Taze meyve zerzevat ihracatının başkan eseri domates, önder ihraç pazarı Rusya Federasyonu’nda kota pürüzüyle karşı karşıya. Rusya’ya domates ihracatında 200 bin tonluk kota doldu. Türk domates ihracatçıları için Rusya kapısı kapanmış durumda. Yaş Meyve Zerzevat İhracatçı Birlikleri Liderleri, Rusya’ya domates ihracatında kotanın kaldırılmasını istiyor.
Türkiye Yaş Meyve Zerzevat İhracatçı Birlikleri Bölüm Konseyi Lideri Ali Kavak, Akdeniz Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Necdat Sin, Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Lideri Saffet Kalyoncu, Ege Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Hayrettin Uçak, İstanbul Yaş Meyve Zerzevat İhracatçıları Birliği Lideri Melisa Tokgöz Keyifli, Uludağ Yaş Meyve Zerzevat İhracatçılar Birliği Lideri Cafer Aşkar ve Batı Akdeniz İhracatçılar Birliği’nin ortak imzasıyla yapılan açıklamada “Domates ihracatında Rusya’ya kotanın kaldırılmasını, 2015 öncesine dönülmesini istiyoruz” denildi.
Rusya, Türkiye ile 2015 yılı Kasım ayında yaşadığı siyasi kriz sonrasında Türk domatesine ambargo kararı almıştı. 2017 yılı Kasım ayında Türk domatesi tekrar Rusya’ya ihracat vizesi alırken bu kere kotayla karşı karşıya kaldı.
Birinci evvel 1 Kasım 2017 tarihinde 100 bin ton olarak belirlenen kota Türk ihracatçılarının kısa müddette kotayı doldurması üzerine, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Dış İşleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan ve Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin teşebbüsleriyle evvel 150 bin ton’a, 7 Mart 2020 tarihinde ise; 200 bin tona çıkarılmıştı. Türk ihracatçıları 200 bin kotayıda, Kasım ayı sonunda doldurdu.
Türkiye’nin domates ihracatının 2020 yılında 11 aylık periyotta yüzde 6’lık artışla 286 milyon dolara ulaştığı bilgisini paylaşan Birlik Liderleri, 2020 yılı sonunda 300 milyon doları aşmayı hedeflediklerini, bu maksatlara ulaşmak için en büyük ihraç pazarları Rusya’daki kotanın kaldırılması gerektiğinin altını çizdiler.
Rusya’ya domates ihracatında 2015 öncesinde kota olmadığını hatırlatan Liderler, “İki ülke ortasındaki bağlantılar, 2017 yılında Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan ve Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin ortasındaki tepede her hususta normalleşmişken, iki ülke ortasında 100 milyar dolar ticaret hacmi amacı konulmuşken, Azerbaycan ile Ermenistan ortasında çıkan savaş sonrasında Dağlık Karabağ’da denetimi sağlamak için Rusya ile Türkiye savunma bakanlıkları mutabakat muhtırası imzalamış ve Dağlık Karabağ’da birlikte misyon yapıyorken, Rusya, öbür ülkelere kota uygulamazken Türk domatesine hala kotanın olmasını anlamak mümkün değil. Kotanın kaldırılmasını yalnızca Türk ihracatçıları değil, Rusya’daki ithalatçılarda kotanın kaldırılmasını istiyor” diye konuştular.
Türk domates üreticilerinin pandeki sürecinde gece gündüz çalışarak, çorbalardan salatalara, mezelerden, meyve zerzevat mamullerine, makarnalardan zeytinyağlılara, pilavlardan etli yemeklere mutfaklardaki tüm lezzetlerde kullanılan domatesin üretimine devam ettiğine vurgu yapan Birlik Liderleri, üreticilerin bu emeklerinin karşılığını alabilmesi için Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, Dış İşleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’den takviye talebinde bulundular.
Türkiye taze domates üretiminde 9 milyon tonu tarlada üretim, 4 milyon tonu örtü altı (sera) üretimi olmak üzere 13 milyon tona ulaşan üretim sayısıyla dünyada dördüncü sırada yer alıyor. Türkiye, 2020 yılının Ocak – Kasım periyodunda 484 bin ton taze domates ihracatı karşılığı 286,5 milyon dolar döviz getirisi elde ederken, Rusya Federasyonu’na 61 bin 781 ton domates ihraç edilirken karşılığında 56 milyon dolar döviz geliri elde edildi. Rusya, Türkiye’nin taze domates ihracatında birinci sırada yer alıyor.
Para Tahlil
