TCMB’nin yayımladığı Memleketler arası Rezervler ve Döviz Likiditesi Gelişmeleri raporuna nazaran toplam swap meblağı bir evvelki aya nazaran 5.7 milyar dolar artarak 64.0 milyar dolara yükseldi.
Artış bankalar ile yapılan swap meblağının 42.2 milyar dolardan 48.0 milyar dolara yükselmesinden kaynaklandı. Ayrıyeten, TCMB’nin 1 milyar doları Çin, 15 milyar doları da Katar Merkez Bankası ile olmak üzere toplam 16 milyar dolarlık swap muahedesi bulunuyor. Bir evvelki aya nazaran “ol(may)an döviz rezervleri” 10.6 milyar dolar daha eksilerek –76.9 milyar dolara genişledi.
38.1 milyar dolar fiyatındaki altın rezervi ve 1.5 milyar dolar karşılığı SDR hesaba katıldığında net rezerv varlıklar –37.3 milyar dolar seviyesindedir.
Sayılara, teknik hesaplamalara girmeden daha yalın baktığımızda ise Ağustos sonu itibariyle 23.2 milyar dolar seviyesinde bulunan Merkez Bankası’nın net rezervlerine ödünç olan swaplar dahil edilmediğinde net rezervler (eksi) –26.8 milyar dolar olmaktadır.
Temmuz ayına ait yapmış olduğumuz değerlendirmede Merkez Bankası’nın yabancı para zarurî karşılıklardaki artırımının akabinde swaplar ile brüt rezervleri şişirmenin sonuna gelindiğini belirtmiş ve TCMB’nin kaçacak yeri kalmadığından rezervlerdeki erimeyi durduracak tek atağın faiz artırımı olması gerektiğini vurgulamıştık.
24 Eylül’deki toplantısında Para Siyaseti Konseyi 200 baz puanlık artırıma giderek siyaset faizini yüzde 10.25’e yükseltti.
Bu kararın çabucak akabinde BDDK, 25 Eylül 2020 tarihinde yaptığı açıklama ile bankaların yurt dışı ile yapılan vadede TL alım- satım istikametinde gerçekleştirecekleri limitleri artırdı. Bir öbür sözle uzun vadeli TL kredilerin hedge edilmesinin yolunu tekrar açtı.
Vadede TL alım tarafında gerçekleştirecek para swapı, forward, opsiyon ve öbür türev süreçlere ait olarak; kelam konusu süreç meblağları toplamının, bankaların en son hesapladıkları yasal özkaynaklarına oranının yüzde 1’i olarak belirlenen sınırlama yüzde 10’a yükseltildi.
BDDK, kararın münasebetini Covid-19 salgını nedeniyle global piyasalardaki belirsizlik ve risklerin arttığı periyot sonrası olağanlaşma adımları formunda açıklamış olsa da, asıl münasebet bu süreçte TCMB’nin döviz rezervlerinin tüketilmesi, hatta eksiye geçmesi, Türkiye’den para çıkışının sürmesi olarak görülmektedir.
Dr Ali Orhan Yalçınkaya
Dr. Murat Kubilay Yazdı: “2. Perde Tepeye Doğru”
Dr. Hakan Özerol: Dolarda Kritik Hafta!
TAHLIL: Yabancı yatırımcı Türkiye’den daha fazlasını bekliyor
“Bakın burası çok değerli.” TCMB faiz artırdı; çok da iyi yaptı!
Para Tahlil
