Cumhurbaşkanı Erdoğan uzun bir bekleyişten sonra Berat Albayrak’ın istifasını kabul etti. Yeni iktisat bakanımız Lütfi Elvan. Kabine’de öbür değişiklikler de beklenebilir. Döviz pazarı atamayı beğenmedi, dolar/TL Asya’da %1.3 satışla 8.17’ye yükseldi. Elvan, iktisat hakkında birinci kapsamlı açıklamasını TBMM’nde bütçe görüşmeleri esnasında yapabilir. Naci Ağbal ve Lütfi Elvan ikilisi iktisadın sorynlarını çözebilir mi sorusunun karşılıkları bir kaç hafta içinde alınacak. Basında Kabine ve iktisat siyaseti hakkında çıkan yorumları sizin için derledik.
Cumhuriyet’e nazaran, Erdoğan’ın, “gerek Cumhur İttifakı’nın oy oranını korumak, gerekse iktisat göstergelerini olağana döndürmek” gayesiyle geniş çaplı bir revizyona gideceği belirtilirken, Erdoğan’ın ayrıyeten Joe Biden’ın ABD Lideri seçilmesiyle birlikte “Türk-ABD ilgilerini yine inşa etmek istediği” de konuşuluyor.
T24 siyaset muharriri Murat Sabuncu “Erdoğan’ın önünde 2 yol var diyen” bir AKP MV ile görüşmesini aktardı:
“Pazartesi öğle saatlerinde parti içinde tartısı olan kıdemli bir AKP milletvekilline gelişmeleri konuşmak üzere not bıraktım. Akşam geç saatlerde aradı beni. Birinci sorum “Durumu nasıl değerlendiriyorsunuz” oldu. “Berat Albayrak’ın yarattığı durum tam bir rezalet” diye yanıtladı.
“Bundan sonra ne olur” diye sordum, şöyle konuştu:
“Cumhurbaşkanı’nın önünde iki yol var. Birincisi bu istifayı fırsat bilerek kökten bir değişiklik. Medyasıyla, ‘Pelikan’ıyla yollarını ayırıp, parti içinde başta teşkilat olmak üzere, tekrar tabanla münasebet kurmak. Kabinede ve parti idaresinde radikal değişiklikler yapmak. Sokaktan, halktan kopuş halini sonlandırmak. Bu olabilir mi? Bence olabilir. Bakın birinci akşam Cumhurbaşkanı’na rest çeken istifaya, toplumsal medyadan parti içinden birkaç takviye verilmeye çalışıldı, sonra bunlar bıçak üzere kesildi. Lakin bana Cumhurbaşkanı’nın bu radikal tutumu karşılık bulur mu diye sorarsanız, birkaç ay önceye nazaran, bilhassa iktisadın geldiği yere bakarak talihi az derim. Lakin Cumhurbaşkanı güçlü bir siyasetçidir. Unutmayın.”
“Diğer yol nedir” diye sordum. Ona da şu cevabı verdi:
“Cumhurbaşkanı bu istifalardan sonra sıradan isimlerle düşük yoğunluklu bir değişim yapar. Yani işi yönetim eder. Bugün partiden daha önce kimi misyonlarda bulunmuş arkadaşların isimleri anıldı. Şayet onlarla bu işe devam edebileceğini düşünür o denli ikna edilirse partinin de ülkenin de işi iyice zorlaşır.”
İktidara yakın basın organları ortasında SABAH’ın köşe muharriri Okan Müderrisoğlu, Berat Albayrak’ın gidişini şöyle kıymetlendirdi:
“2021-2023 devri için “Yeni Dengelenme, Yeni Olağan, Yeni Ekonomi” bildirisi ile yol haritası oluşturuldu. Tablo çok açıktı! İhracat ve turizme dayalı döviz gelirlerinin azaldığı bir süreç yaşanıyordu. Kurdaki ani dalgalanmalara karşı bir çeşit hava yastığı oluşturmaya, Londra merkezli para spekülatörlerine tedbir almaya çalıştı. Epey sert ve yıpratıcı bir gayret yaşandı.
Lakin kararlılığından taviz vermedi. Tüm ataklara karşın piyasa profesyonelleri ile onların anladığı lisandan konuşurken, direkt halka hitap etmeye, sade vatandaşın ekmeğini bölen oyunları bozmaya ve bu uğraşlarını izaha yöneldi.
En büyük handikabı, iktisattaki aktüel sıkıntıların yakıcı tesirinde oldu. Yerli ve ulusal iktisat argümanının, orta gelir kümeleri için ürettiği reçetelerin, hatta en alt gelir kümelerine bedelsiz kaynak transferleri ile sağlanan ortamın yeni programa gereğince fırsat penceresi açmamasının maliyetini üstlendi.
Kur üzerinden Türkiye iktisadı her gün zımparalanırken, enflasyon-faiz denklemine dair öncelikler tartışılırken, inandığı amaçlara ulaşmak için öngördüğü vakti bulamadı. Yeniden de itimat münasebetine dair siyasi göstergelerdeki değişime dek pes etmedi. Çok örselenmişti. Tepeyi etkileyecek piyasa kaynaklı yıldırımlarda paratoner rolü de üstlenmişti. Natürel her gök gürültüsünde oklar ister istemez ona çevrilirken, yönetimsel tercihi ve metodolojisi nedeni ile geniş tabanlı takviye bulamadı.
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın iktisada dair dizaynının, bundan sonra kolay kolay gözden çıkarılacak nitelikte olmadığı söylenebilir. Geleceğe dair hassas istikrar, piyasaya yüklenecek manayla ilgili olacak. Piyasa ne her şeyi yönetecek kadar hür bırakılacak bir yapıdır ne de sistematik biçimde karşı karşıya gelinecek odaktır”.
Independent Türkçe ise şu kulis bilgilerini sayfalarına taşıdı:
Ticaret Bakanlığı bünyesinde bulunan, “Dış Ticaret Kurumu” Hazine Bakanlığı bünyesine katılacak.
Ayrılması beklenen bir öteki bakanlık ise Kültür ve Turizm Bakanlığı.
Bakanlık Kültür ve Turizm olarak ikiye ayrılacak.
Aile ve Çalışma Bakanlığı’nın ikiye ayrılacağı Independent Türkçe’nin ulaştığı bir öbür bilgi.
Çarşamba günü kararnamelerin hazır olması be değişikliklerin tamamlanması ile birlikte yeni kabine kamuoyuna ilan edilecek.Yeni kabinede Berat Albayrak’a hiç bir misyon verilmeyeceği tabir edilirken, Turizm Bakanlığı için ise Menderes Türel ismine sıcak bakıldığı belirtiliyor.
Dış basında şimdi yorum yok, geldikçe paylaşacağız.
Berat Albayrak İstifa Ettiyse Ne Olur? Atilla Yeşilada & Sami Altınkaya
Çetin Ünsalan Yazdı: Ağbal, gölge bakan mı?
KONDA-Ağırdır: AKP’de çatlak aileye uzandı
Babacan: “Dün gece yapılan bir iflas açıklamasıdır”
Para Tahlil