Kaynak: CNN Business
Milletlerarası Para Fonu (IMF) yıllık raporuna nazaran, dünya ülkeleri ve merkez bankaları korona virüs darbesi akabinde iktisadın “ayaklarının tekrar yere basması” için 19,5 trilyon dolar ayıracak. Lakin bu astronomik ölçü bile kimi ülkelerin ekonomik krizden kurtulması kâfi olmayacağı üzere, kısa vadede daha fazla yardım paketi sağlanamayabilir.
Dünya, vergi kesintileri, işsizlik maaşları, Kobiler için verilen krediler ve rekor düşüklükteki faizler üzere eşi görülmemiş eforlara karşın Büyük Burhan’dan sonraki en makus resesyonu yaşıyor. Global çapta ekonomik faaliyetler ve istihdam, ABD ve Avrupa dahil olmak üzere pandemi öncesi düzeylerin altında seyrediyor. IMF Yönetici yöneticisi Kristalina Georgieva yaptığı açıklamada, “Dünya ülkeleri, bilinmeyen, orantısız ve birçok alanda gerilemelerin yaşanacağı uzun vadeli bir resesyon devriyle karşı karşıya” dedi.
IMF’nin pazartesi günü yayınladığı yıllık raporuna nazaran, korona virüsün yıkıcı tesirlerini hafifletmek için dünya ülkeleri 12 trilyon dolar, Merkez Bankalarda 7,5 trilyon dolarlık bir bütçe ortaya koyacak. Geliştirilen aşılarında yardımlarıyla 2021 yılı için ufukta bir ekonomik toparlanma öngörülse bile, o vakte kadar ülkeler gereken yardımı büyük ölçüde alamayacak.
ABD’de pandemi tekrar rekor düzeylere yükselirken, Donald Trump’ın Joe Biden zaferini kabul etmemesinin akabinde süregelen uyuşmazlık süreci, ülkenin muhtaçlığı olan ekonomik yardım paketinin senatodan onaylanmasını etkileyecek üzere duruyor. Ülkede pandemi öncesine nazaran hala 10 milyon işsiz var ve çeşitli eyaletler giderek artan korona virüsünü durdurmak için tekrar sert tedbirler almaya başlıyor.
Avrupa birliğinde ise durum pek farklı değil. Ocak başında yürüklüğe girmesi planlanan ve görüşmelerin aylardır sürdüğü 800 milyar Euro’luk korona virüs kurtarma paketi iç uyuşmazlıklar yüzünden askıya alınma ile karşı karşıya. Polonya ve Macaristan hükûmetleri, AB bütçesinin ve kurtarma paketlerinin hukukun üstünlüğü şartına bağlanması nedeniyle kurtarma programını engellemeye çalışıyor. Bu durum, kurtarma paketine en çok muhtaçlık duyan İtalya, İspanya, Yunanistan üzere ülkelerin kâfi yardımı alacağı konusunda güvensizlik oluşturuyor. Perşembe günü gerçekleşmesi beklenen toplantıda, AB başkanlarının mevzuyu masaya yatırmaları bekleniyor.
Capital Economics ekonomistlerinden Neal Shearing, kısa devirde ekonomileri bekleyen en büyük riskin, finansal dayanağın gerektiğinden evvel sona ermesinin olduğunu belirtti. Shearing’e nazaran ekonomik büyümenin önündeki en büyük tehdit, uzun müddettir yaşanan talep azlığı ve piyasalara olan finansal dayanağın giderek hafiflemesi.
Ekonomistlere nazaran devlet takviyelerinin gereğinden evvel sona ermesi, yaşanacak iyileşme sürecinin gücünü değerli ölçüde azaltacak. Merkez bankaları bir yandan kurtarma paketleri için daha fazla bütçe ayırmaya hazırlanırken, bir yandan da hane halklarına direkt para yardımı sağlayacak kanallara sahip değil. Mevcut durumlar göz önüne alındığında, birçok ülkenin ekonomik krizle nasıl basa çıkacağı merak konusu.
Çeviri: Cem Cetinguc
ABD, Çin ve AB, COVID-19 sonrası dünya iktisadını şekillendirecek: Moody’s
UNCTAD, COVID-19 kriziyle bir arada “kaybedilen on yıl” konusunda uyardı
FÖŞ anlattı: Salgından Mali Krize Giden Yoldayız
Hamish McRae: Bid-enekonomi ne manaya gelecek?
Para Tahlil