TSİ 20:00’de dolar/TL’de aktif kotasyon geçerken, kur da 7.70’e dayandı. Yarın PPK’yı toplayarak faiz kararını açıklayacak olan TCMB, ve para politikasında en az onun kadar etkinliğe kavuşan BDDK sessiz. Piyasalardaki tedirginlik global cepheden başlıyor. Avrupa borsaları bugün olumlu gelen öncü PMI anketi sayesinde tutunurken DJ30 ve S&P500 %0.3 ve %0.7 değer yitiriyorlar. Türkiye’nin de dahil olduğu Gelişmekte Olan Ülkeler’de Latin Amerika FX Endeksi dolara karşı %2 düşüyor. Dolar 8 haftanın zirvesinde ki, bu da TL’de gözlediğimiz çöküşün önemli nedenlerinden biri.
Uzmanlar ve yatırımcılar TL’den değil, Ankara’nın dört başı mamur bir ekonomik politikaya döneceğinden umudu kesmiş gözüküyorlar. Capital Economics yılsonu dolar/TL tahminini 8.00’a, 2021 sonu için 9.25’e yukarı revize etti.
Ekonomist Jason Tuvey, Türkiye’de döviz krizi olasılığının altını çizerken, TCMB’nin radikal faiz artırımlarına zorlanacağını öne sürdü.
International Institute of Finance GOP mali piyasalar direktörü Ugras Ulku 22 Eylül’de meslektaşı Benjamin Hilgenstock’la ortaklaşa yazdığı bir notta, Türkiye’nin yükselen dış finansman ihtiyacına vurgu yaptı. IIF’e göre sene sonunda cari açık milli gelirin %3.8’e yükselecek.
Dr Fulya Gürbüz sitemizde yayınlanan “Kur-Enflasyon açısı daraldıkça rezervler azalıyorsa çare tersinde” başlıklı makalesinde ksıa ve öz konuştu:
“Özetlersek, Hazine’nin hazinedarlığını yapan Merkez Bankasının kasasında, gelecek 12 aylık dönemde kamu ve Merkez Bankasının ödemek zorunda olduğu toplam dış borcu karşılayacak döviz rezervi yok”.
Sozcu.com.tr’ye konuşan Ata Portföy Genel Müdürü Mehmet Gerz, Yunanistan ile Türkiye arasında Doğu Akdeniz konusunda görüşmelerin başlayacağına dönük haberlerin olumlu olabileceğini ancak başka sorunlar olduğuna dikkat çekmişti.
Jeopolitik risklerdeki azalmanın kısa vadede olumlu olabileceğini belirten Mehmet Gerz, “Ancak Türkiye’nin tek sorunu bu değil. Döviz kuru ve enflasyon beklentileri yükseliyor. Kredi notumuzu tarihteki en düşük seviyeye indiren Moody’s raporunda önemli uyarılar var” açıklamasında bulunmuştu.
Commerzbank FX uzmanı Antje Praefcke “Çok açık bir biçimde piyasalar TCMB’nin pozitif reel faize dönmesini talep ediyor” dedi. Antje Praefcke de ani bir döviz şokundan kaygı duyuyor. Blue Bay Varlık Yönetimi stratejisti Tim Ash ise twitter’de 7.70’i kıran dolar/TL’nin 8.00’a yükselebileceğini kaydederken, TCMB’nin yarın en azından Geç Likidite Penceresi Faizini yükseltmesi gerektiğini beyan etti.
TCMB’nin yarın kaderle randevusu var. TL’de istikrar için önşart Başkan Erdoğan’ın faiz artırımı için TCMB’yi serbest bırakması. Eğer TL istikrar kazanacaksa, önce yerli birikim sahibinin mevduatını TL’de tutmaya ikna edilmesi lazım. Bunun için asgari politika faizi %15’tir. Eğer Erdoğan TCMB’ye bu esnekliği tanımıyorsa, Geç Likidite Penceresi tavan faizinin %15’e yükseltilmesi de çalkantıyı bastırabilir.
Ardından, BDDK’nın Varlık Rasyosu’nu revize ederek kredi vermeyen bankalara cezayı kaldırması ve TCMB’nin çok hızlı şekilde bankalara verdiği likiditeyi kısarak piyasada dolşan serseri paranın dövize kaçmasını engellemesi şart. Son, fakat en akılcı çare, sıcak parayı kovmak gibi mantık dışı ideolojik fikirlerden vazgeçip, yabancı sermayeye kollarımızı açtığımızı sinyallemek olur. Bunun en basit yolu da bankaların Londra’da yaptığı swap işlemlerine konulan kısıtlamaların kaldırılması olur.
Ne yazık ki, bu noktada artık bedelsiz politika tercihi kalmadı. IIF Başekonomisti Robin Brooks biraz önce attığı tweet’te “Kredi furyası yatışmadan TL istikrar kazanamaz. Bunun bedeli de resesyon olacak” yorumunu yaptı.
Dr Gürbüz: Kur-Enflasyon açısı daraldıkça rezervler azalıyorsa çare tersinde
FÖŞ anlattı: Ekonomide Kaderle Randevu Haftası
YORUM: “Üst Akıl”dan faizi artır komplosu
Mehmet Tezkan: Dolar neden fırladı?
Para Analiz
