiminde %2,0 azaldı.
Halbuki, Ağustos ayında yukarda anılan tüm endeksler yükselişler kaydetmişti. Bu görüntü Eylül ayında iktisatta inancın daha iyiye gitmediğini, ya da Ağustos’a göre geleceğe dair iyimserliğin artmadığı halinde yorumlanabilir.
“Ekonomik güvene” farklı bir bakış İstanbul Ekonomik Araştırmalardan
Her hafta günce bahislerde yurtçapında anketler düzenleyen Istanbul Ekonomik Araştırmalar (IEA) ise vatandaşların Eylül’de iktisadın geleceği hakkında iyice karamsarlaştığını bulguluyor.
IEA şöyle yazdı:
Bugün gerçekleştirilen PPK toplantısı sonucunda Merkez Bankası siyaset faizini 200 baz puan artırarak 10,25 düzeyine yükseltti. Merkez Bankası’nın bu kararı öncesi ve geçtiğimiz günlerde yaşanan kur artışlarından evvel düzenlediğimiz ankette iştirakçilerden ekonomiyi değerlendirmelerini istemiştik. Her ayın ikinci anketinde kamuoyunun iktisadın bugünü ve geleceği hakkındaki görüşlerini tahlil etmek ismine sorduğumuz iki soruyu Eylül ayının ikinci anketinde tekrar sorduk. Tüm bunları bir ortaya getirerek iktisattaki gidişatın toplumdaki yansıması hakkında bir tahlil hazırladık.
Genel sonuçlara baktığımızda iştirakçilerin toplamda %66’sı iktisadın bugün prestiji ile Çok kötü/Kötü olduğunu tabir etti. Bu oran bu vakte kadar gördüğümüz en yüksek olan %53 düzeyinden 14 puan daha fazla. Bir evvelki ayın sonuçları ile karşılaştırdığımızda bu oranda 20 puanlık bir artış kelam konusu. Öte yandan iştirakçilerin sadece %12’si iktisadın bugün prestiji ile Çok iyi/İyi olduğunu belirtti. Iktisadın “Ne iyi ne kötü” olduğunu düşünen iştirakçilerin oranı ise %20 olarak karşımıza çıkıyor. Bir evvelki ayın anketinde bu oran %33 düzeyindeydi. Sonuç olarak Ağustos ayında “Ne iyi ne kötü” cevabını veren iştirakçilerin Eylül ayında büyük bir oranda Çok Kötü/Kötü cevabını tercih ettiği söylenebilir.
Genel sonuçlara baktığımızda iştirakçilerin toplamda %52’si iktisadın bir yıl içerisinde Çok daha kötü/Daha makus olacağını tabir etti. Iktisadın önümüzdeki bir yıl içerisinde Çok daha İyi/Daha iyi olacağını düşünenlerin oranı ise yeniden %22 olarak karşımıza çıkıyor. Iktisadın bir yıl içerisinde değişmeyeceğini düşünen iştirakçileri oranı ise bu vakte kadar gördüğümüz en yüksek düzey olan Şubat ayındaki %20 düzeyi ile eşit.
YORUM
Vatandaş, iktisadın geleceğine ilişkin beklentileri oluştururken ekseriyetle döviz kuruna bakıyor. Güçlü TL inancı artırıyor. Şayet TCMB faiz artırımı sonrası kur istikrar kazanırsa, ekonomik inanç de iyileşebilir. Ancak, tüm Türkiye ve dünyada Covid-19’da ikinci dalga telaşı yükselirken, bizde bunun üstüne Ekim’e yığılan vergi, toplumsal sigortalar primi ve kredi faiz ödemeleri ufku karartırken, TL’nin bedel kazanması özel tüketimi canlandırmaya kâfi mi diye soruyoruz.
Esnaf: Açız, aç!!
İş dünyası borç ve vergi yapılandırmasında ısrarlı…
Perakende bölümü mümkün ikinci Covid-19 dalgasına hazır mı?
Oteller Ağustos’ta sinek avladı!
Para Tahlil
